Kürtlerde aidiyet, kimlik ve milliyetçilik: Batman örneği
Belonging to the Kurds, identity and nationalism: The case of Batman
- Tez No: 731883
- Danışmanlar: PROF. DR. ZAHİR KIZMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 291
Özet
Bu çalışma, Kürt milliyetçiliğinin gelişmesinde etkili olan toplumsal dinamiklere ve Kürt milliyetçiliğinin niteliklerine odaklanmaktadır. Kürt milliyetçiliğinin gelişiminde etkili olan faktörler içerisinde özellikle modernleşme dinamikleri (göç, kentleşme, sosyo-ekonomik gelişme, ulus devlet bilinci vb.), siyasal dinamikler (Kürt siyasi partiler ve terör örgütleri vb), yanlış devlet politikaları ve uygulamaları, Kürt milliyetçi veya örgüt kontrolündeki medyanın etkisi, 1990'lı yıllarda bölgelerde artan çatışmalar ve son dönemde Ortadoğu'daki gelişmeler gibi unsurlar ele alınıp açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca çalışmada Kürt milliyetçiliğinin; sosyalizm, din, şiddet ve demokrasi gibi unsurlarla olan ilişkisi de ele alınmıştır. Araştırma, Batman ili özelinde 2014-2015 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, nitel bir araştırma olan etnografik yöntem tercih edilmiştir. Örneklem olarak amaçlı örneklem ve araştırma tekniği olarak da derinlemesine mülakat teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, Kürt milliyetçiliğini savunan 18-60 yaş aralığında farklı toplumsal statülere sahip kadın ve erkeklerden oluşan 50 kişi oluşturmaktadır. Görüşmecilerden bilgi toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışmada Kürt milliyetçiliğinin gelişim dinamiği üzerinden özellikle tarihsel süreç içerisinde karşılaşılan veya maruz kalınan hak ihlalleri, bazı modernleşme dinamikleri, PKK terör örgütünün etkisi, kitle iletişim araçlarının ve yayınlarının etkisi ve etnisite eksenli taleplerin etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu süreçte Kürtlerin etnik çıkarları temelinde yeni bir Kürt ulusunun inşasının hedeflendiği anlaşılmaktadır. Günümüzde nispeten kitlesel ve örgütlü bir yapıya kavuşan Kürt milliyetçiliğinin etnik temelinde ayrılıkçı bir nitelik arz ettiği söylenebilir. Aynı zamanda Kürt milliyetçiliğini savunan Kürt siyasi parti ve örgütlerinin, Kürt milliyetçiliğinin örgütlenmesi ve tabana yayılması noktasında önemli bir işlev gördüğü saptanmıştır. Bununla beraber Kürt dilinin ve özerklik taleplerinin, Kürt milliyetçiliğinin gelişimini etkileyen diğer önemli unsurlar olarak öne çıktığı dikkat çekmiştir. Kürt milliyetçiliğinin ideolojik temellerinin oluşumunda etkili olduğu varsayılan PKK örgütünün özellikle 1990'lı yıllardan sonra Kürt milliyetçiliğini yoğun bir şekilde kışkırttığı ve provoke ettiği gözlemlenmiştir. Örgütün, sosyalist ideolojisinin yerine milliyetçi söylemlerini öne çıkardığı ve Türk halkı ve devlet karşıtlığı üzerinden bir Kürt milliyetçiliğini inşa etmeye çalıştığı bulgusu elde edilmiştir. Bu durum, Kürt milliyetçiliğinin günümüzde şiddet içeren ayrılıkçı niteliğini sürdürdüğünü ortaya koymaktadır. Araştırma kapsamında görüşülenlerden hareketle Kürt milliyetçiliğinin niteliğinin; seküler, ayrıştırıcı ve dışlayıcı, şiddet unsurlarını içeren, düşmanlık üzerinden kurgulanan, antidemokratik ve tepkisel olduğu tespiti yapılmıştır. Ayrıca tarihsel süreç içerisinde yaşanmış olumsuzluklar üzerinden bir mağduriyet söylemi geliştirildiği ve bu mağduriyet söyleminden beslenen bir Kürt milliyetçiliği inşa edildiği tespiti yapılmıştır. Burada abartı ifadeler ve kurgular da ciddi anlamda yer almaktadır. Bu kapsamda Kürt milliyetçilik söyleminin, yoğun bir nefret ve düşmanlık üretecek bir hafızaya yaslandığı gözlemlenmektedir. Araştırmada saptanan diğer önemli bir husus ise, günümüzde Kürt milliyetçiliğinin niteliğinin PKK örgütü tarafından şekillendirildiğidir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the social dynamics that are effective in the development of Kurdish nationalism and the characteristics of Kurdish nationalism itself. Among the factors that are effective in the development of Kurdish nationalism, especially modernization dynamics (migration, urbanization, socio-economic development, nation-state awareness, etc.), political dynamics (Kurdish political parties and terrorist organizations, etc.), wrong governmental