Geri Dön

Ömer Seyfettin öykülerinde değerler eğitimi

Values education in stories of Ömer Seyfettin

PDF İndir

  1. Tez No: 747106
  2. Yazar: ADİL ACEMOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEVİN AKKAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Ömer Seyfettin, Öykü, Değer, Türkçe Öğretimi, Ortaokul, Ömer Seyfettin, Story, Value, Turkish Curriculum, Middle School
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 514

Özet

Millî ve yerel değerlere dönüş ve bu değerleri aktarma sürecine ülkemiz de Millî Eğitim Bakanlığının değerler eğitimi programları ile dâhil olmuştur. Farklı çalışmalarda değişkenlik göstermekle birlikte değerler eğitimi çerçevesinde ele alınan başlıca kavramlar ise şunlardır. Adalet, Adil Olma, Aile Birliği, Alçakgönüllülük, Arkadaşlık, Barış, Bağımsızlık, Bilimsellik, Cesaret, Çalışkanlık, Dayanışma, Doğruluk, Dostluk, Duyarlılık, Dürüstlük, Empati, Estetik, Fedakârlık, Görev Bilinci, Hassasiyet, Hoşgörü, İyilik Yapmak, İyimserlik, Kahramanlık, Kültürel Mirasa Sahip Çıkma, Liderlik, Merhamet, Misafirperverlik, Nazik Olma, Nesnel Olma, Öz Denetim/İrade, Özgürlük, Özgüven, Paylaşımcı Olma, Sabır, Sağlıklı Olma, Sanat, Saygı, Sevgi, Sorumluluk, Şefkat, Temizlik, Vatanseverlik, Yardımseverlik. Millî Hikâyecimiz olarak da bilinen Ömer Seyfettin Millî Edebiyat akımının ve öykücülüğümüzün en önemli figürlerindendir. Eserlerinde millî ve manevi değerleri sıklıkla vurgulayan ve toplumu eğitmek için didaktik bir üslup kullanan yazar Türk kültürüne ve tarihine sıkı sıkıya bağlı eserler üretmiştir. Son dönemde ön plana çıkan ve güncelliğini koruyan değerler eğitimi kavramları da millî ve manevi kavramlara dayanan, Türk kültürüne ve ahlâkına bağlı bireyler hedefleyen bir yapıdadır. Değerler eğitimi ifadesi henüz ortaya çıkmamışken bu ortak değerlerden yararlanan Ömer Seyfettin öyküleri incelendiğinde arada bulunan yüz yıllık tarih farkına rağmen günümüz çalışmaları ile ortak konularda birleştiği görülmektedir. Bu çalışmada Ömer Seyfettin'in 166 öyküsü Erol Güngör'ün (1993) belirlediği değerler doğrultusunda ve öğretmen görüşlerine göre incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Çalışmada, Güngör'ün değerler sınıflandırmasına göre Ömer Seyfettin öykülerinde yer alan değerler hangileridir ve öğretmenlerin bu değerlere bakış açısı nasıldır? sorusu cevaplanmıştır. Ayrıca söz konusu öykülerde eğitsel değerlerin kaç kez tekrar ettiği belirlenerek listelenmiştir. Değerlerin en çok tekrar ettiği öyküler güncellik noktasında ele alınmış ve Türkçe derslerinde öğrencilerle buluşturulması yönünde öneriler sunulmuştur. Araştırmanın modeli Creswell (2017)'e göre karma yöntem araştırması olarak belirlenmiştir. Araştırmanın deseni ise karma yöntem yaklaşımlarından Yakınsayan Paralel Karma Yöntem Deseni olarak tanımlanmıştır. Ayrıca araştırmaya konu edilen öykülerin incelenmesinde doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Çalışmada incelenen eserlerin örneklemini Ömer Seyfettin'in 1902-1920 tarihleri arasında çıkan bütün öyküleri oluşturmaktadır.. Elde edilen verilerin güvenirliği ise Huberman (1994) formülü ve Lawshe (1975) tekniği ile ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre Ömer Seyfettin'in öykülerinde en çok işlenen ilk üç değer sırasıyla duyarlılık (73 defa), vatanseverlik (65 defa) ve çalışkanlık (55 defa) değerleri olmuştur. Öykülerde en az sayıda işlenen ilk üç değer ise sırasıyla misafirperverlik (17 defa), öz denetim/irade (17 defa), temizlik (16 defa) ve barış (8 defa) değerleri olmuştur. Tespit edilen bütün değerlerin sayısı 715'tir. Ömer Seyfettin'in öykülerindeki iletilerin sayısı ve içeriği dikkate alındığında incelenen eserler; duyarlılık, vatanseverlik, çalışkanlık, sevgi, cesaret, dürüstlük, estetik, saygı, bilimsellik, hoşgörü, adalet, sabır, yardımseverlik, sorumluluk, bağımsızlık, fedakârlık ve sağlıklı olma değerleri için yeterli bulunurken; dostluk, misafirperverlik, öz denetim/irade, temizlik ve barış değerleri açısından yetersiz görülmüştür. Çalışma sonucuna göre, Ömer Seyfettin'in öykülerinin dil ve anlatım yönüyle herkesin rahatlıkla okuyabileceği sadelikte ve edebi yönü güçlü olduğu görülmektedir. Ömer Seyfettin öyküleri bu çerçevede değerler eğitimi açısından incelendiğinde Türkçe dersinde verilmek istenen değerler için bu öykü metinlerinden yararlanmanın mümkün olduğu düşünülmektedir. Bu sayede öğrenciye kazandırılmak istenen kavramlar doğrudan aktarılmak yerine öykülerin sağladığı okuma zevki ve edebi güzellik ile daha etkili biçimde verilebilecektir.

