Çatalhöyük neolitik insanlarının beslenme alışkanlıklarını ortaya çıkarmada mikro aşınma yönteminin yeri
What can microwear analysis tell about the dietary habits of neolithic Çatalhöyük population
- Tez No: 73501
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN ÖZBEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
ÖZET Konya ilinin Çumra ilçesine bağlı Küçükköy'e yaklaşık 2 km uzaklıkta yer alan Çatalhöyük Neolitik yerleşimi radyokarbon tarihlendirme yöntemine göre günümüzden 8450-7670 yıl öncesine tarihlendirilmektedir. Bu tarih dendrokronolojik analiz sonuçlarıyla da doğrulanmıştır (Hodder 1996a: 3). Çatalhöyük, Anadolu ve Yakın Doğu arkeolojisi açısından gerek yerleşimin yayıldığı alanın büyüklüğü gerekse o dönem insanlarının sanat ve dini inanışlarının bir göstergesi olarak bu dönemin aydınlatılmasında oldukça önemli bir yer tutmaktadır. 1960'lı yıllarda J. Mellaart tarafından gerçekleştirilen kazılardan ele geçmiş olan toplam 480 iskeleti içeren seri içinden 12 diş örneği bu çalışma için seçilmiştir. Her bir diş üzerinde 2 farklı aşınma yüzeyi incelenmiş ve her bir faset için elde edilen sonuçlar aralarında karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma sonucunda, mikro aşınma izlerinin yüzeyler arasında büyük farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Bu iki aşınma fasetinin besin maddesinin çiğnenmesi sırasında farklı işlevler sonucunda oluşması mikro aşınma izlerinin gösterdiği çeşitliliğin nedeni olarak açıklanmıştır. Daha sonra her bir aşınma faseti. farklı toplumlar ile karşılaştırılmıştır. Bölge 1 aşınma faseti, Suriye'de Neolitik bir yerleşim yeri olan Abu Hureyra iskelet serisinden seçilen örneklem (8 birey) ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak Çatalhöyük örneklemi. Aba Hureyra seramiksiz 2A ve 2B seviye örnekleri ile seramikli 2C örneklemi arasında bir yere oturmuştur. Faset 9 aşınma faseti ise, daha önce insan üzerinde bu fasetin incelenmemiş olması sebebiyle orangutan, goril ve şempanze ve bir fosil hominoid grubu olan Griphopithecus alpaniye (Paşalar- Bursa- Türkiye) ait diş örnekleriyle karşılaştırılmıştır. Ancak bu karşılaştırma sonucunda beklendiği gibi Çatalhöyük insanlarının beslenme alışkanlıklarının söz konusu hominoid grupları ile bir benzerlik göstermediği belirlenmiştir.Tüm verilerin ışığı altında incelenen örneklem her ne kadar Çatalhöyük popülasyonunun tamamını yansıtmaktan uzak olsa da eldeki sonuçlar bu popülusyonun. genel olarak yumuşak besin maddelerinden oluşan ve kökler, yumrular, baklagiller tahıl ve eti içeren zengin bir mutfakları olduğunu ortaya çıkartmıştır.
Özet (Çeviri)
in SUMMARY The site of Çatalhöyük is situated approximately 2 km south of Küçükköy in Çumra, subpro vince of Konya. The site was a ceramic Neolithic settlement, radiocarbon dated to between 8450-7670 yr B.P. It is confirmed with Çatalhöyük dendrocronology (Hodder 1996a: 3). Çatalhöyük takes an important place in Near Eastern and Anatolian archeology due to its size, art and ritual. The site has the potential to shed ligth on many aspects of the region. 12 teeth have been chosen from all the skeletal remains which were excavated in 1960's by J. Mellaart, totalling some 480 indivicuals. Two different wear facets are studied on each tooth and the results are compared. This comparison shows that these wear facets have different proportions of microwear features. The disparity bctwcnn these facets is explained by their different functions in the chewing cycle. The selected wear facets are compared with teeth from other groups. Regionl is compared with a group of teeth (8 indivicuals)from the Neolithic settlement of Abu Hureyra in Syria. The microwear observed on the Çatalhöyük samples falls between the prepottery (2 A. 2b) and pottery (2C) sample of Abu Hureyra. Facet 9 results from Çatalhöyük teeth are compared with three groups of extant hominoid (pan. pongo and gorilla) and one extinct group called Griphopithecus alpani (Paşalar-Bursa-Turkey). The results showed that there is no similarity between the dietary habits of these hominoid groups' and those of the Çatalhöyük population's. Although the size of the sample from Çatalhöyük is unable to reflect the whole population's diet, the information tells us that Çatalhöyük Neolithic people had varied diet -including pulses. tubers,grains and meat-without overreliance on any one food substance.
Benzer Tezler
- Gökhöyük Bağları Höyüğü insanlarının paleopatolojik analizi
Paleopathological analysis of Gökhöyük Bağları Höyüğü people
ELÇİN ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
AntropolojiKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CEM ERKMAN
- Orta Anadolu Erken Neolitik'inde evcilleştirme öncesinde yabani sığır: Musular verileri
Wild cattle in Early Neolithic Central Anatolia: Musular data
IRMAK ASLI TEZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİHRİBAN ÖZBAŞARAN
- Anadolu neolitiğinde görülen mimari ögelerin seramik form ve yüzeylerdeki izdüşümleri
Projection of architectural elements seen in anatolian neolithic on ceramic forms and surfaces
FERİT CİHAT SERTKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarSelçuk ÜniversitesiSeramik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM BİROL AKALIN
- Son Buzul-Holosen sürecinde Anadolu neolitiğinde iklim değişmeleri ve etkileri
During the last glacial-holocene period climate changes and their effects in the Anatolian neolithic
BEKİR TATAR
- Kentsel alanlarda kamu kullanımlı merdivenli sokaklar: Beyoğlu İlçesi örneği
Başlık çevirisi yok
EVİN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET OCAKÇI