Abdülhak Hâmid'in şiir dilinin biçemsel işleyişi
The stylistic functioning of Abdülhak Hâmid's poetic language
- Tez No: 731590
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERDAR ODACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 495
Özet
Abdülhak Hâmid Tarhan (1852-1937), yeni Türk şiirinin kurucularından biridir. Özellikle ölüm ve doğa izlekli şiirleri Türk şiirini derinden etkilediği bilinen Şâir-i Azamın, biçem ve biçim bağlamında yaptığı yenilikler de son derece önemlidir. Bununla beraber Abdülhak Hâmid şiiri oldukça uzun bir döneme yayılır. Bu yüzden Abdülhak Hâmid şiiri incelenirken devirlere ayrılması gerekir. Çalışmada Abdülhak Hâmid şiiri şu dört devire ayrılmıştır: 1- Makber Öncesi: Garam, Sahra, Divaneliklerim yahut Belde ve Diğer Şiirler, 2- Kara Bir Mahşerden Kabullenişe Doğru: Makber, Ölü, Hacle, 3- Makber Sonrası, 4- Son Şiirleri. Abdülhak Hâmid şiiri bu dört devire ayrılırken şiirlerin yayımlanış tarihleri de dikkate alınmış ve aynı zamanda şiirlerin biçem ve içerikleri de göz ardı edilmemiştir. Bu bağlamda Makber bir dönüm noktası olarak seçilmiş, devirler de buna göre oluşturulmuştur. Devirlerin oluşturulmasının ardından Abdülhak Hâmid şiiri üç bölüm altında incelenmiştir: Anlatısallık düzeyi, söylemsellik düzeyi ve betisel düzey. Anlatısallık düzeyinde biçembilimin verilerinden ve kavramlarından (önceleme, yineleme, sapma, vb.) hareketle Abdülhak Hâmid şiirinin anlatım düzleminde yaptığı yenilikler ve bütün olarak şiir dili ortaya konmaya çalışılmıştır. Söylemsellik düzeyinde ise yanmetinsel unsurlardan (anılar, mektuplar, vb.) da yararlanılarak şiirlerin izlekleri belirlenmiş ve çözümlenmiştir. Son olarak betisel düzeyde ise betisel dil kullanımları (metafor, metonimi, çelişki, benzetme, vb.) tespit edilmiş ve bu kullanımların Abdülhak Hâmid şiirini hem anlatım hem de içerik düzleminde nasıl etkilediği ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Abdülhak Hâmid Tarhan (1852-1937) is one of founders of the modern Turkish poetry. The innovations made by Şair-i Azam, who is known to have deeply influenced Turkish poetry, especially his poems with death and nature themes, are also extremely important. In addition, the poetry of Abdülhak Hâmid spreads over a very long period. Therefore, when examining the poem of Abdülhak Hâmid, it should be divided into periods. In the study, the poem of Abdülhak Hâmid is divided into the following four periods: 1- Before Makber: Garam, Sahra, Divaneliklerim yahud Belde and Other Poems, 2- From a Black Apocalypse to Acceptance: Makber, Ölü, Hacle, 3- After Makber, 4- Last Poems. While the Abdülhak Hâmid poem was divided into these four periods, the publication dates of the poems were also considered, and at the same time, the style and content of the poems were not ignored. In this context, Makber was chosen as a turning point, and the periods were formed accordingly. After the formation of the eras, the poem of Abdülhak Hâmid was analyzed under three parts: the level of narrative, the level of discursiveness and the figurative level. Based on the data and concepts of stylistics (foregrounding, repetition, deviation, etc.) at the level of narration, the innovations of Abdülhak Hâmid's poetry in the expression level and the language of poetry have been tried to be revealed. At the level of discursiveness, the themes of the poems were determined and analyzed by making use of paratextual elements (memories, letters, etc.). Finally, at the figurative level, the use of figurative language (metaphor, metonymy, paradox, simile, etc.) has been determined and it has been revealed how these uses affect Abdülhak Hâmid's poetry both in terms of expression and content.
Benzer Tezler
- Abdülhak Mihrünnisâ Hanım'ın hayatı, sanatı ve şiirleri
Life, art and poems of Abdülhak Mihrünnisâ Hanım
İBRAHİM GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyografiKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİROL BULUT
- Abdülhak Hâmid'in eserlerinde millî ve felsefî unsurlar
National and philosophical elements in the Hâmid's works
REFİKA ALTIKULAÇ DEMİRDAĞ
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. BİLGE ERCİLASUN
- Şahabettin Süleyman'ın Şiir ve Tefekkür, Jale dergileri ve Abdülhak Hâmid Hayatı ve Sanatkâr eseri üzerine bir inceleme
A study about Şahabettin Süleyman's magazines, Şiir ve Tefekkür, Jale and his book Abdülhak Hâmid Hayati ve Sanatkâr
HAYRUNNİSA GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDüzce ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ULUDAĞ
- Tevfik Fikret ve Cenab Şahabeddin'in şiirlerinde manzara
Landscape in the poems of Tevfik Fikret and Cenab Sahabeddin
AHMET MUHAMMED AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİROL BULUT