Yetke / Metke Modelleriyle olay-eksenli toprak kayıplarının havza ölçeğinde karşılaştırılmalı hesaplanması
Comparative estimatıon of event-based soil losses by Rusle and Musle Models at watershed scale
- Tez No: 729339
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜNAY ERPUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 333
Özet
İnsanoğlunun ilk yaşam belirtilerinin oluşmasından bu yana günümüze kadar gelen ve önlenemez artışlar gösteren barınma, tarım/hayvancılık gibi temel ihtiyaçların sürdürülebilirliğini etkileyen ve önemli bir ''doğal'' afet olan erozyon, 20.YY' dan itibaren gelişen teknoloji sayesinde çeşitli yöntem ve modellerle tahmini yapılabilmektedir. Kaynakların sürdürülebilirliğini, sonraki zamanlara aktarımını ve önlemler konusunda gelişmeler sağlamak amacıyla çeşitli erozyon tahmin modelleri geliştirilmiştir. Farklı özellikler gösteren arazilerde bizlere daha fazla yarar sağlayan ve Mikrohavza bazında olay-eksenli tahmin yapılmasını kolaylaştıran model teknolojileri açısından daha çok istatiksel yaklaşımlara dayanan eşitlik değişkenlerinin süreç ve olay-bazlı olacak şekilde yüzey ve parmak akışlarının değerlerini ortaya çıkaran ve bu koşullar için geliştirilmiş bir model olan METKE (Modifiyelenmiş Evrensel Toprak Kayıpları Eşitliği) Eşitliği ortaya çıkmıştır. Bu tez çalışmasının ana amacı, havza ölçeğinde 17679 nolu Ankara İli Nallıhan İstasyonu'nda iki farklı model (YETKE/METKE) yaklaşımıyla toprak kayıplarının olay-eksenli tahminini yapmaktır. Bahsedilen model parametrelerinin sabit kalması koşulu ile daha çok yağış enerjisinin toprak yüzeyine akış temelinde (agregat parçalanması ve sıçrama erozyonu) toprak kaybı tahmini yapan YETKE(Yenilenmiş Evrensel Toprak Kayıpları Eşitliği) modeli ve daha küçük havzalarda tortu taşınım sürecini belirleyen METKE modeli arasındaki temel farkların ayrıntılarıyla ortaya konulması ayrıca hedeflenmiştir. Yaklaşım olarak süreç temelinde birbirinden farklılaşan YETKE/METKE modelleri, değişkenleriyle birlikte, olay-eksenli olarak yeniden yapılandırılmış ve havza ölçeğinde toprak kayıpları tahminleri karşılaştırmalı bir şekilde ortaya konulmuştur. Kullanılan 2 model yardımıyla elde edilen sonuçlar kısmi değişiklikler göstermiş, aralarındaki ilişki ve benzerlikler incelenmiştir. METKE modeli YETKE modeline kıyasla daha düşük değerlerde kayıplar (ton, m3) ortaya koymuştur. Tahmin yapılacak alanın büyüklüğü ve olay-eksenli yapılmak istenen çalışmalarda METKE modelinin kullanımı, diğer modellere nazaran daha faydalı olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Erosion, which is an important“natural”disaster that affects the sustainability of basic needs such as shelter, agriculture and animal husbandry, which has come to the present day and has shown unavoidable increases since the first signs of life of human beings, can be estimated with various methods and models thanks to the technology developed since the 20th century. Various erosion forecasting models have been developed in order to ensure the sustainability of resources, their transfer to future times, and improvements in precautions. It is a model developed for these conditions, which reveals the values of the surface and finger flows of the equality variables based on more statistical approaches in terms of model technologies that provide more benefits to us in fields with different characteristics and facilitate event-based estimation on a microcatchment basis The MUSLE (Modified Universal Soil Loss Equation) Equation has emerged. The main purpose of this thesis study is to make event-based estimation of soil losses at the watershed scale at Ankara Nallıhan Station, numbered 17679, using two different models (RUSLE/MUSLE) approach. The main differences between the RUSLE (Revised Universal Soil Loss Equation) model, which estimates soil loss on the basis of the flow of precipitation energy to the soil surface (aggregate fragmentation and splash erosion), and the METKE model, which determines the sediment transport process in smaller basins, provided that the mentioned model parameters remain constant is also targeted. As an approach, the RUSLE/MUSLE models, which differ from each other on the basis of the process, have been reconstructed on an event-axis basis with their variables, and soil loss estimates at the basin scale have been put forward in a comparative way. The results obtained with the help of the 2 models used showed partial changes, the relations and similarities between them were examined. The MUSLE model revealed lower losses (ton, m3) compared to the RUSLE model. It has been seen that the size of the area to be estimated and the use of the MUSLE model in the studies that are desired to be made on the event-axis are more beneficial than other models.
Benzer Tezler
- A new historicist account of Medieval / feudal relations in English drama during the Renaissance
Rönesans Dönemi İngiliz tiyatrosunda Ortaçağ / feodal ilişkilerin yeni tarihselci yöntemle araştırılması
EVRİM DOĞAN
Doktora
İngilizce
2005
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL YÜKSEL
- Sosyal belediyecilik uygulamaları: Ümraniye Belediyesi örneği
Social municipal practises: Case study on Ümraniye municipalty
METE BURAK SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAİL YILMAZ
- İkinci el otomobil piyasasında e-ticaretin rolüne ilişkin nitel bir değerlendirme
A qualitative assessment of the role of e-commerce in the used cars market
METE GENCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeYalova ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYYAZ ZEREN
- Türkiye'de planlı dönemden itibaren kamu yönetimi reformunun kurumsal yapı ve mekanizması
The institutional structure and mechanism of public administration reform in Turkey since the beginning of the planning period
AHMET COŞKUN
Doktora
Türkçe
2018
Kamu YönetimiHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METE YILDIZ
- Sağlık yüksekokulunda eğitim gören hemşirelik ve ebelik bölümü öğrencilerinin hasta hakları konusunda bilinç düzeylerinin belirlenmesi: Amasya Üniversitesi örneği
Research regarding the determination of awareness levels of students receiving education in faculty nursing and midwifery department regarding patient rights: Sample of Amasya university
ONUR BİNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikAtılım ÜniversitesiSağlık Kurumları İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ METE TÖRÜNER