Geri Dön

Medenî Usul Hukukunda terditli talep yığılması

Gradual claims in Civil Procedure Law

  1. Tez No: 736995
  2. Yazar: FATMA NUR TEKÇE BARUT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM AŞIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 246

Özet

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 111. maddesinde düzenlenen terditli dava şu şekilde tanımlanabilir: Davacının aynı dava dilekçesinde aynı davalıya karşı aslilik-ferîlik ilişkisi içerisinde birden fazla talebini ileri sürmesidir. Bu talepler arasında hukuki veya ekonomik bir bağlantı olması gerekir. Mülga HUMK yürürlükteyken Kanun'da terditli dava hakkında bir hüküm bulunmaması nedeniyle uzun bir dönem, özellikle kazai içtihatlar, terditli davanın kabul edilmesi konusunda çekimser kalmıştır. Bu dönemde ilmî içtihatlar ise terditli davanın caizliğini, görüş farklılıklarına rağmen, kabul etmiştir. 1987 yılında 1986/4-1987/5 sayılı Yargıtay İBK'si ile terditli dava şeklinde davanın ikame edilmesi kabul edilmiştir. Yargıtayın kararından sonra terditli dava ile ilgili Türk hukukundaki tartışmalar sona ermiştir. Daha sonra HMK'de müstakil bir hüküm olarak terditli davanın düzenlenmiş olması, eski dönemdeki tartışmaların güncelliğinin yitirilmesine neden olmuştur. Ancak terditli dava hakkında yeni bir düzenleme getirilmesi, onu diğer dava türlerinden, özellikle HMK madde 110'daki davaların yığılmasından, farklı olduğunu açıkça göstermektedir. Aralarında büyük bir benzerlik olsa da bu dava türleri, özünde farklıdır. Söz konusu dava türlerinin Kanunumuzdaki düzenleme biçimi; Alman hukuku, Avusturya hukuku ve İsviçre hukukundaki düzenleme şeklinden tamamen farklıdır. Bahsi geçen hukuklara ait Medeni Usul Kanunları incelendiğinde,“taleplerin yığılması”,“davanın yığılması”ya da“davaların birleşmesi”şeklindeki genel düzenlemeler ile HMK madde 110 anlamında davaların yığılması, aynı şekilde, HMK madde 111 anlamında terditli dava kabul edilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 111/ f. II uyarınca,“Mahkeme davacının asli talebinin esastan reddine karar verdikçe ferî talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz”. Kanun koyucunun amacı, terditli dava ile usul ekonomisine hizmet etmektir. Böylece hem asli hem de ferî talebe ait tahkikat aşamalarının birlikte yürütüldüğü ve aynı anda hem asli hem de ferî talep hakkında karar verilmesi gerekmektedir. Ancak, asli talebin kabulü ile ferî talep hakkında karar verilmesine gerek kalmaması farklı bir durumdur. Başka bir ifadeyle asli ve ferî taleplerin karara bağlanması için ön görülen öncelik sonralık değerlendirmesi, zamandan ziyade mantıkla ilgili bir sıralamadır. Terditli dava ile ilgili olarak ortaya çıkan meselelerin çözümünde bu husus göz önünde bulundurulmalıdır.

Özet (Çeviri)

The gradual claim regulated in Article 111 of the Code of Civil Procedure can be defined as follows: It is the claimant's claiming more than one claim against the same defendant in the same lawsuit petition, within the relationship of substantive - secondary. There must be a legal or economic connection between these demands. During the repealed Code of Civil Procedure (HUMK) period, due to the absence of a provision in Code of Civil Procedure, the jurisprudence, in particular, abstained from accepting the gradual claim for a long time. In this period, doctrine in Turkey accepted the permissibility of the gradual claim, despite the differences of opinion. In 1987, it was accepted to gradual claims with the Supreme Court of Appeals numbered 1986/4-1987/5 in the form of a temporary case. After the aforementioned decision of the Supreme Court, the debates in Turkish law regarding the gradual claim came to an end. Finally, the fact that the delayed case was regulated as an independent provision in Code of Civil Procedure caused the old debates to be outdated. However, the introduction of a new regulation on the delayed lawsuit clearly shows that it is different from other types of lawsuits, especially from the aggregation of the lawsuits in Article 110 of the CPC. In fact, the arrangement of the types of cases, which are very similar but different from each other, in our Law is completely different from the arrangement in German, Austrian and Swiss law. When the Civil Procedure Laws of the aforementioned laws are examined, general regulations such as“collection of claims”or“agglomeration of cases”or“consolidation of cases”and the consolidation of cases within the meaning of Article 110 of Code of Procedure Civil, are also accepted as a temporary case within the meaning of article 111. Code of Civil Procedure Article 111/ II,“As long as the court decides to reject the basic request of the plaintiff on the merits, it cannot examine and adjudicate on the secondary request.”Since the purpose of the legislator is to serve the procedural economy with the procedural litigation, this statement should be explained as that the investigation stages of both the primary and secondary claims are carried out together and that a decision should be made on both the primary and the secondary claim at the same time. Of course, the acceptance of the primary request and the fact that there is no need to make a decision about the secondary request is a different situation. In other words, the order of priority and succession envisaged for the resolution of primary and secondary demands does not express a temporal order of priority, but a logical order of priority and aftermath. This issue should be taken into account in resolving the issues that arise in relation to the litigation.

Benzer Tezler

  1. Medeni usul Hukukunda hüküm (Esasa ilişkin nihai karar)

    The Final judgements in the code of civil procedure

    ARMAĞAN BURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku) Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ERDAL TERCAN

  2. Medeni Usul Hukukunda davadan feragat

    Waiver of action in civil Procedural Law

    KUDRET ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN ARSLAN

  3. Medeni Usul Hukukunda delil tesbiti

    Fixation de la preuve

    MURAT YAVAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    HukukMarmara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELÇUK ÖZTEK

  4. Medeni usul Hukukunda süreler

    Die frist im zivilprozessrecht

    EBRU UZGÖREN BAYKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EJDER YILMAZ

  5. Medeni usul hukukunda hukuka aykırı deliller

    Illegally obtained evidence (exclusionary rule) in civil procedural law.

    BORA KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMEL HANAĞASI