Aktör ağ teorisi bağlamında COVID-19 aşı karşıtlığı propagandasının sosyal ağ analizi
Social network analysis of COVID-19 anti-vaccine propaganda in the context of actor-network theory
- Tez No: 736417
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇİL ÖZAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, İletişim Bilimleri, Journalism, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Bu çalışmada, yeni teknolojik koşullar altındaki propagandanın değişim pratiği analiz edilmiştir. Sosyal medya platformlarında propaganda ağlarının nasıl karakterize edilmesi gerektiği sorusu, tez çalışmasının problemini oluşturmuştur. Bu noktada, sosyal ağlardaki propaganda ağlarının ayrıcı özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesi aktör ağ teorisi odağında oluşturulmuştur. Sosyal ağlardaki insan olmayan aktörlerin de propaganda oluşum sürecinin bir parçası olarak kabul edilmesinin nedeni aktör ağ teorisiyle birlikte açıklanmıştır. Buna ek olarak, bir vaka çalışması özelinde yatay propaganda ağlarının oluşumu ve ağda etkileşimde bulunan aktörlerin rollerinin betimlenmesi sağlanmıştır. Bu noktada bir sosyal medya platformu olan Twitter, çalışmamızın evrenini oluşturmuştur. Covid-19 önlemlerine karşı olan ve aşı karşıtlığı yapan Twitter kullanıcı hesapları, araştırmanın ulaşılabilir örneklemini oluşturmuştur. Çalışmanın zaman sınırlaması, Türkiye'de sağlık çalışanlarının ilk aşılanmaya başlandığı tarih olan Ocak 2021 ile Haziran 2021 arasındaki altı aylık süreç olarak belirlenmiştir. Araştırma, amaçlı örnekleme yönteminin tipik durum örneklemesi türü seçilerek oluşturulmuştur. Bu doğrultuda, kullanıcılar tarafından oluşturulan araştırma konusuyla ilgili sekiz adet hashtag seçilmiştir. Belirlenen hashtaglerden kullanıcılara ait etkileşim verileri, NodeXL yazılım programı aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışmada, niceliksel ve niteliksel araştırma yöntemlerini içeren karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya uygun olarak açıklayıcı sıralı karma araştırma deseni seçilmiştir. İlk aşamada nicel veriler toplanmıştır ve ardından nitel bölüm planlanmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, Covid-19 aşılanma özelinde dijital propagandanın modelleri açığa çıkarılmıştır ve dezenformasyon ağındaki etkinin düğümleri belirlenmiştir. Propaganda ağ haritalarının çıkarılmasıyla mesajların yayılma hızı ve oranı gösterilmiştir. Ek olarak, ileri vaka çalışmaları için temel bir sınıflandırma formüle edilmiştir. Çalışmada, Covid-19 aşılanma süreci özelinde Twitter'da sıradan kullanıcı hesaplarının arasındaki etkileşimlerinde aşı karşıtlığı propagandasının yapıldığı belirlenmiştir. Bu propaganda türünün hiyerarşik olmayan yatay propaganda yapısında olduğu belirlenmiştir. İlk sonuçların yanı sıra çalışmada, propagandanın dijital alanlarda kullanılmasıyla oluşan propaganda ağlarına yeni tür aktörlerin dâhil edildiği belirlenmiştir. Hem sosyal hem de teknik aktörlerin bir arada kullanıldığı dijital ortamların propagandanın işlerliğine güç kattığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the practice of change of propaganda under new technological conditions. The question of how to characterize propaganda networks on social media platforms has established the problem of the thesis study. In this sense, the aim has been to determine the distinguishable features of the propaganda networks on social networks. The theoretical frame of the study has been created with the focus of actor-network theory. The reason as to why the non-human actors on social media have been considered as a part of the process of creating propaganda has been explained by actor network theory. Moreover, the depiction of horizontal propaganda network formation and the roles of the actors interacting within the network have been depicted with the help of a case study. Twitter, a social media platform, has been set as the universe of this study. Twitter accounts that have contributed to the anti-vaccine propaganda and anti COVID-19 measures have been set as the observable sample of this study. Time frame of the study has been set as the 6-month process, starting the date on which, the health workers first started to get vaccinated in Turkey, which was on January 2021, and extending to the June of the same year. The study has been conducted by choosing the typical case sampling type of purposive sampling method. In this sense, eight hashtags have been chosen related to the topic, formed by the users of the aforementioned social media platform. The interaction data of the users from the determined hashtags have been obtained through the NodeXL software program. In the study, mixed research method, which includes both quantitative and qualitative research methods, has been used. In accordance with the research, explanatory sequential mixed research design has been chosen. In the first stage, quantitative data has collected, and then the qualitative part was planned. As a result of this research, in the case of COVID-19 vaccination process, the models of digital propaganda have been revealed and the nodes within the disinformation network effect have been discovered. The pace and rate of the spreading of the messages have been illustrated by the creation of propaganda network maps. Additionally, a basic classification has been formulated for further research purposes. In this study, it has been determined that anti-vaccine propaganda has been made in the interactions between ordinary user accounts on Twitter in the specific case of the COVID-19 vaccination process. The type of propaganda has been determined to be horizontal propaganda, which is not the hierarchical type of propaganda. Along with the initial results, this study has displayed those new types of actors have been incorporated into the propaganda networks with the use of propaganda in digital spaces. It has been concluded that both social and technical actors that are utilized together in digital spaces contribute to the functionality of the propaganda.
Benzer Tezler
- Covid-19 aşı tereddütünün aktör-ağ teorisi bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of Covid-19 vaccine hesitancy in the context of actor-network theory
ERDENER GÜLENÇ
- Mimarlığın eleştirel insan sonrası perspektifinden okunması
Reading of architecture from a critical post-human perspective
FATİH KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİZAM ONUR SÖNMEZ
- Kentsel dönüşüm alanlarında aktör ağ teorisİ bağlamında değerlendirme: Bağcılar ilçesi örneği
An evaluation of urban transformation areas in the context of actor network theory ( ant ): case study of Bagcilar district
AYŞEGÜL BAGHAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANDAN ÇINAR ÇITAK
- Bir mimari tasarım sürecinin aktör ağ teorisi ile okunması
Reading an architectural design process with actor network theory
MOHAMMAD MALLA MAHMOUD
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAİT ALİ KÖKNAR
- Yapı üretim süreçlerinde risk faktörlerinin aktör ağ teorisi ile değerlendirilmesi
Evaluating risk factors at building construction processes with actor network theory
SEDEF BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANDAN ÇITAK