Principles for the conservation of depopulated rural heritage sites: The case of Dereköy on Gökçeada (Imbros)
Nüfusunu yitiren kırsal miras alanlarının korunmasına yönelik ilkeler: Dereköy, Gökçeada (Imbros) örneği
- Tez No: 746258
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UFUK SERİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Mirası Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 241
Özet
Kırsal yerleşimlerin nüfusunu yitirmesi yalnızca Türkiye'de değil, tüm dünyada yaygın bir sorun teşkil etmektedir. İnsan ve doğanın karşılıklı etkileşimi sonucu oluşan kırsal peyzaj alanları, çeşitli nedenlerle nüfuslarını yitirmektedir. Bu alanlarda yapılı çevre ve kültür varlıkları bakımsızlık nedeniyle tahrip olurken doğal değerler de terk edilme nedeniyle tehlikeye girmektedir. Kırsal yerleşimler yalnızca fiziksel varlıklar değil aynı zamanda toplumların yaşam biçimleri, bilgi birikimi, kültürel özellikleri ve doğal koşullar ile etkileşimlerinin göstergeleridir. Bu nedenle nüfus kaybı, kırsal mirası oluşturan ve kırsal yerleşimlerin sürekliliğini sağlayan somut ve somut olmayan değerlerin yitirilmesine neden olmaktadır. Özgün sosyo-kültürel bağlamını yitiren kırsal miras alanları adeta ıssız mekanlara dönüşmekte, yaşayan birer varlık olarak kimliklerini kaybetmektedir. Çanakkale'de bulunan Gökçeada (Imbros), iyi korunmuş doğal değerleri ve tarihi kırsal yerleşimleri (Rum köyleri) ile öne çıkmaktadır. Günümüz Türkiye'sinde, 1923 yılında kabul edilen Lozan Antlaşması sonrasında özgün nüfusunu kaybeden diğer yerleşimlerden farklı olarak Gökçeada, Türkiye ile Yunanistan arasındaki zorunlu nüfus mübadelesinden etkilenmemiştir. Ancak Gökçeada, 1960'larda başlayan siyasi olaylar nedeniyle özgün nüfusunun önemli bir bölümünü kaybetmiştir. Günümüzde büyük ölçüde terk edilmiş olan Dereköy, Gökçeada'daki geleneksel yerleşimler arasında fiziksel ve sosyal dönüşümlerin en belirgin olduğu köylerden biridir. Bu nedenle Dereköy, bu tez kapsamında, kırsal nüfusun azalması sorunsalını kültürel mirasın korunması bağlamında incelemek amacıyla çalışma alanı olarak seçilmiştir. Tez kapsamında, tarihsel koşullar ve mevcut durumun yasal dayanakları incelenerek, kırsal yerleşimlerin terk edilmesinin nedenleri ve sonuçları irdelenmiştir. Kırsal mirasın korunması alanında kabul görmüş ilkelerden yola çıkan bu tez, nüfusunu yitiren, özgün sosyo-kültürel bağlamından kopmuş kırsal miras alanlarının bir örneği olarak Dereköy'ün korunması için bir dizi kılavuz ve yere özgü ilkeler sunmayı amaçlamaktadır. Bu araştırma kapsamında Dereköy'ün geçmişi, güncel durumu, özellikleri, değerleri ve mevcut problemleri sunulmuş ve değerlendirilmiştir. Kültürel mirasın korunmasına ilişkin uluslararası belgeler ve kılavuzlar ışığında Dereköy'e uygun bir koruma yaklaşımının geliştirilmesi hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Depopulation is among the most crucial problems affecting rural landscapes in Turkey and around the world. Rural landscapes, formed over time as a result of the interaction between nature and human beings, have gradually lost their populations for a number of reasons. The built environment is primarily altered in abandoned areas due to neglect and dilapidation, resulting in the eventual destruction of cultural assets, whilst the natural landscape reverts to wilderness, its infrastructure also fatally compromised. Moreover, rural settlements are not merely physical entities, but also the physical manifestation of their builders' technical knowledge, lifestyle, culture, and interaction with the local natural conditions. Therefore, depopulation results in the loss of both the tangible and intangible values that generated the rural heritage and ensured the existence and survival of rural settlements. Accordingly, those rural heritage sites deprived of their socio-cultural context have turned almost into deserted areas and have lost their identity as living entities. The island of Imbros, located not far from the Aegean coast of the modern Turkish province of Çanakkale, stands out by virtue of its well-preserved natural values and historical rural settlements (Rum villages). Unlike other Rum settlements in modern-day Turkey, which lost their original population following the Lausanne Treaty in 1923, Imbros (Gökçeada) was exempted from the compulsory population exchange between Turkey and Greece. However, Imbros lost a significant part of its original population due to politically-led events that began in the 1960s. Dereköy, which is predominantly abandoned today, is one of the villages where physical and social transformations are the most evident among the traditional settlements on Imbros. Therefore, Dereköy is selected as a case study here to examine the problem of depopulation from the point of conservation of cultural heritage. By examining the historical circumstances, and the legal underpinnings of the current situation, factors leading to rural depopulation and their effects on the physical and social environment are investigated and presented. Building on recognized principles devised to combat such situations on paper, alongside a critical analysis of a range of actual attempts at various places, this thesis sets out to provide a set of guidelines and site-specific principles for the preservation of Dereköy as a representative of depopulated rural heritage sites, deprived of their original socio-cultural context. Within the scope of this research, Dereköy's state of being, its characteristics and values, and the existing challenges are presented and evaluated. A set of principles is then developed to preserve Dereköy as an imprint of rural heritage, following the conservation principles and guidelines provided by international charters and documents.
Benzer Tezler
- Türkiye'de nüfusunu yitiren kırsal yerleşimlerin korunması için bir yöntem önerisi: Ödemiş-Lübbey Köyü örneği
A model proposal for conservation of abandoned rural settlements in Turkey: Case study of Odemis-Lubbey Village
KORAY GÜLER
Doktora
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Principles and strategies for the conservation of a depopulated cultural landscape: The Krom Valley in Gümüşhane
Nüfusunu kaybetmiş bir kültürel peyzajın korunması için prensipler ve stratejiler: Gümüşhane Krom Vadisi
MİRAÇ AYÇA TÜRKFİLİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR AYKAÇ LEIDHOLM
- Principles for the conservation of the rural heritage of hacilarobasi (Safranbolu)
Safranbolu hacılarobası köyü kırsal mirasının korunmasına yönelik ilkeler
TUĞBA BALLIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK SERİN
- Kültürel peyzaj alanlarının korunmasına yönelik ilkeler: İstanbul Boğaziçi örneği
Principles for the conservation of cultural landscape areas: Istanbul Bosphorus sample
MEHMET ERDEM ERYAZICIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK ERDEN ERBEY
- Value assessment for defining the conservation principles for Kayseri Sümerbank Bez Fabrikasi
Kayseri Sümerbank Bez Fabrikası'nın değerleri üzerinden koruma kararlarının belirlenmesi
HİKMET ELDEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
DR. FUAT GÖKÇE