Geri Dön

Bulgaristan Şumnu (Shumen) ili Türk ağzı

Bulgaria Shumen (Şumen) province Turkish dialect

  1. Tez No: 732648
  2. Yazar: ALİ SELAMİ BAŞOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİTTİN ÇELİK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 877

Özet

Bulgaristan Şumnu ili ağzı, Şumnu ili sınırları dahilinde sadece Türk nüfusunun yaşadığı ve çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu kırk yedi köydeki seksen iki kişiden elde edilen ses kayıtlarının ses ve şekil bilgisi bakımından incelenmesiyle oluşturulmuştur. Bu çalışmanın ses ve şekil bilgisi bölümleri, ses kayıtlarının transkripsiyon işaretleriyle yazıya dökümünden oluşmuş, metinlerden seçilen örneklerden hareketle yazılmıştır. İnceleme bölümünde eş ve art zamanlı bir yöntem izlenmiştir. Şumnu ili Türk ağzında kelimelerin Türkiye Türkçesi yazı diline göre ses bilgisi bakımından değişikliğe uğramış ve bu değişmelere bağlı olarak kelimelerin eş zamanlı birçok kullanımı ortaya çıkmıştır. Bunlardan dolayı bu kelimelerin; Şumnu ili ağzındaki anlamları verilmek suretiyle metnin daha iyi anlaşılmasını sağlamak, bu yöre ağzındaki söz varlığını tespit amacıyla sözlük oluşturulmuştur. Şumnu ili Türk ağzı, Gyula Nemeth'in Balkan Türk ağızları sınıflandırmasına göre Doğu Rumeli ağızları grubu içerisinde yer almaktadır. Bununla birlikte tarihi süreçte farklı Türk kitlelerinin etkileşimleri sonucunda - Şumnu ili Türk ağzında, ses ve şekil bilgisi incelemeleri neticesinde - iç içe geçmiş ağız yapılarının varlığından da ayrıca söz edilebilir.

Özet (Çeviri)

The dialect of the province of Shumen in Bulgaria was formed by examining the sound recordings obtained from eighty-two people in forty-seven villages, where only the Turkish population lived and the majority of which were Turks, within the borders of Shumen province, in terms of phonetics and morphology. The phonology and morphology sections of this study are based on selected samples from texts formed by transcription of sound recordings with transcription marks. In the analysis part, synchonous and diachronic evaluations were used. In the Turkish dialect of Shumen province, the words have changed in terms of phonetics according to the written language of Turkey Turkish, and depending on these changes, many synchonous uses of the words have emerged. Because of these, a dictionary has been created in order to provide a better understanding of the text by giving the meanings of these words in the dialect of Shumen province and to determine the vocabulary in this local dialect. According to Gyula Nemeth's classification of Balkan Turkish dialects, the ShumenTurkish dialect is included in the Eastern Rumelian dialects group. In addition, as a result of the interaction of different Turkish masses in the historical process, it can also be mentioned that there are intertwined dialect structures in the Turkish dialect of Shumen province, as a result of phonetic and morphological studies.

Benzer Tezler

  1. Bulgaristan Şumnu'daki Medresetü'n-Nüvvab'ın İslâm din eğitimi tarihindeki yeri

    Medresetü?n-Nüvvab (Şumnu, Bulgaria) in the history of Islamic religious education

    ALİ MEHMEDOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinSelçuk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH ÖZBEK

  2. Bulgaristan'ın Şumnu ilinde çıkarılan Mozaik dergisinin Türkçe eğitimi ve kültür aktarımı açısından incelenmesi

    Investigation of Turkish education and cultur transmission of Mozaik journal that issued in Bulgaria's Shumen province

    KERİME BAL AÇIKGÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KARA

  3. Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Bigalı bir âlim: Mustafa Lütfi Efendi ve evrak-ı metrûkesi

    -From Ottoman to the Republic- a scholar of Biga: Mustafa Lutfi Effendi and his estate documents

    ENGİN SANDIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Biyografiİstanbul Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURETTİN GEMİCİ

  4. Mustafa Hayri Efendi'nin el Muktetaf isimli eserinin Kur'an ilimleri açısından incelenmesi

    Research of Mustafa Hayri Efendi's el-Muktetaf works in terms of Quran

    YUSUF DUYĞU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DURAN ALİ YILDIRIM

  5. Kaşgarlı şair Garîbî'nin Kitâb-ı Garîb'i (metin-inceleme-dizinler)

    Kitâb-i Garîb of the poet Garîbî of Kashgar (text-analysis-index)

    ESRA GÜNEŞ ASİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıAmasya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİBEL MURAD