A mobile application design of cancer follow-up care for breast cancer survivors
Meme kanserinden mücadelede tedavi sonrası takip bakımı için bir mobil uygulama tasarımı
- Tez No: 735582
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Meme kanseri, meme hücrelerinin kontrolden çıkmasıyla başlar; bir başka deyişle, meme kanseri, meme dokusu hücrelerinin DNA'sındaki bir değişikliğin sonucudur. Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür, ancak erkeklerde de nadiren oluşabilir. Meme kanserinin erken evrelerinde genellikle belirli bir semptomu veya belirti yoktur. Ancak bazen kendi kendine muayene sırasında memede oluşan tümörü kişinin kendisi dokunarak hissedebilir. Tüm meme tümörlerini ölümcül veya kanserli olmadığını belirtmekte fayda var. Kanser riskini azaltmak ve erken teşhis için memenin görünümündeki herhangi bir yumru veya değişikliğin bir tıp uzmanı tarafından kontrol edilmesi önerilir. Meme kanserleri memenin herhangi bir yerinden başlayabilir; meme kanserinin en sık başlangıç noktası Duktal kanallardır, bu kanallarda başlayan meme kanserlerinede Duktal kanser adı verilir. Bazı meme kanserleri ise Lobüllerde başlar, ve bu kanserlerde Lobüler kanser ismi verilir. Bazen kanser, kan dolaşımı veya lenf sistemi yoluyla vücudun diğer bölgelerine geçerek akciğer, karaciğer, beyin gibi diğer organlara zarar verir, böyle etkileri gösteren kanserlere metastaz yapmış kanser denir. Meme kanseri, ilk tanı ve tedaviden aylar veya yıllar sonra vücudun başka bir yerinde tekrar ortaya çıkabilir. Bir kanser keşfedildiğinde, boyutunu ve orijinal konumundan yayılıp yayılmadığını belirlemek için testler yapılır. Buna kanser evresi denir. Daha düşük bir aşama (evre 1 veya 2), kanserin fazla yayılmadığını gösterir. Daha yüksek bir sayı (evre 3 veya 4 gibi) hastalığın daha da ilerlediğini gösterir; dördüncü aşama en ileri aşamadır. Kişiye uygun tedavinin belirlenmesinde söz konusu kanser evresi çok önemlidir. Bu tezde meme kanserinden kurtulanlara kanser sonrası takip konusunda yardımcı olmak için bir mobil uygulama tasarlanmıştır. Meme kanseri hastalarının tedaviden sonra kanser bakım ekibiyle iletişim halinde olmaları gerektiğinden kanser sonrası takibin sistematik olarak yapılması gerekir. Tedavisini başarıyla tamamlamış ve ilerlemiş meme kanseri olmayan hastaların sıklıkla psikolojik destek almaları ve şikayetlerini doktorlarla paylaşmaları gerekir. Öte yandan ileri evre meme kanseri olan hastaların ana tedaviden sonra tedaviye devam etmesi gerekebilir. Takip eden bakım randevularında hastanın her türlü sorununu ve şikayetini paylaşması gerekir. Ayrıca tedaviye bağlı olarak hastalar tedaviden hemen sonra veya uzun vadede yan etkiler yaşayabilirler. Meme kanserinden kurtulanların tedavi sonrası sorunları üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Meme kanseri tanı ve tedavisi sonrasında hastanın yaşamında hem fiziksel hem de psikolojik değişiklik ortaya gelmektedir. Araştırmalar, en sık görülen semptomların yorgunluk, kilo değişiklikleri, halsizlik ve uyku bozukluğu olduğunu göstermektedir. Öte yandan kanser sonrası belirtiler ile kanserin dönme korkusu arasında bir bağlantı olduğu belirtilmektedir; Kanserin dönme korkusunun psikolojik sorunlar, ağrı, yorgunluk, evlilik ve cinsel yaşamdaki zorluklar gibi önemli bir sorun kaynağı olduğunu belirtmektedirler. Hastaların tüm takip seanslarına gitmesi ve kanser bakım ekibine istenen testlerin sonuçlarını iletmesi gerekir. Bu yüzden kanser sonrası takib çok önem arz ediyor. Meme kanserinden kurtulanların takip bakımını belgelemek ve takip etmek için birkaç gelişmiş dijital çözüm mevcut, ancak bu tür sistemlerin profesyoneller ve kanser bakım ekipleri için tasarlandığını belirtmekte fayda var. Bildiğimiz kadarıyla şu anda hastalar tarafından kullanılabilecek dijital bir