Yirminci yüzyıl müzik teorisinin John Coltrane'in yorumculuğuna ve besteciliğine etkisi
The impact of twentieth century music theory on John Coltrane's performances and compositions
- Tez No: 744549
- Danışmanlar: PROF. DR. KORAY SAZLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Müzik ve Sahne Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Amerikalı caz saksofoncusu ve bestecisi John Coltrane (1926-1967) cazın önde gelen isimlerinden biridir. Kariyerinin başlarında bebop ve hard bop stillerinde üretimler gerçekleştirmiş, modal cazın önemli isimleri arasında yer almış, free jazz akımının ise öncülerinden olmuştur. Bugün halen caz tarihinin en önemli müzisyenleri arasında yer almaktadır. Önde gelen ve tarihi öneme sahip, Giant Steps, My Favorite Things, Impressions, Ole, A Love Supreme, Meditations, Ascension, Expression, Interstellar Space albümlerine odaklanılmıştır. John Coltrane, yirminci yüzyıl Avrupa (klasik batı) müzik teorilerinden etkilenmiş bir besteci ve yorumcudur. Özellikle Nicolas Slonimsky (1894-1995)'nin Thesaurus of Scales and Melodic Patterns kitabının, Coltrane'in müziğinde etkili olduğu görülmektedir. Yirminci yüzyıl besteleme teknik ve akımlarından aralık döngüleri, politonalite, egzotizm, modalite, paralelizm, üçlü armoni, heterofoni, set teorisi, polimetrik ve poliritmik yapılar, empresyonizm ve pandiyatonizm, müzisyenin üretimlerinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu yöntem ve akımlar, tezin dördüncü bölümünde, yirminci yüzyıl ekseninde öneme sahip olan Debussy, Bartok ve Stravinsky'nin de aralarında bulunduğu bestecilerin eserlerinden verilen örnekler ışığında ele alınmıştır. Beşinci bölümde ise söz konusu müzikal unsurların Coltrane'in müziğindeki etkileri çerçevesinde elde edilen bulgular, yapılan analiz ve değerlendirmeler ile aktarılmıştır. 2020'li yılların perspektifiyle yirminci yüzyıla bakıldığında, John Coltrane'in etkilendiği, besteciliğe ve emprovizasyona dayalı unsurların, etkileşimde olduğu bestecilik yöntemleri açısından ele alındığı tez çalışması kapsamında öncelikle Coltrane'in üretimlerini caz müziğinin gelişimi içinde konumlandırabilmek amacıyla caz tarihi, Coltrane'in öldüğü yıl olan 1967 yılına kadar olan süreç kapsamında irdelenmiştir. Ayrıca ana akım caz müziğinde kullanılan icra pratiklerine, ritim, melodi ve doğaçlama başlıkları altında yer verilmiştir. Literatür taramasında elde edilen kitap, makale, tez, mülakat ve kayıtlar bu araştırmanın başlıca kaynaklarını oluşturmaktadır. Çalışmada yapılan analizler ve değerlendirmeler, nitel araştırma yöntemlerinden betimle yoluyla sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
American jazz saxophonist and composer John Coltrane (1926-1967) is one of the leading figures in jazz. He performed in the styles of bebop and hard bop at the beginning of his career, was among the prominent exponents of modal jazz, and was also one of the pioneers of the free jazz movement. Today, he is still considered to be one of the most important musicians in the history of jazz. The focus of this dissertation is on historically significant albums Giant Steps, My Favorite Things, Impressions, Ole, A Love Supreme, Meditations, Ascension, Expression, and Interstellar Space. Coltrane was a composer and performer influenced by twentieth century European (classical western) music theories. The book entitled Thesaurus of Scales and Melodic Patterns by Nicolas Slonimsky (1894-1995) had a big impact on his musical outputs. Interval cycles, polytonality, exoticism, modality, parallelism, tertian harmony, heterophony, set theory, polymetric and polyrhythmic structures, impressionism, and pandiatonicism are among the twentieth-century compositional techniques and movements that have had a fundamental effect on the musician's works. In the fourth chapter of this dissertation, these methods and movements are discussed in the light of the examples given from the works of composers such as Debussy, Bartok, and Stravinsky, who played an essential role in the axis of the twentieth century music. In the fifth chapter, the findings obtained within the framework of the mentioned musical elements reflected through Coltrane's music are conveyed with analyses and evaluations. In a retrospective glance at the twentieth century from the perspective of the second and third decades of the twenty-first century, within the scope of the dissertation, which discusses the compositional and improvisatory elements that inspired Coltrane, firstly, jazz history until 1967 was examined to position his works within the development of jazz music. In addition, this dissertation includes performance practices used in mainstream jazz music under the headings of rhythm, melody and improvisation. The main sources of this research are books, articles, dissertations, interviews and recordings obtained from our literature review. The analyses and evaluations made in this study are presented through descriptive methodology among the qualitative research methods.
Benzer Tezler
- Yirminci yüzyılın ikinci yarısında Türkiye'de kadın âşıklar
Women minstrels in Turkey in the second half of twentieth century
SEVİLAY ÇINAR
Doktora
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. SONGÜL KARAHASANOĞLU
ÖĞR. GÖR. SÜLEYMAN ŞENEL
- Claude Debussy'nin müzikal estetiğinde resim ve edebiyatın etkisi
The influences of painting and literature in musical aesthetics of Claude Debussy
CEREN ÇITIR KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN UÇARSU
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERALP OSMAN ERDEN
- Yirminci yüzyıl müziği eserlerinin piyano eğitiminde uygulanma durumunun öğretim elemanı görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi
The examination of the 20th century musical works and its application in piano training within the framework of the instructors' views
SEDA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Öğretmenliği Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE FİLİZ YİĞİT
- 20. yüzyıl müziğinde programlı bir gitar müziği örneği: A'laube du Dernier Jour
A programed guitar musical example in the 20th year music: A'laube du Dernier Jour
UMUT VOLKAN YILMAZ
- Erik Satıe'nin Gnossıenne başlığı taşıyan eserlerinin müziksel analizi
Musical analysis of Erik Satie's works titled Gnossienne
AHMET BERAT ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzik Teorileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IVAN CELAC