Obsesif kompülsif bozukluktaki metakognisyonlar; OKB'ye ve OKB semptom boyutlarına özgül mü?
Metacognitions in obsessive compulsive disorder; is it specific for OCD and OCD symptom dimensions?
- Tez No: 729823
- Danışmanlar: PROF. DR. KADİR ÖZDEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Obsesyon, kompülsiyon, obsesif kompülsif bozukluk, semptom boyutları, üstbilişsel özellikler
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Amaç: Bu çalışmada obsesif kompülsif bozukluk (OKB) semptom boyutlarına özgü üstbilişsel inançları tespit etmek, semptom boyutları ile üstbilişsel özellikler arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya Dışkapı Eğitim Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği'ne başvuran 100 OKB tanılı hasta, 100 sağlıklı kontrol dâhil edildi. Hastaların değerlendirilmesinde Sosyodemografik Veri Formu, Beck Depresyon Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Boyutsal Obsesyon Kompülsiyon Ölçeği (BOKÖ), Obsesif Kompülsif Envanteri Revize (OKE-R), Düşünce Kaynaşma Ölçeği (DKÖ), Ritüeller Hakkındaki İnançlar Ölçeği (RHİÖ), Durdurma İşaretleri Ölçeği (DİÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan OKB ve kontrol grubu yaş, cinsiyet ve medeni durum açısından benzerdi. OKB grubunda semptom şiddetini ölçen ve üstbilişsel özellikleri değerlendiren ölçek puanları kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti. Çalışmamızda davranış tepkisi üzerinde Dİ ve RHİ' nin istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Çalışmamızda duygu tepkisi üzerinde Dİ istatistiksel olarak anlamlı olduğu halde RHİ'nin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür. Hiyerarşik regresyon analizlerinde BOKÖ bulaş alt boyutu için DNK ve Dİ anlamlı yordayıcı iken; BOKÖ sorumluluk, zarar ve kontrol alt boyutu için DOK ve Dİ; BOKÖ kabul edilemez düşünceler alt boyutu için DEK, DOK ve DNK anlamlı yordayıcı olarak saptanmıştır. BOKÖ simetri alt boyutu için anlamlı yordayıcı bulunamamıştır. Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızın sonucunda bazı üstbilişsel özelliklerin bazı semptom boyutları ile daha yakın ilişkide olduğu ve hatta bazı semptom boyutlarını yordadığı gösterilmiştir. Bu çalışmanın sonuçları OKB'nin üstbilişsel modelini destekler nitelikte kanıtlar sunmaktadır. Elde edilen bulguların üstbilişsel terapi uygulamalarında bu üstbilişsel özelliklere spesifik müdahalelere yol gösterecek ve bu doğrultuda, ortaya çıkan sonuçların ve önerilen modelin yeni araştırmalara yol göstererek üstbilişsel faktörler ve OKB semptom boyutları ilişkisinin daha iyi anlaşılmasına ve etkili terapi müdahaleleri geliştirilmesini telkin edebileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: In this study, it was aimed to determine the metacognitive beliefs specific to symptom dimensions of obsessive compulsive disorder (OCD) and to investigate the relationship between symptom dimensions and metacognitive features. Method: The study included 100 OCD patients and 100 healthy controls who applied to the Psychiatry Clinic of Dışkapı Training and Research Hospital. Sociodemographic Data Form, Beck Depression Inventory, Beck Anxiety Inventory, Dimensional Obsession Compulsion Scale (DOCS), Obsessive Compulsive Inventory Revised (OCI-R), Thought Fusion Instrument (TFI), Beliefs About Rituals Inventory (BARI), and Stop Signals Questionnaire (SSQ) were used to evaluate the patients. Result: The OCD and control groups were similar in terms of age, gender and marital status. In the OCD group, the scale scores measuring symptom severity and evaluating metacognitive features were significantly higher than the control group. In our study, it was seen that stop signs and beliefs about rituals had a statistically significant effect on behavioral response. In our study, although stop signs on emotional response were statistically significant, beliefs about rituals were not statistically significant. While TOF and SS were significant predictors for DOCS contamination sub-dimension in hierarchical regression analyses; TEF and SS for DOCS responsibility sub-dimension; TAF, TEF and TOF were found to be significant predictors for DOCS unacceptable thoughts sub-dimension. No significant predictor was found for the DOCS incompleteness sub-dimension. Discussion and Conclusion: Our results were shown that some metacognitive features were more closely related to some symptom dimensions and even predicted symptom dimensions. The results of this study provide evidence supporting the metacognitive model of OCD. The findings of this study will guide specific interventions to these metacognitive features in metacognitive therapy applications and, in this direction, will lead to new researches of the results and the proposed model, which will help to better understand the relationship between cognitive features and OCD symptom dimensions and to develop effective therapy interventions. Keywords; obsession, compulsion, obsessive compulsive disorder, symptom dimensions, metacognitive features
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozuklukta metakognisyonlar ve otomatik düşünceler
Metacognitions and automatic thoughts in obsessive compulsive disorder
İLKAY KELEŞ ALTUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM ÖZKORUMAK
- Obsesif kompulsif bozukluk tanısı olan ergenlerde ebeveyn-çocuk metakognisyonlarının hastalık şiddeti, komorbidite ve psikolojik sağlamlık ile ilişkisi
The relationship between parent-child metacognitions with ocd severity, comorbidity and psychological resilience in adolescents with obsessive compulsive disorder
SEBİLE ASLI EKE GÜNAYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANER MUTLU
- Investigating the role of verbal episodic memory and judgement of learning in Obsessive-Compulsive Disorder: Effects of cognitive behavioral therapy
Obsesif-Kompulsif Bozukluk'ta sözel epizodik bellek ve öğrenme değerlendirmesinin rolünün incelenmesi: Bilişsel davranışçı terapinin etkileri
SERRA AKYURT GÜVENER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiBilişsel Nöropsikoloji Bilim Dalı
PROF. DR. METEHAN IRAK
- Obsesif kompülsif bozukluğu olan hastalarda karar verme yetilerinin klinik özellikler ve semptom boyutlarıyla ilişkisi
Decision-making and its relationship with symptom dimensions and clinical features in patients with obsessive-compulsive disorder
MUZAFFER KAŞAR
- Duyguların, duygu düzenlemenin, obsesif inançların, düşünce kontrolünün ve bağlanmanın, obsesif kompulsif bozukluktaki farklı belirtilerdeki rollerinin incelenmesi
Investigating roles of emotions, emotion regulation, obsessive beliefs, thought control and attachment in obsessive-compulsive disorder's different symptoms
SEVGİNAR VATAN