çözüm mevcut değil. Hastalar için mevcut bir çözüm olarak, takip planının manuel olarak takip edilmesi ve ASCO takip formunun kullanılması olmak üzere iki ana takip yöntemi vardır. Manuel yöntemde hasta, bakım verenlerden gelen her öneriyi not alır, şikayetlerini dijital veya kağıt bir deftere kaydeder ve gerektiğinde bakım ekibiyle paylaşır. Bu yöntemde genellikle takip kanser sonrası sürecinin takibi hastanın sorumluluğunda. Amerikan Klinik Onkoloji Derneği (ASCO) tarafından sağlanan başka bir yöntemde ise, meme kanseri hastalarının takip bakımı için gerekli bilgileri organize edildiği için bir form kullanılmaktadır. Bu form, hastaların tedavi ve takip bakım planıyla ilgili önemli bilgileri belgelemelerine ve saklamalarına yardımcı olur. Bu form genel bilgiler, tedavi özeti ve takip bakım planı olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Hastalar bu formun genel bilgi ve tedavi geçmişi ile ilgili kısmını kendileri doldurabilir ve takip bakım planını doldurmak için doktorlarından yardım alabilirler. Bu formu diğer sağlık hizmeti sağlayıcıları ile paylaşmak, takip bakım planı konusunda uyumlu olmalarına yardımcı olur. Bu yöntemde de genellikle takip kanser sonrası sürecinin takibi hastanın sorumluluğunda. Bu tezde, meme kanserinden kurtulanların takip bakımını kolaylaştırmak amacıyla, takip bakım planının takibi için bir mobil uygulama tasarlanmıştır. Bu çalışma üç ana adımda hazırlanmış olup, ilk adımda meme kanserli hastaların takibinde ihtiyaç duyulan tüm gerekli bilgiler toplanmıştır, ikinci adımda uygulamanın özellikleri meme kanserinin önemli problomleri temel alınarak tasarlanmıştır. Son adımda, uygulamayı değerlendirmek için deneyimli meme kanseri cerrah ve onkologları ile iki bağımsız görüşme yapılmıştır. Uygulama özelliklerini tasarlanmasında ve kişiye özel bir takip bakım oluşturması için literatürdeki en son takip planları ve hastaya özel bilgiler kullanılmıştır. Literatürden elde edilen meme kanserinden kurtulan hastaların temel önemli problemlerine dayanarak, bu tezde dört farklı uygulama özelliği tanıtılmıştır; (1) Hastaya özel bir takip bakım planı hazırlamak için iki farklı kaynak kullanımı (güncel literatüre dayalı takip bakım rutini önerisi ve hastanın bakım sağlayıcıları tarafından sağlanan öneriler), (2) semptomların ve yan etkilerin belgelenmesine ve paylaşılmasına yardımcı olmak için bir şikayet yönetimi özelliği, (3) hastanın yaşam tarzı alışkanlıklarını ve müdahalelerini takip etmesine yardımcı olacak bir özellik, (4) hastaya bir sonraki randevularını hatırlatın otomatik olarak bir bildirim sistemi. Öte yandan, uzun vadede kullanıcılardan toplanan bilgiler, gelecekte meme kanserinden kurtulan yeni hastalar için mümkün olan en iyi takip bakım planını tahmin etmek için güvenilir bir veri olacaktır. Bu uygulama, tıp terimleri hakkında genellikle çok sınırlı bilgiye sahip, profesyonel olmayan kişiler için tasarlandığından, tıbbi terimler yerine basit sorular kullanılmaya çalışılmıştır. Ayrıca onay kutuları ve açılır menüler gibi basit tasarım ögeleri kullanılarak basit ve kullanımı kolay bir uygulama sağlanmıştır. Uygulamanın kullanılabilirliğini değerlendirmek, öneri ve iyileştirme fikirlerini ortaya çıkarmak için tıbbi onkologlarla yarı yapılandırılmış ve bağımsız iki görüşme yapılmıştır. Görüşmeler iki bölümde gerçekleştirilmştir: ilk bölümde uygulama kullanıcılar, ve uygulamanın meme kanserini atlatan hastalara olası faydaları hakkında kısa bir açıklama yapıldı, ardından görüşülen kişilerden, kullanıcılardan toplanan bilgilere odaklanmaları ve iyileştirme fikirlerini sunmaları istendi. Her görüşme yaklaşık 30 dakika sürmüştür. Görüşmelerin ardından alınan geridönüş ve öneriler göre uygulama son halini almıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis a mobile application is