Geri Dön

The Saʿûdî-Wahhâbîs (1744-1902): A study on Wahhâbîsm and its politics

Suudi-Vehhabiler (1744-1902): Vehhabilik ve siyaseti üzerine bir çalışma

  1. Tez No: 745783
  2. Yazar: ONUR ÖZATAĞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RECEP BOZTEMUR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 376

Özet

Eldeki çalışma başlangıcından itibaren Vehhâbî hareketinin bir buçuk asırlık gelişim ve değişim sürecini izlemektedir. İç Arabistan kökenli hareket, bu zaman zarfı içinde yabancı ve kafir saydığı pek çok siyasi ve kültürel yapıyla mücadeleye girişmiştir. Dolayısıyla her karşılaşma ideolojik çatışmanın yanı sıra aynı zamanda etkileşimi ve değişimi de tetiklemiştir. 1744'te Suûdlarla ortaklık kurmasından itibaren İç Arabistan'dan çıkarak yayılmacı bir siyaset takip etmiş olan Vehhâbîlik aslen tasfiyeci bir devlet inşası hareketi olarak da görülebilir. Dolayısıyla, on dokuzuncu asır başında Hicaz'ı ele geçirmeleriyle Suûdî-Vehhâbîler artık Osmanlı hakimiyetine meydan okur hale gelmişlerdir. Vehhâbîler, Sünnî İslam anlayışını kendilerince yeniden tanımlamışlar, bu tanımın dışında kalanlarıysa din dışı saymışlardır. Bununla birlikte, Necid'de kurdukları ilk siyasi örgütlenme Mısır'ın askeri müdahalesiyle 1818'de yıkılmıştır. Ancak özü itibariyle kendisini yegâne ve gerçek Müslüman olarak tanımlayan dini bir hareketin, siyasi çalkantılardan sıyrılarak varlığını İç Arabistan'ın izole coğrafyası içinde sürdürmesi de mümkün olmuştur. Dolayısıyla, on dokuzuncu yüzyıl Vehhâbîliği nispeten daha içe kapalıdır ve dini manada rutinleşmeyi temsil ederken, siyasi manada ise kaçınılmaz olarak hanedanı yirminci yüzyıla taşıyan bir köprüdür. Öte yandan on dokuzuncu yüzyıl sonunda karşı karşıya kaldıkları siyasi konum hem ulemanın hem de hanedanın Arabistan'daki var olma gücünü sonuna kadar sınamıştır.

Özet (Çeviri)

The work in hand follows the one and a half century development and change process of the Wahhābī movement from its beginning. Originating from Inner Arabia, the Wahhābis engaged in a struggle with many political and cultural structures that they considered foreign and infidel during this time. Every encounter with the outsiders triggered interaction and change as well as ideological conflict. Wahhābism, which can be considered as a puritanical state-making movement, has followed a policy of expansionism by leaving Inner Arabia since its partnership with the Saʿūdīs in 1744. The capture of the Ḥijāz at the beginning of the nineteenth century, made the Saʿūdī-Wahhābis a challenger to the Ottoman domination. Having redefined the Sunnī understanding of Islam in their own way, the Wahhābis regarded anyone outside of this definition as blasphemous. With the military intervention of Egypt, however, the first political organization they established in Najd was destroyed in 1818. Yet it was also possible for a religious movement, which defined itself as the only and genuine Muslim, to survive the political turmoil and to continue its existence in the isolated geography of inner Arabia. Therefore, Wahhābism in the nineteenth century is relatively more introverted and represents both religious routinization and a bridge that carries the dynasty to the twentieth century. On the other hand, the political situation they faced at the end of the nineteenth century was not at all encouraging, and it tested the power of existence of both the ulama and the dynasty in Arabia.

Benzer Tezler

  1. Doğuşundan günümüze Vehhâbîliğin geçirdiği evreler

    The stages that have experienced Wahhabism from it's birth to it's present

    KASIM KOYUNCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. BAYRAM ÇINAR

  2. Vehhabilik akaidi ve kelam ilmi açısından değerlendirilmesi

    The creed of Wahhabism and its evaluation in terms of kalam science

    MEHMET ÖZEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULHAMİT SİNANOĞLU

  3. XX. Yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nde Selefîlik

    Salafism in the United States in the 20th Century

    MÜNİRE GÖZDE AYGIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÖNMEZ KUTLU

  4. Abdülaziz B. Suûd ve Suûdi Arabistan'ın devletleşme süreci (1902-1932)

    Abd al-'Azīz B. Saud and the state formation period of Saudi Arabia (1902-1932)

    ÖZER ÖZOCAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    TarihErciyes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ALİ ŞAHİN

  5. Osmanlı Arap dünyasında din, siyaset ve ideoloji: Mesâlih-i Hicaziyye ya da Suûdî yükselişin Vehhâbî kökenleri 1773-1819

    Religion, policy and ideology in the Ottoman-Arab world: Masaleh-i Hedjazeyyah or Wahaby roots of the Saudi rising 1773-1819

    SELDA GÜNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinHacettepe Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET YAŞAR OCAK