Özet (Çeviri)

Our country has been included in the process of returning to national and local values and transferring these values with the values education programs of the Ministry of National Education. Although it varies in different studies, the main concepts discussed within the framework of values education are as follows. Justice, Fairness, Family Unity, Humility, Peace, Independence, Scientificity, Courage, Diligence, Solidarity, Integrity, Friendship, Sensitivity, Honesty, Empathy, Aesthetics, Self-sacrifice, Task Awareness, Sensitivity, Tolerance, Doing Kindness, Optimism, Heroism, Embracing Cultural Heritage, Leadership, Compassion, Hospitality, Being Kind, Being Objective, Self Control, Freedom, Self-Confidence, Sharing, Patience, Being Healthy, Art, Respect, Love, Responsibility, Compassion, Cleanliness, Patriotism, Helpfulness . Ömer Seyfettin, also known as our National Storyteller, is one of the most important figures of the National Literature movement and our storytelling. The author, who frequently emphasizes national and spiritual values in his works and uses a didactic style to educate the society, has produced works closely connected to Turkish culture and history. The concepts of values education, which has come to the fore recently and are kept up-to-date, are based on national and spiritual concepts and target individuals who are committed to Turkish culture and morality. When the expression of values education has not been revealed yet, when the stories of Ömer Seyfettin who make use of these common values are examined, it is seen that despite the century-old difference in history, they are united with contemporary studies. In this study, 166 stories of Ömer Seyfettin were analyzed and evaluated in line with the values determined by Erol Güngör (1993) and according to the opinions of teachers. In the study, according to Güngör's classification of values, which values are included in Ömer Seyfettin's stories and what is the teachers' perspective on these values? The question has been answered. In addition, the number of repetitions of educational values in the stories in question was determined and listed. The stories most frequently repeated by the values were discussed at the point of actuality and suggestions were made to bring them together with the students in Turkish lessons. The model of the research was determined as a mixed method research according to Creswell (2017). The design of the research was defined as the Convergent Parallel Mixed Method Design, one of the mixed method approaches. In addition, the document analysis technique was used to analyze the stories that were the subject of the research. The sample of the works examined in the study consists of all the stories of Ömer Seyfettin published between 1902 and 1920. The reliability of the data obtained was measured by the Huberman (1994) formula and the Lawshe (1975) technique. According to the results obtained, the first three values most frequently used in Ömer Seyfettin's stories were sensitivity (73 times), patriotism (65 times) and diligence (55 times), respectively. Hospitality (17 times), self-control/will (17 times), cleanliness (16 times), and peace (8 times), respectively, were the first three values that were treated the least in the stories. The number of all detected values is 715. Considering the number and content of the messages in Ömer Seyfettin's stories, the analyzed works are; sensitivity, patriotism, hard work, love, courage, honesty, aesthetics, respect, scientificness, tolerance, justice, patience, helpfulness, responsibility, independence, self-sacrifice and being healthy; friendship, hospitality, self-control/will, cleanliness and peace values. According to the results of the study, it is seen that Ömer Seyfettin's stories are simple in terms of language and expression, which everyone can read easily, and their literary aspect is strong. When Ömer Seyfettin's stories are examined in terms of values education within this framework, it is thought that it is possible to benefit from these story texts for the values to be given in the Turkish lesson. In this way, the concepts that are desired to be acquired by the student will be given more effectively with the reading pleasure and literary beauty provided by the stories, instead of being transferred directly.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    216944

    9- 11 yaş grubu çocukları için Ömer Seyfettin'in öyküleriyle ilgili bir değerlendirme

    An evaluation releated to Ömer Seyfettin's stories for 9-11 ages children's group

    GÖKÇEN TÜRCAN YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KIBRIS

  2. Tez No

    443519

    Tez adı: Ömer Seyfettin öykülerinin çocuk edebiyatı ölçütleri açısından değerlendirilmesi

    Name of the thesis: Evaluation of the Ömer Seyfettin stories in terms of the criteria of children's literature

    AYDIN MERAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HULUSİ GEÇGEL

  3. Tez No

    137654

    Fahri Celalettin Göktulga'nın öykülerinde anomi ve geçmişe kaçış

    Anomie and escaping into the past in Fahri Celalettin Göktulga's stories

    BİLGEN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TALAT SAİT HALMAN

  4. Tez No

    253580

    Ömer Seyfettin'in öykülerinde çocuk ve çocuk eğitimi

    Child and child education in Ömer Seyfettin's short stories

    ERDOĞAN KARAŞAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimKafkas Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ALİ OSMAN ENGİN

  5. Tez No

    322419

    Ömer Seyfettin'in öykülerinde zarflarla yüklem-eylemin koşulları

    The condition of adverbs with gerunds in Ömer Seyfettin?s stories

    SELENAY BALOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DilbilimPamukkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACI ÖMER KARPUZ

Geri Dön