Emevîler döneminde toprak rejimi
Land regime in the Umayyads period
- Tez No: 737803
- Danışmanlar: PROF. DR. ADNAN DEMİRCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Emevî, Toprak, Rejim, Fey, Vergi, Harâc, Cizye, Öşür, Sulh, Savâfî, İşgücü, Ziraat, Zimmî, Umayyad, Land, Fay, Tribute, Poll Tax, Jizye, Uşur, Islamization, Agriculture, Labor, Zimmî
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 473
Özet
Bu çalışmamız özel olarak Emevîler döneminde cari toprak rejimini ortaya koymak amacındadır. Toprak rejimi ifadesi toprakla ilgili her konuyu içeren bir başlık niteliğinde olduğundan çalışma, dönemin mülkiyet anlayışından, toprak sınıflamasına, vergi sistemlerine, toplumsal sınıflara, emeğe ve ziraatın geliştirilmesinde ortaya konan çabalara kadar geniş bir yelpazede ele alınmayı gerektirmiştir. Dönemin mülkiyet anlayışının oluşmasında fey kavramı önemli bir yere sahiptir. Bu anlayıştan hereketle elde edilen topraklar fethedilme biçimine göre sınıflandırılmıştır. Ancak zamanla yeni toprak çeşitleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Bunların kaynağı ise ihyâ ve iktâ uygulamalarıdır. Katâiler ve day'alar işte bu uygulamaların sonucunda ortaya çıkmıştır. Fertlerin devlet karşısında giderek güçlenmesi süreci ile birlikte özel mülkiyetler giderek çoğalmış, büyük ölçekli çiftliklerden elde edilen sermaye birikimi ile tarımda büyük ölçekli üretim yapma ve piyasa için mal üretme sürecine girilmiştir. Emevîler iktidarın mutlak sahipleri olarak geniş topraklara sahip olmuşlar, iktidara yakınlıkları nispetinde diğer kabile mensuplarını da bundan yararlandırmaya çalışmışlardır. Büyük toprak sahipleri işlerini köylü işçi sınıfından yararlanmak suretiyle karşılamaya çalışmışlardır. Devletin merkezileşmesi haraç, cizye gibi vergilerin daha planlı bir şekilde toplanmasının yolunu açmıştır. Vergi avantajından dolayı artan Müslümanlaşma ve bunun sonucunda azalan haraç ve cizye gelirleri idarecileri halkın üzerine daha sert tedbirlerle gitmeye sevk etmiş, gelirlerin azalmasını önlemek için Müslüman olma haraç vergisinin ödenmesi açısından ayrıcalıklı bir kriter olmaktan çıkarılmıştır. Verginin toplanmasında Emevîler, kısmi küçük değişiklerle birlikte kendilerinden önceki dönemlerin, yani dört halife, Sâsânî ve Bizans usullerini takip etmişler, yine onların sahadaki görevlilerinden yararlanmışlardır. Kayda değer değişiklikler ancak Emevîler'in son dönemlerinde vergi sürecine hâkim olabilmiş Arap asıllı bürokratların artması ile yapılabilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study specifically aims to reveal the current land regime during the Umayyad period. Since the term land regime is a title that covers every subject related to land, the study required to be dealt with in a wide range from the ownership understanding of the period, land classification, tax systems, social classes, labor and efforts made in the development of agriculture. The concept of fey had an important effect on the formation of the ownership understanding of the period. The lands obtained by means of this understanding were classified according to the conquest style. However, over time, new soil types started to emerge. The source of these is ihyâ and iktâ practices. Katâis and day'as came out as a result of these practices. With the process of increasing empowerment of individuals against the state, private ownership has increased gradually, and the process of large-scale production in agriculture and the production of goods for the market has been initiated with the capital accumulation obtained from large-scale farms. As the absolute owners of power, the Umayyads had vast territories, and they tried to make other tribesmen benefit from it, in proportion to their closeness to power. The big landowners needed labor and tried to meet this by taking advantage of the peasant working class. The centralization of the state has paved the way for a more planned collection of taxes such as tribute, jizya, and uşur. Increasing Islamization due to tax advantage and consequently decreasing tribute and tax revenues prompted the administrators to come to the people with harsher measures, becoming a Muslim was ceased to be a privileged criterion in terms of paying tribute tax in order to prevent the decrease in income. The Umayyads followed the Sassanid and Byzantine methods of the previous periods, namely the four caliphs, with some minor changes in the collection and procedures of the tax, and again benefited from their officers in the field. Significant changes were made only with the increase of bureaucrats of Arab origin who were able to dominate the tax process in the last period of the Umayyads.
Benzer Tezler
- İran'da İslamiyet'in doğuşundan Arap egemenliğinin sonuna kadar halk hareketleri
Başlık çevirisi yok
ŞEHRİYAR BAHADORİ
Doktora
Türkçe
1990
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TOKTAMIŞ ATEŞ
- Emeviler Döneminde kader problemi
The Problem of fate in Umayyad's period
LÜTFÜ CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜLEYMAN TOPRAK
- Ru'be b. el-'Accâc ve Dîvân'ının incelenmesi
Ru'ba b. al-'ajjâj and examination of his Dîwân
MUSTAFA TOPRAK
Doktora
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR BAYAM
- Yûsuf Bin Ömer es-Sekafî'nin hayatı ve siyasi faaliyetleri
Yûsuf Bin Omar at-Thakafî Life and political activities
HAMZA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyografiSivas Cumhuriyet Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AKSU
- Karşılaştırmalı olarak islam siyasi düşüncesinde otorite kavramı
Başlık çevirisi yok
HALUK ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NİYAZİ ÖKTEM