designed, to help breast cancer survivors with cancer follow-up care. One of important challenges of the breast cancer survivors is to track follow-up appointments; such appointments aim to provide medical and psychological support after the breast cancer treatment. There are few advance digital solutions to document and track follow-up care of breast cancer survivors, but it is worth noting that, such systems are designed for professionals and care providers. To the best of our knowledge, there is no digital solution that can be used by patients at this time. Facilitating the follow-up care and motivating the breast cancer patients to continue their treatment is the main aim of this work. The mobile application designed in this thesis generates a default follow-up care plan based on the latest literature, allows users to set Manuel follow-up appointments, allows to document and share complaints, and helps to track her lifestyle habits and interventions. Presenting push notifications about upcoming appointment helps user to continue the follow-up and make progress as planned. On the other hand, information gathered from users in long term will be reliable data to forecast best possible follow-up care plan of new breast cancer survivors in the future. As this application is designed for non-professionals who usually have very limited knowledge of medical terms, it is tried to use simple questions instead of medical terms. Furthermore, by employing simple design elements like, checkbox and drop-down menus, a simple and easy to use application is provided. In order to evaluate the usability of the application and elicit suggestions and improvement ideas, two semi-structured and independent interviews with medical oncologists were conducted. Interview conducted in two parts: first, a brief explanation about the application, its users and possible benefits for the breast cancer survivors was provided, then interviewees were asked to focus on the information gathered from users and provide their improvement ideas. Each interview lasted approximately 30 minutes.
Benzer Tezler
- Kemoterapi ilişkili semptomların yönetiminde mobil tabanlı izlem sisteminin etkinliği
Effectiveness of mobile based monitoring system in the management of chemotherapy-related symptoms
ÜNAL ÖNSÜZ
Doktora
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLBEYAZ CAN
- Kemoterapi alan jinekolojik kanserli hastalar için geliştirilen mobil uygulamanın fiziksel ve psikososyal uyum üzerine etkisi
Effect on physical and psychosocial adaptation of mobile application developed for gynaecological cancer patients receiving chemotherapy
OKAN VARDAR
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikPamukkale ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR SERÇEKUŞ AK
- Kanser hastalarında yaşam kalitesi belirleyicileri
Determinants of quality of life in cancer patients
DENİZ YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
OnkolojiHacettepe ÜniversitesiPreventif Onkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. K. MUTLU HAYRAN
- CBS desteğiyle koşu ve yürüyüş rotaları oluşturma ve antrenman amaçlı mobil konum izleme uygulaması geliştirme. Pilot uygulama: Atakent mahallesi
Creating running and walking routes with GIS support and developing a mobile location tracking app for training purposes. Pilot application: Atakent neighborhood
ALPER TUNA NAYİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHMİ NURHAN ÇELİK
- Kanser hastalarına yönelik oyunlaştırılmış bir web ortamının tasarımı ve geliştirilmesi
Designing and developing a gamified web environment for cancer patients
TURGAY ZÜLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilim ve TeknolojiAfyon Kocatepe ÜniversitesiBilgisayar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KAHRAMAN