Yalnız yaşayan yaşlı kadınların Covid-19 pandemi süreci deneyimlerinin toplumsal cinsiyet perspektifinden analizi: Manisa Şehzadeler ilçesi Göktaşlı Mahallesi örneği
The analysis of Covid-19 pandemic process experiences of elderly women living alone from a gender perspective: The case of Göktasli district of Manisa Sehzadeler
- Tez No: 733751
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE GÖNÜLLÜ ATAKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Yaşlılık Sosyolojisi, Toplumsal Cinsiyet, Yaşlı Kadın, Sociology of Aging, Gender, Older Woman
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Yaşam süresinin uzaması, ölüm ve doğum oranlarının düşmesiyle birlikte tüm dünyada yaşlı nüfusun toplam nüfus içerisindeki oranı artmaya başlamıştır. Hızla artış gösteren yaşlı nüfus içerisinde kadınların erkeklerden daha uzun süre yaşaması yaşlı nüfusun çoğunluğunun kadınlardan oluştuğunu göstermektedir. Yaşlı nüfus içerisindeki kadınların çoğunluğunun eş kaybı yaşamış olması ve sonrasında tekrar evlenmemesi veya boşanması durumu yalnız yaşamaya başlamalarına neden olmaktadır. Yalnız yaşayan yaşlı kadınların yaşlı nüfusun önemli bir kısmını oluşturması söz konusu kadınların deneyimlerinin önemini ortaya çıkarmaktadır. Deneyimlerin şekillenmesinde etkili olan bir faktör ise yaşanan toplumsal olaylardır. Bu olaylardan olan covid-19 pandemisi toplumun tümünde deneyimlerin farklılaştığı bir süreç olmuştur. Covid-19 pandemi sürecinde yaşlı bireylere yönelik yapılan yasal düzenlemeler ve kısıtlamalarla birlikte yaşanan deneyimler farklılık göstererek yalnız yaşayan yaşlı kadınların gündelik hayatlarını değişime uğratmıştır. Dolayısıyla araştırmanın amacını 2020 Mart ayından itibaren, Türkiye'de ilk covid-19 vakasının ortaya çıkmasıyla yaşlılara yönelik tedbirler kapsamında yapılan yasal düzenlemeler ve toplumsal düzeyde yaşlılara vefadan yaş ayrımcılığına kadar çeşitlenen söylemlerden ve uygulamalardan yalnız yaşayan yaşlı kadınların nasıl etkilendiğini ve bu süreci nasıl deneyimlediklerini anlamak oluşturmaktadır. Bu kapsamda yapılan çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm çalışmanın giriş bölümü olup çalışmanın amacını ve daha önce yapılmış araştırmaları, çalışmanın teorik arka planını ve bu kapsamda oluşturulan araştırma sorularını ve çalışmanın önemini içeren bölüm olmaktadır. İkinci bölüm yaşlılık çalışmalarının gelişimi, yaşlılığa ilişkin teorik yaklaşımların ve toplumsal cinsiyet ile yaşlılık ilişkisinin bulunduğu literatür kısmından oluşmaktadır. Üçüncü bölümde araştırmanın metodolojik yaklaşımı ve araştırma tasarımı yer alırken dördüncü bölümde alan çalışması ve yalnız yaşayan yaşlı kadınların deneyimlerinden oluşan saha bulguları ile analiz bulunmaktadır. Feminist metodoloji kullanılarak yapılan bu çalışma, yalnız yaşayan yaşlı kadınlara odaklanmakta ve yalnız yaşayan yaşlı kadınların pandemi sürecindeki yaşlılara yönelik yasal düzenlemelerle birlikte bireylerin yaşamış olduğu çeşitli deneyimlerini toplumsal cinsiyet boyutu ile ele almaktadır. Nitel bir yaklaşımla yapılan çalışma, Manisa'nın Şehzadeler İlçesi Göktaşlı Mahallesi'nde 16 yaşlı kadın katılımcı ile gerçekleşmiş olup, mahalle örneklemi içerisinde yalnız yaşayan yaşlı kadınlara kartopu yöntemi ile ulaşılmış ve yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sırasında katılımcının onayı ile ses kaydı alınmış ve veriler toplanmıştır. Yüz yüze yapılan görüşmeler sosyal mesafe ve maske kurallarına uyularak katılımcının sağlığını riske atmayacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler betimsel analiz ve anlatı analiz yöntemleri ile analiz edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın analizi sonucunda yalnız yaşayan yaşlı kadınların geleneksel toplumsal cinsiyet rollerini benimsemiş ve içselleştirmiş olmaları ve geçmişten günümüze gelen eşitsizliklerin bugünkü deneyimlerini şekillendirdiği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
