6 numaralı Nâme-i Hümâyûn Defterine göre Osmanlı Devleti ile Avusturya, Rusya ve Venedik arasındaki yazışmalar ve değerlendirmeleri (h. 1114-1133/m. 1703-1721)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 737984
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR KURTARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Nâme-i Hümâyûn Defterleri, Osmanlı, Diplomasi, Avusturya, Rusya, Venedik, Nâme-i Hümâyûn Records, Osmanlı, Diplomacy, Austria, Russia, Venezia
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Osmanlı Devleti 18. yüzyıla kadar ad hoc denilen tek taraflı diplomasi anlayışını uygulamıştır. Bunun altında yatan temel neden diğer devletlere karşı duyulan üstünlük duygusudur. Zira Osmanlı Devleti 15. yüzyılın ortalarında gücünün doruğunu yaşamakta ve diplomasisi de buna göre şekillenmekteydi. Osmanlı'nın diplomasi alanında geçirdiği değişimin anlaşılması için diplomasinin kaynakları olan ahidnâme-i hümâyûnlar, nâme-i hümâyûnlar, sefaretnâmeler, sınır tahdit raporları, barış müzakere raporları, yabancı devletlerle yapılan antlaşmaları incelememiz gerekir. Nitekim Osmanlı Devleti'nin klasik döneminde Avrupa devletlerine karşı kullandığı diplomatik lisan oldukça sert ve bir nevi istediklerini dikte ettirme şeklindedir. Ancak 18. yüzyıla doğru Osmanlı Devleti'nin kaybettiği savaşlar uluslararası alanda eşitlik getirmiştir. Dolayısıyla bu durum diplomasiye yansımış ve diplomatik dil yumuşamaya başlamış karşı tarafında düşüncelerinin dikkate alındığı yeni bir döneme girilmiştir. Osmanlı Devleti'nde yaşanan bu gelişmeleri en iyi şekilde gösteren kaynaklardan biri de Nâme-i Hümâyûn Defterleridir. Nâme-i hümâyûnlar,“taraf-ı şahaneden bir hükümdara yazılan hatt-ı hümâyûn”şeklinde tarif edilir. Diplomatik manada ise, Osmanlı padişâhları tarafından Müslüman ve Hıristiyan yabancı devletlerin hükümdarlarına ve Osmanlı Devleti'ne bağlı imtiyazlı yerlerin yöneticilerine gönderilen mektuplara verilen genel isimdir. Nâme-i hümâyûnlar, Osmanlı diplomasi tarihi için birinci elden kaynak olan en önemli belgelerden biridir. Bu sebeple Nâme-i Hümâyûn Defterlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi Osmanlı diplomasi tarihi çalışmaları için oldukça önemlidir. Çalışmada Nâme-i Hümâyûn Defterlerinin bu önemini ortaya çıkaracak tespitlerle birlikte 1703-1721 yıllarını kapsayan 6 Numaralı Nâme-i Hümâyûn Defteri içerisinde yer alan Avusturya, Rusya ve Venedik'e gönderilen nâmelerde Osmanlı diplomatik dilinin nasıl ve ne şekilde bir değişim ve gelişim gösterdiği üzerinde duruldu. Yine aynı defter içerisinde yer alan ilgili devletlerin Babıâli'ye gönderdiği mektuplar incelenmek suretiyle taraflar arasındaki siyasi ve askeri münasebetlerin diplomasiye yansıması üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Until the 18th century, the Ottoman Empire implemented the one-sided diplomacy approach called ad hoc . The main reason underlying this is the feeling of superiority over other countries. Ottoman Empire was at the peak of its power in the middle of the 15th century and its diplomacy was shaped accordingly. In order to understand the changes in Ottoman diplomacy, we need to examine the sources of Ottoman diplomacy such as ahidnâme-i hümâyûns, nâme-i hümâyûns, embassy, border restriction reports, peace negotiation reports, agreements with other countries. As a matter of fact, the diplomatic language used by the Ottoman Empire against the European Countries in its classical period was quite harsh and in a way dictating what they wanted. However, the wars that the Ottoman Empire lost towards the 18th century brought equality in the international arena. Therefore, this situation was reflected in diplomacy and the diplomatic language began to soften, and a new era was entered in which the opinions of the other side were taken into account. One of the sources that best shows these developments in the Ottoman Empire is the nâme-i hümâyûn records. Nâme-i Hümâyûns are described in the dictionary as“hatt-ı hümâyûn written by one party to one Emperor”. In the diplomatic aspects, it is the general name given to the letters sent by the Ottoman Sultans to the other Emperors of Muslim and Christian Countries and to the Government officials of places under the Ottoman control. Nâme-i Hümâyûns is one of the most important documents, which is a first-hand source for the history of Ottoman diplomacy. For this reason, the examination and evaluation of nâme-i hümâyûn records is very important for Ottoman diplomacy history studies. In this study, with proofs that will reveal the importance of the nâme-i hümâyûn records, which is included in the Nâme-i Hümâyûn Record Number 6 covering the years 1703-1721, it was focused on why and how the Ottoman diplomatic language changed and developed in the documents sent to Austria, Russia and Venezia. Again, in the same research by investigating these documents sent by the relevant countries to the Ottoman Empire, assesments were made on the reflection of the political and military relations between the parties on diplomacy.
Benzer Tezler
- 6 numaralı Nâme-i Hümâyûn Defterine göre Osmanlı Devleti ile Avrupalı devletler arasındaki yazışmalar ve diplomatik özellikleri (1703-1721)
Başlık çevirisi yok
HAVVANUR APİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR KURTARAN
- 6 Numaralı Nâme-i Hümâyûn Defteri'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi (S. 1-150)
Transcription and evaluation of the Nâme-i Hümâyûn Notebook No.6 (Pp.1-150)
ŞULE ALTUNSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN ŞAHİN ALLAHVERDİ
- 6,7,8 ve 9 numaralı Anadolu Atik Şikâyet Defterlerine göre H. 1077-1092/m.1666-1682 tarihlerinde İzmir kazası
According to Anatolian Atik Şikâyet Books 6,7,8 and 9 İzmir district in H. 1077-1092/M. 1666-1682
ROJDA TAYURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT ÇELİK
- I numaralı Maraş Ahkâm Defterinde, Adıyaman (Hısn-ı Mansur, Behisni, Kâhta, Gerger, Samsad)'a gönderilen hükümlerin transkripsiyon ve değerlendirilmesi
The transcription and evaluation of provisions in Marash Ahkâm Book i which sent to Adıyaman (Hisn-i Mansur, Behisni, Kâhta, Gerger, Samsad)
ÖMÜR YANAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK SÖYLEMEZ
- 6 numaralı Mühimme-i Mektûme Defteri transkripsyonu ve değerlendirmesi (Sayfa 1-162 arası)
Transcription and assessment of the Muhimme-i Mektume Notebook 6 numbered (Between page 1-162)
FURKAN CELAL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mütercim-TercümanlıkSinop ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SUHA OĞUZ BAYTİMUR