Geri Dön

Osmanlı İstanbul'unda (1453-1826) meydanların biçim ve işlev açısından değerlendirilmesi

Squares in Ottoman İstanbul (1453-1826) evaluation in terms of form and function

  1. Tez No: 746910
  2. Yazar: TURGUT AKBAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP TARIM
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sanat Tarihi, Tarih, Art History, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 599

Özet

Osmanlı Devleti, 1453'den sonra İstanbul'u başkent yaparak, yaklaşık beş yüzyıl boyunca kontrol etmiş ve burada özgün bir yaşayış geliştirmiştir. Zaman içerisinde birtakım değişim ve dönüşümler geçirmekle birlikte bu yaşayış, Osmanlı toplumunun her ferdine az çok sirayet etmiştir. Toplum temelde, İslam Medeniyeti'nin ilim ve kültür hayatı çerçevesinde hareket etmektedir. Öte yandan kurucu unsur olan Türkler, atalarının Orta Asya gibi bölgelerden getirdiği yaşam pratiklerini de unutmamışlardır. Devletin ve halkın içtimai faaliyetlerdeki tavrında, genellikle bu iki unsur belirleyici olmuştur. Şehirlerin şekillenmesi, mimari düzen ve inşaat faaliyetleri, miras alınan yerel fiziki ortamın, bahsedilen iki unsur vasıtasıyla elden geçirilmesi neticesinde olmuştur. Dolayısıyla İstanbul'daki meydanlar, modern zamanlardan önceki Türk/İslam formlarına bu süreçte kavuşmuşlardır. Yüzyıllar boyunca, devletler sisteminde güçlü bir şekilde yer alan Osmanlı, imparatorluğa yaraşır boyuttaki tören, düğün ve eğlenceleri İstanbul'un meydanlarında gerçekleştirmiştir. Şehir halkı da toplumsal hayatın bütün ihtiyaçlarını bu sahalarda gidermiştir. Sık sık asker ve zaman zaman da diğer içtimai sınıflar kendilerini meydanlar vasıtasıyla görünür kılabilmiştir. Neticede İstanbul'un meydanları, bir ya da birkaç konuda özelleşmiş, şehirli için vazgeçilmez sahalardır. Suriçi İstanbul'un yanı sıra Galata ve Üsküdar bölgelerine de yayılan meydanlar, çeşitli biçim ve büyüklüklerde, şehrin ihtiyaç duyulan herhangi bir bölgesinde arzı endam edebilmektedir. Bu çalışmada temel olarak, İstanbul'daki meydanların fiziksel vaziyetlerinin yanı sıra devlet ve halk nazarında nasıl kullanıldıklarının cevabı aranmıştır.

Özet (Çeviri)

The Ottoman Empire, by making Istanbul the capital city after the conquest, controlled it for about five hundred centuries and developed a sui generis life here. Although it has undergone some changes and transformations over time, this life style has more or less spread to every member of the Ottoman society. The society basically acts within the framework of the scientific and cultural life of the Islamic Civilization. On the other hand, the Turks, who are the founding elements, have not forgotten the life practices that their ancestors brought from regions such as Central Asia. Generally, these two factors have been decisive in the attitude of the state and the people in social activities. The shaping of the cities, architectural order and construction activities were the result of overhauling the inherited local physical environment through the two mentioned elements. Consequently, the squares in Istanbul attained their pre-modern Turkish/Islamic forms in this process. For centuries, the Ottoman Empire which had a strong place in states system; held ceremonies, weddings and entertainments worthy of the empire in the squares of Istanbul. The citizens met the needs of all the necessities of social life in these open spaces. Often soldiers and from time to time the other social classes were able to make themselves visible through the squares. As a result, the squares of Istanbul which are specialized in one or more subjects, indispensable areas for the city dwellers. The squares, which spread to the Galata and Üsküdar regions as well as Old City, could appear at required anywhere of city in various shapes and sizes. In this study, basically, searching for answer to the physical condition of the squares in Istanbul, and alongside, how they are used in the eyes of the state and the public.

Benzer Tezler

  1. Spatial and socio-cultural changes in Eyup between the fifteenth and seventeenth centuries

    On beşinci ve on yedinci yüzyıllar arasında Eyüp'te mekansal ve sosyo-kültürel değişimler

    NAİDE GEDİKLİ GORALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Sanat TarihiBoğaziçi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇİĞDEM KAFESCİOĞLU ERSOY

  2. Saksı Han'ın restorasyon projesi

    Restoration project for Saksı Han

    HAKAN SELÇUK ALİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY

  3. The beggary in Ottoman Istanbul: A transformation from legitimacy to exclusion (1834-1908)

    Osmanlı İstanbul'unda dilencilik: Meşruluktan haricileşmeye dönüşüm (1834-1908)

    YAĞMUR YURTSEVER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    TarihSabancı Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELÇUK AKŞİN SOMEL

  4. Osmanlı İstanbul'unda 1550-1650 arası kadı sicillerine göre imar ve şehircilik hukuku

    Flourishing and urbanism law in İstanbul of Ottoman (between 1550-1650 by Gadi records)

    EKREM AYTAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HukukMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET RIFAT AKBULUT

    DOÇ. DR. ADEM ERDEM ERBAŞ

    PROF. DR. İCLAL SEMA DİNÇER

  5. Osmanlı İstanbul'unda zamanı belirlemek için kullanılan araçlar, mekânlar ve ilgili uzmanlar

    The devices, locations and authorities which were used to measure time in Istanbul during ottoman period

    KAAN ÜÇSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Üniversitesi

    İstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KALA