Geri Dön

İbn Hatîbüddehşe'nin 'Şerhu Vesîleti'l-İsâbe fî Tarîki Sanʿati'l Kitâbe' adlı eserinin tahkik ve tahlili

Manuscript investigation in Arabic orthographic rules from a 'Sharh Wasilat al-İsabah fi San'at al-Kitabah' by Ibn Khatib al-Dahshah

PDF İndir

  1. Tez No: 746866
  2. Yazar: AHMED DEHMAN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL ÇELİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: İbn Hatîbüddehşe, Vesîletü'l-İsâbe, Arapça imla kuralları, Ibn Khatib al-Dahshah, Wasilat al-isabah, Arabic orthographic rules
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 194

Özet

Bu tezin amacı İbn Hatîbüddehşe'nin hayatı hakkında bilgi vermek, Şerhu vesîleti'l-isâbe fî sanʿati'l-kitâbe isimli eserinin ulaşabilabilen nüshalarını incelemek ve bu nüshaları karşılaştırmaktır. İlgili eser Arapça şiirlerdeki imla kurallarını araştırmakta ve açıklamaktadır. Mezkur yazar ve eseri hakkında Türkçe olarak hiçbir çalışmaya rastlanılmamıştır; çalışmamız bu boşluğu doldurmaktadır. Çalışmamızda öncelikle ilgili eserin İstanbul Beyazıt Kütüphanesi'nde bulunan el yazması nüshasını tahkik ettik. Tahkikle ilgili olarak nüsha farklılıklarının tespiti; ayet ve hadislerin tahrici; şiirlerin kadim kaynaklardan çıkarılarak dipnotta belirtilmesi ve yazmada adı geçen önemli müellifler hakkında bilginin dipnotta verilmesi işlemlerini yaptıktan sonra eserin Türkçe kısmını oluşturduk. Bu tez bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, yazarın hayatındaki ekonomik, sosyal, bilimsel, kültürel ve politik durumu içermiştir. İkinci bölümde yazarın hayatı, ilmi ve edebî kişiliği üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde Hatîbüddehşe'nin“Vesîletü'l-isâbe fî sanʿati'l-kitâbe”adlı eseri tanıtılmıştır. Bu amaçla Hatîbüddehşe'nin risaledeki kaynaklarını, müellifin şerh metodunu, üslubunu ve eserin nüshalarını açık ve anlaşılır bir dille açıklamaya gayret gösterilmiştir. Dördüncü bölümde ise“Vesîletü'l-isâbe fî sanʿati'l-kitâbe”adlı eserin Arapça transkribe metni yer almaktadır. Bu çalışma, Hatîbüddehşe'nin yazım kurallarını şiirsel bir hale getirmesi sayesinde dilbilgisi kurallarının hafızada kalmasını kolaylaştırdığını ve dolayısıyla Arapça'nın öğrenilmesine oldukça katkı sağladığını ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this thesis is to introduce Ibn Khatib al-Dahshah's life and examine the accessible copies of his work Sharh Wasilat al-isabah fi san'at al-kitabah and compare them. His work explores and explains the orthographic rules in Arabic poems. As no study has been found in Turkish about Ibn Khatib al-Dahshah and his aforementioned manuscript; our work aims to fill this gap. In our study, we firstly checked the manuscript copy of the relevant work found in the Istanbul Beyazıt State Library. Then, we identified the different copies of the manuscript. Secondly, we extracted (takhrij) the verses and hadiths from the manuscript. Thirdly, we brought into being the Turkish version of the manuscript after we extracted the poems from the old sources and gave information about the author's references in the footnotes of the manuscript. This thesis is composed of an introduction and four chapters. The first part includes the economic, social, scientific, cultural, and political situation in the Ibn Khatib al-Dahshah's period. In the second part, the author's life, scientific and literary personality are narrated. In the third chapter, the author's manuscript titled“Sharh Wasilat al-isābah fi san'at al-kitābah”was introduced. For this purpose, an effort has been made to explain the sources of the manuscript, the author's method of commentary, his style, and the copies of the manuscript. The fourth chapter includes the Arabic transcription of the manuscript. In conclusion, this study reveals that Ibn Khatib al-Dahshah contributed to the learning of Arabic by poeticizing the orthographic rules and making grammar rules easier to remember.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    413739

    İbn Nâkiyâ'nın makâmeleri

    Makamat İbn Naki̇ya

    AHMET BİRİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEDRETTİN AYTAÇ

  2. Tez No

    413769

    İbn Hacer el-Heytemî (ö. 974/1567), hayatı, eserleri ve 'el-Fetâvâ el-hadîsiyye' özelinde hadisciliği

    İbn Hacer el-Heytemî (ö. 974/1567), his life, works and his position as a muhaddith regarding to el-Fetâvâ el-hadîsiyye'.

    İSA UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜNYAMİN ERUL

  3. Tez No

    413818

    İbn Meserre ve felsefesi

    İbn Masarra and hi̇s phi̇losophy

    AHMET BOZYİĞİT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜFİT SELİM SARUHAN

  4. Tez No

    415677

    İbn Arabî'nin el-Futûhâtü'l-Mekkiyye adlı eserindeki fıkhî görüşlerinin değerlendirilmesi

    The evelation of jurisprudential opinions in iİbn Arabi's work called al-Futuhat al-Makki

    ŞUHEDA BOZYEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FARUK BEŞER

  5. Tez No

    415678

    İbn Şihâb ez-Zührî'nin tarihçiliği

    Ibn Shihâb al-Zuhrî as a historian

    ZEYNEP KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    TarihMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MAHMUT KELPETİN

Geri Dön