With the prolongation of life expectancy and the decrease in death and birth rates, the proportion of the elderly population in the total population has started to increase all over the world. The fact that women live longer than men in the rapidly increasing elderly population shows that the majority of the elderly population consists of women. The fact that the majority of women in the elderly population have lost their spouses and then do not remarry or get divorced causes them to start living alone. The fact that elderly women living alone constitute a significant part of the elderly population reveals the importance of the experiences of these women. One of the factors that affect the shaping of experiences is social events. The covid-19 pandemic, which is one of these events, has been a process in which the experiences of the whole society differ. During the Covid-19 pandemic, the experiences with the legal regulations and restrictions made for elderly individuals differed and changed the daily lives of elderly women living alone. Therefore, the aim of the research is to understand how elderly women living alone are affected and how they experience this process, from the emergence of the first covid-19 case in Turkey, from the legal regulations made within the scope of measures for the elderly, and the discourses and practices ranging from loyalty to the elderly at the social level to age discrimination, since March 2020. In this context, the study consists of four parts. The first part is the introductory part of the study and it is the part that includes the purpose of the study and previous research, the theoretical background of the study, the research questions created in this context and the importance of the study. The second part consists of the literature on the development of aging studies, theoretical approaches to aging, and the relationship between gender and aging. The third section includes the methodological approach and research design of the research, while the fourth section includes field study and field findings and analysis from the experiences of elderly women living alone. This study, which was carried out using feminist methodology, focuses on elderly women living alone and deals with the various experiences of elderly women living alone with the legal regulations for the elderly in the pandemic process, with the gender dimension. The study, which was carried out with a qualitative approach, was carried out with 16 elderly female participants in the Göktaşlı District of Şehzadeler Manisa, and the elderly women living alone in the neighborhood sample were reached by snowball method and face-to-face semi-structured interviews were conducted. During the interviews, audio recordings were taken with the consent of the participant and data were collected. Face-to-face interviews were carried out in a way that would not risk the health of the participant, by following the social distance and mask rules. The data obtained as a result of the interviews were tried to be analyzed with descriptive analysis and narrative analysis methods. As a result of the analysis of the research, it has been observed that elderly women living alone have adopted and internalized traditional gender roles and inequalities from the past to the present shape their present experiences.
Benzer Tezler
- Pandemi dönemindeki yaşlıların durumluk kaygı ve sürekli kaygı düzeylerinin sosyal hizmet bakış açısı ile incelenmesi
Investigation of state anxiety and trait anxiety levels of elderly in the pandemic period from a social work perspective
NİSANUR PINAR ONSEKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyal HizmetlerSakarya ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZAFER DANIŞ
- Yalnız yaşayan yaşlı kadınların gündelik hayat deneyimleri ve başa çıkma stratejileri: Çorum ili örneği
Daily life experiences and coping strategies of older women living alone: The case of Çorum
MELİKE ÖZLEM UYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH KAHRAMAN
- Toplumsal cinsiyet bağlamında yalnız yaşayan yaşlı kadınların sorunları ve yaşam deneyimleri: Kocaeli ili örneği
Problems and life experiences of elderly women living alone in the context of gender: The case of Kocaeli
EDA ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM KARATAŞ
- Sağlık iletişimi perspektifinden Türkiye'deki 65 yaş ve üstü bireyleri anlamak: Sağlık ve yaşlanmaya ilişkin algı, tutum ve davranışlar üzerine bir araştırma
Understanding people aged 65 and over in Türkiye from a health communication perspective: A Study on perceptions, attitudes, and behaviors regarding health and aging
YAŞAR ŞEKERCİ
Doktora
Türkçe
2024
Halk SağlığıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE ASLI SANCAR DEMREN
- Silopi'de yaşayan yaşlı bireylerin ağrı prevalansı ve yaşam kalitesinin incelenmesi
Investigation of pain prevalence and quality of life of elderly people living in Silopi
DEMET ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN OLGUN