policies and practices, the influence of the media that are under control of Kurdish nationalist or organization, the increasing conflicts in the regions in the 1990s and the recent developments in the Middle East have been discussed and tried to be explained. In addition, in the study; the relationship of Kurdish nationalism with terms such as socialism, religion, violence and democracy is also discussed. The research was carried out between 2014 and 2015 in Batman province. In the study, the ethnographic method, which is a qualitative research, was preferred. The purposive sampling method and in-depth interview techniques were used as research techniques. The sample group of the research consists of 50 people, between the ages of 18-60, who defend Kurdish nationalism, and who have different social statuses. A semi-structured interview form was used as the data collection technique from the interviewees. In the study, it has been determined that especially the violations encountered or exposed in the historical process, some modernization dynamics, the PKK terrorist organization, mass media and publications and ethnic-oriented demands have been effective on the development dynamics of Kurdish nationalism. It is understood that the aim of this period is to build a new Kurdish nation on the basis of the ethnical benefits of the Kurds. It can be said that Kurdish nationalism has a separatist character on its ethnic basis and has gained a relatively massive and organized structure today. At the same time, it has been determined that Kurdish political parties and organizations that defend Kurdish nationalism play an important role in the organization and spread of Kurdish nationalism. Besides, it was noted that the Kurdish demands for autonomy and language can be seen as other important factors affecting the development of Kurdish nationalism. It has been observed that the PKK organization, which is assumed to be effective in the formation of the ideological foundations of Kurdish nationalism, has intensely provoked Kurdish nationalism, especially after the 1990s. It has been found that the PKK emphasizes its nationalist discourses instead of its socialist ideology and tries to build a Kurdish nationalism through opposition to the Turkish people and the government. This point reveals that Kurdish nationalism still maintains its violent separatist character today. Based on the interviewers opinions, within the scope of the research, the nature of Kurdish nationalism has been determined to be secular, discriminatory and exclusionary, containing elements of violence, built on hostility, antidemocratic and reactive. In addition, it has been determined that an expression of unjust treatment that has been developed over the negativities experienced in the historical process and a Kurdish nationalism has been built that fed from this discourse of suffering. Here, exaggerated expressions and fictions are also seriously included. In this context, it is observed that the discourse of Kurdish nationalism is based on a memory that may generate intense hatred and hostility. Another important issue identified in the research is that the nature of Kurdish nationalism today is shaped by the PKK organization.
Benzer Tezler
- Diasporada kimlik inşası ve aidiyet sorunsalı: Kavramsal analiz
Identity building in diaspora and belonging question: Conceptual analysis
AZİZE DUYGU YILMAZ KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜVEN GÜRKAN ÖZTAN
- Dı edebıyata kurdî de folklor û roman lı dor texeyyulên berê rêçên îroyîn
Kürt edebi̇yatinda folklor ve roman geçmi̇şi̇n tahayyülleri̇ etrafinda bugünün i̇zleri̇
RAMAZAN ÇEÇEN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2013
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Effects of identity construction policies on urban space: Tatavla/Kurtuluş case
Kimlik inşa politikalarının kent mekanına etkisi: Tatavla/Kurtuluş örneği
İREM ERİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Sosyolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Din, şiddet ve aidiyet: Türkiye'de Hizbullah üzerine sosyolojik bir araştırma
Religion, violence and belonging: A sociological research on Hizbullah in Turkey
MEHMET KURT