Hakaslarda mutfak kültürü: Tematik söz varlığı incelemesi
Culinary culture in khakas: A thematic vocabulary analysis
- Tez No: 735782
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 386
Özet
Mutfak kültürü günlük yaşamın en temel ögelerinden yiyecek ve içeceği, bunların işlenmesiyle ortaya çıkan ürünleri, mutfak araç ve gereçlerini kapsayan toplumların gelenek, görenek ve inançlarıyla da bağlantılı olan bir olgudur. Mutfak kültürü coğrafya, iklim, üretim, zaman ve yaşam biçimlerine bağlı olarak şekillenir, değişir ya da muhafaza edilerek bir toplumun geçmişten itibaren milli kültürel değerlerini aktarır. Bununla beraber dil-kültür etkileşimiyle iç içedir, sosyo-kültürel ve tarihsel bileşenler hakkında da bilgi verir. Türk mutfak kültürünün tarihi izlerini taşıyan halklardan birisi Hakaslardır. Dilsel, etnografik ve folklorik malzemeleri bütünleştiren“Hakaslarda Mutfak Kültürü: Tematik Söz Varlığı İncelemesi”adlı tez çalışmasında veriler, nitel araştırma yöntemi kullanılarak doküman analizi ve görüşme teknikleriyle sağlanmıştır. Çalışmada Hakas Türkçesinin mutfak kültürüyle ilgili söz varlığı belirlenmiş, ilgili adlar tematik düzene göre mutfak, yiyecekler, içecekler ve mutfak eşyaları olmak üzere dört ana başlık altında tarihi Türk dili ve Sibirya öbeği lehçelerindeki söz varlığıyla karşılaştırılarak yapı bilgisi ve köken bilgisi bakımından incelenmiştir. Bununla birlikte fiiller karşılaştırma ve inceleme yapılmadan ilgili bölümler altında çalışmaya dahil edilmiştir. Ana başlıkların sonuna değerlendirme kısmı eklenmiş, yapı bilgisi ve köken bilgisi incelemelerine dair tablolar ve grafikler sunulmuştur. Metinler Hakaslarla yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen derlemeleri, Hakasların geleneksel yiyecek ve içecek tariflerini, Hakas Çiri gazetesindeki yiyecek ve içecekle ilgili haber metinlerinden bazılarını içermektedir. Bu metinler çeviri yazı alfabesine sonra da Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Tezde yer alan dilsel, etnografik ve folklorik malzemeler hem filolojik hem de ilgili disiplinlerarası çalışmalara kaynak teşkil edecek, karşılaştırmalı araştırmalara katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Culinary culture is a phenomenon that is related to the traditions, customs and beliefs of societies, which include food and drink, the products that come out of their processing, kitchen tools and utensils, which are the most basic elements of daily life. Culinary culture is shaped, changed or preserved depending on geography, climate, production, time and lifestyles and conveys the national cultural values of a society from the past. In addition, it is intertwined with language-culture interaction, and gives information about socio-cultural and historical components. One of the peoples who carry the historical traces of Turkish culinary culture is the Khakas. In the thesis titled“Culinary Culture in the Khakas: Thematic Vocabulary Analysis”, which integrates linguistic, ethnographic and folkloric materials, data were obtained by using qualitative research method, document analysis and interview techniques. In the study, the vocabulary of Khakas Turkish about the culinary culture was determined, the related names were examined in terms of structure and origin information by comparing the vocabulary in the historical Turkish language and Siberian dialects under four main headings: kitchen, food, beverages and kitchenware according to the thematic order. However, the verbs were included in the study under the relevant sections without comparison and examination. An evaluation section has been added to the end of the main headings, and tables and graphs have been presented regarding the analysis of structure and origin information. The texts include compilations obtained as a result of interviews with Khakas, traditional food and drink recipes of Khakas, and some of the news texts about food and drink in the Hakas Çiri newspaper. These texts were transferred to the transcription alphabet and then to Turkey Turkish. The linguistic, ethnographic and folkloric materials in the thesis will be a source for both philological and related interdisciplinary studies and will contribute to comparative research.
Benzer Tezler
- Yiyecek-içecek operasyonlarında mutfak kaynaklı hizmet hataları ve telafi stratejileri: Senaryo yaklaşımı ile değerlendirilmesi
Kitchen-based service failure and recovery strategies in food & beverage operations: An evaluation with a scenario approach
MUSTAFA ÜLKER
Doktora
Türkçe
2022
TurizmGazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN PARS ŞAHBAZ
PROF. DR. KURTULUŞ KARAMUSTAFA
- Suspended sediment load prediction by using wavelet-fuzzy logic combination model
Sediment taşımının bulanık mantık ve dalgacık analizi kombinasyonu metoduyla tahmin edilmesi
MEHMET BURAK KABATAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZGER
- İslâm Aile Hukuku ve Türk Aile Hukukunda kadın-erkek eşitliğinin istisnâları
The derogations from female-male equality in İslamic Family Law and Turkish Family Law
VİLDAN DUMAN
- Heart disease data classification using advanced data mining techniques
Başlık çevirisi yok
HANA SHABAN ABUZENGENA
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAltınbaş ÜniversitesiBilişim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. OĞUZ BAYAT
- Aksotomi hasarının arka kök gangliyon nöronlarının membran gerginliğine etkisinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
SADIK BAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Biyofizikİstanbul Medipol ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRKAN ÖZTÜRK