2015 sonrası kadınların başörtüsünü çıkarma pratikleri üzerine bir araştırma
A research on the unveiling practices of women after 2015
- Tez No: 741704
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHU SUMBAS YAVAŞOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu çalışmanın amacı, 2015 sonrasında kadınların başörtüsünü çıkarma pratiklerini sosyolojik ve siyasi boyutlarıyla değerlendirmektir. Literatürde bedensel özgürlük bağlamında değerlendirilen başörtüsüzleşme eyleminin ağırlıklı olarak bedensel bir okuma üzerinden ele alındığı görülmektedir. Bu tez çalışması, başörtüsü çıkarma süreci ve eylemini bir siyasal pratik olarak farklı perspektiflerden okumanın mümkün olup olmadığı sorusuna dayanmaktadır. Nitekim bu çalışma, başörtüsü çıkarma sürecini, kadın ve beden ilişkisi bağlamında; bu meselenin içindeki siyasi eylemlilik ve siyasi özgürleşme gibi çeşitli yönleri de dikkate alarak bir değerlendirme yapmaya çalışması açısından literatüre katkı sunmaktadır. Bu çalışmanın temel iddiası, 2015 sonrası başörtüsünü çıkartan kadınların bu tercihinde, sosyal hayatta AKP'nin politikalarının sorumlusu olarak algılanma ve etiketlenme üzerinden AKP'nin etkisinin olduğudur. Bu çerçevede, bu sürecin toplumsal ve siyasi bir arka planı olduğu ve kadın-beden ilişkisi üzerinden siyasi bir özgürleşme eylemi olarak da okunabileceği iddia edilmektedir. Çalışmanın saha araştırması kısmında derinlikli mülakat yöntemiyle başörtüsünü çıkartan kadınların birincil dereceden ifadeleri doğrultusunda başörtüsüzleşme tercihi ile AKP'li algılanma/etiketlenme arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Çalışmanın ilk bölümünde; araştırmanın konusu, amacı ve metoduna yönelik değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise başörtüsü kuramsal ve kavramsal bağlamda ele alınmıştır. Başörtüsüzleşme, bedensel özgürlük, siyasi özgürlük gibi kavramlar ve başörtülü kadınlar için ifade ettiği anlamlarla başörtüsü tartışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Geç Osmanlı Dönemi'nde modernleşme hareketlerinin başladığı zamandan AKP dönemine kadarki süreçte; başörtüsüne toplumsal olarak yüklenen anlamların, Türkiye siyasi konjonktüründe siyasi erklerle ilişkilenmesi değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde, AKP'nin başörtüsüyle olan ilişkisi; başörtüsü yasağının kaldırılması ve AKP'nin bu süreçteki duruşu ve Türk siyasi hayatındaki politik konumlanması siyasi olaylar temelinde ele alınmıştır. Beşinci bölümde ise saha çalışmasından elde edilen veriler doğrultusunda AKP'nin, toplumda algılandığı otoriter kimliğiyle ilişkilendirilmekten rahatsızlık duyan kadınların siyasi olarak AKP'den ayrışma ve özgürleşme motivasyonuyla başörtüsünü çıkartmaları değerlendirilmiştir. Sonuç olarak 2015 sonrası başörtüsünü çıkartan kadınların, başörtüsünü bir siyasi gösteren olarak tanımladıkları ve AKP'li algılanmak/etiketlenmek istemediklerinden ötürü başörtüsünü çıkardıkları, kadınların kişisel deneyim aktarımları doğrultusunda anlaşılmıştır. Anahtar Sözcükler Başörtüsü, AKP, siyasi özgürleşme, otoriterleşme
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate the unveiling practices of women after 2015 in sociological and political dimensions. In the literature, it is clear that the unveiling is evaluated as a liberation of the body. This research is based on that whether unveiling process and practice can be evaluated as a political practice from different perspectives or not. Also, this study aims to contribute to the literature by considering the aspects of political agency and political emancipation of the unveiling process in the context of women and body relations. This study's main claim is that to show the relation between practice of removing headscarf and to be perceived/labelled as AKP supporters who have headscarves but not AKP supporters. In this frame, it is claimed that the unveiling process can be interpreted as a political emancipation practice due to it has social and political background. In the field research part of the study, it is shown that the relation between unveiling choice and being perceived/labelled as AKP supporters by their own expression of women. In the first part of the study, the topic, purpose, and method of the research are evaluated. In the second part of the study, the headscarf is discussed in theoretical and conceptual contexts. A headscarf is argued in the context of unveiling, the liberation of the body, political emancipation, and these notions are discussed with the meaning for headscarfed women. In the third part, the headscarf and its socially constructed perception are evaluated considering the relation with the political sovereign since the Late Ottoman Era when initiated the modernization period until the AKP government in the political conjuncture of Turkish politics. In the fourth part, the headscarf approach of AKP, the lifting of the headscarf ban, and standpoint and mentality of AKP in the context actual political events. In the fifth part, through data that were collected in the field study, it is evaluated that unveiling motivation of women due to discomfort feeling in society because of their outlook is associated with an authoritarian identity of AKP. As a result, by sharing personal experiences of women, it is clear that women who removed their headscarves after 2015 described headscarf as a political representer and they removed the headscarf due to that they do not want to be labelled/perceived as AKP supporters. Keywords Headscarf, AKP, political salvation, authoritarianization
Benzer Tezler
- Türkiye'de islami kadın algısının dönüşümü: Alâ Dergisi üzerinden bir analiz
The transformation of the islamic women's discourses in Turkey: The case of Alâ Magazine
HİLAL HACIBAYRAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ÇAHA
- Imagining military, nation, and peace: The narratives of the post-2015 women conscripts-volunteers in Lithuania
Ordu, millet ve barışı düşlemek: Litvanya'da 2015 sonrası gönüllü kadın askerlerin anlatıları
GRETA ARMONAITYTE
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
SosyolojiSabancı ÜniversitesiUyuşmazlık Analizi ve Çözümü Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. AYŞE BETÜL ÇELİK KIBRIS
- Nonsiklik mastaljili 18-40 yaş arası, organik patoloji saptanmayan hastalarda; ağrı depresyon, anksiyete ilişkisi
Pain, derpession and anxiety relationship with the woman aged between 18-41 years who has non-siclik mastalgia whitout organik pathology
FATMA GÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ERKAN YAVUZ
- Doğum sonrası yorgunluğun annenin özbakım gücü ile ilişkisi
Postpartum fatigue of the mother's relationship with self-care agency
NAGİHAN AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikAdnan Menderes ÜniversitesiKadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. ZEKİYE KARAÇAM
- İnfertilite tedavileri sonrası gebe kalan kadınların yaşam kalitesi ve depresyon durumlarının incelenmesi
Assessment of quality of life and depression status of women who became pregnant after infertility treatments.
İLKAY ÇAVUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİHE KIZILKAYA BEJİ