Transkraniyal doğru akım uyarımının tanık belleği ve yönetici işlevler üzerindeki etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of the transcranial direct current stimulation on eyewitness testimony and executive functions
- Tez No: 744769
- Danışmanlar: PROF. DR. TELAT GÜL ŞENDİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Bu araştırmada transkraniyal doğru akım uyarımının (tDAU) tanık belleğinin doğruluğu ve yönetici işlevler üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Yönetici işlevler sıcak ve soğuk sistemler olarak değerlendirilmiş olup risk alma davranışı sıcak yönetici işlev olarak; dikkat, tepki zamanı, set değiştirme, ketleyici kontrol, sözel ve sözel olmayan çalışma belleği de soğuk yönetici işlevler olarak incelenmiştir. Çift kör, sahte uyarım kontrollü araştırmaya 59 kadın, 24 erkek olmak üzere 83 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcılar, her iki hemisferde prefrontal korteks veya anterior temporal lob alanlarının aktif veya sahte uyarıldığı sekiz farklı tDAU koşuluna seçkisiz atanmışlardır. TDAU 20 dakika süreyle 2 mA yoğunlukta çevrimdışı protokolle uygulanmıştır. Uyarımın hemen ardından katılımcılara bir soygun olayının videosu izletilmiş sonrasında olay ile ilgili hatırlama ve tanıma testleri yapılmıştır. Ardından risk almayı değerlendiren bir bilgisayar görevi ile sözel ve sözel olmayan bilişsel işlevleri değerlendiren testler kullanılmıştır. Sonuçlar, sol dorsolateral prefrontal korteksin (DLPFK) anot ile uyarılmasının beklenen şekilde olay sonrası hatırlamada hatayı azaltarak tanık belleği performansını iyileştirdiğini; aynı alanın katot ile uyarılabilirliğinin azaltıldığı grupta ise tanık belleği performansının daha kötü olduğunu göstermiştir. Sıcak yönetici işlevlerden risk alma davranışı üzerinde de sol DLPFK alanının uyarılmasının beklentiyle uyumlu ama anlamlı olmayan etkisi tespit edilmiştir. Uyarımın soğuk yönetici işlevler üzerindeki etkisi beklentiyle uyumlu, tutarlı sonuçlar vermemiştir. Bulgular literatürdeki bilgiler ile tartışılarak açıklanmıştır. Sonuç olarak tek seanslık tDAU'nun tanık belleğinin doğruluğu üzerindeki olumlu etkileri saptanmasına karşın uyarımın kutuplaşmasına ve sinir hücrelerinin durumuna bağlı etkilerin daha iyi anlaşılabilmesi için geniş örneklemlerde yürütülen daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
The present study investigated the effects of transcranial direct current stimulation (tDCS) on the accuracy of eyewitness memory and executive functions. Executive functions were studied in the context of hot and cold systems. Risk-taking behavior was investigated as hot cognition, whereas attention, response time, set-shifting, inhibitory control, and verbal and visuospatial working memory were investigated as cold executive functions. 83 university students (59 female, 24 male) participated in the double-blind sham-controlled study. Participants were randomly assigned to eight different tDCS conditions. Five of these groups were given prefrontal cortex stimulation, including one sham; the other three groups were given anterior temporal lobe stimulation, including one sham. TDCS was applied with an offline protocol at 2 mA intensity for 20 minutes. Immediately after the stimulation, the participants watched a robbery video. Following the video, recall and recognition tests were administered. Then, a computer task assessing risk-taking and verbal and nonverbal cognitive tests were administered. The results indicated that anodal stimulation of the left dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC) improved recall in eyewitness memory by reducing omission errors. As expected, cathodal stimulation of the left DLPFC decreased eyewitness memory performance compared with anodal and sham groups. Non-significant trends suggest that risk-taking behavior can be altered by anodal and cathodal stimulation of the left DLPFC. The conflicting results that emerged in the modulation of cold executive functions with tDCS were discussed, and the findings were explained in line with the tDCS literature. Although it is observed that a single session of tDCS can improve eyewitness memory performance, studies with larger samples are needed to better understand state dependency and the effects of tDCS' polarity.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı olan erişkin hastalarda transkranial doğru akım uyarımının duygularla ilişkili risk alma davranışı ve gecikme indirimi üzerine etkisi
The effect of transcranial direct current stimulation on emotion-related risk-taking behaviour and delay discounting in adult patients with attention deficit hyperactivitydisorder
ZEHRA UÇAR HASANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGUVAN TUĞBA ÖZEL KIZIL
- Transkraniyal doğru akım uyarımının konuşma seslerinin kategorik algısı üzerine etkisi
Effect of transcranial direct current stimulation on categorical perception of speech sounds
MEVLÜDE IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
FizyolojiÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ TUNA ERDOĞAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇER ESKİKURT
- Transkranı̇yal doğru akım uyarımının görsel-uzamsal bağlamsal öğrenme üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇
The effect of transcranial direct current stimulation on visuo-spatial contextual learning
SAMİ ÇAMKERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyolojiİstinye ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM ULAŞOĞLU YILDIZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNİS SÜTÇÜBAŞI
- Transkraniyal doğru akım uyarımının sağlıklı genç erişkinlerde statik ve dinamik denge üzerine etkisi
The effect of transcranial direct current stimulation on static and dynamic balance in healthy young adults
MELİSSA ÇAĞLA AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyolojiİstinye ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇER ESKİKURT
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERRAK VARHAN
- Duygu regülasyonunda transkraniyal doğru akım uyarımı etkisi
The effect of transcranial direct current stimulation on emotion regulation
ÇİSEM UZUN