Edvar geleneğinden günümüze İran müziğinde usul yapıları
Usul (Rhythm) structures in İranian music from the Edvar (Science of music) tradition to the present
- Tez No: 753309
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ÇAKIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Bu çalışmada, edvar geleneğinden günümüze kadar İran müziğinde usul yapılarının seyir süreci ika dönemi, usul dönemi ve vezin/darp dönemine ait müelliflerin eserleri incelenerek derlenip, günümüz İran müziğindeki etkisi tespit edilmiştir. Bu incelemeyi gerçekleştirmek için, Fârâbî'nin musiki alanında yazdığı eserlerinden itibaren günümüz İran müziği usul yapılarının oluşmasında doğrudan doğruya veya dolaylı olarak etkileri olan eserler ele alınmışlardır. Fârâbî öncesi yazılan eserlerin yanı sıra, günümüz İran coğrafyasında var olan çeşitli yerli halkların mahalli musikileri ve günümüz İran müziğine ait özgün besteler çalışma kapsamına alınmamıştır.“Edvar geleneğinden günümüze İran müziğinde usul yapıları nasıldır?”ana problem cümlesini yanıtlamak ve çalışmanın kuramsal zeminine ışık tutması amacıyla“ika, ikanın temel unsurları, ika çeşitleri ve ikai devirler nelerdir?”,“usul, usulün temel unsurları, usul çeşitleri ve usul bahirleri nelerdir?”,“vezin/darp, vezin/darbın temel unsurları, vezin/darp çeşitleri ve vezin/darbî yapılar nelerdir?”şeklinde oluşturulan alt problemlerin cevapları tarihsel müzikoloji, kaynak tarama, betimsel araştırma, betimsel analiz ve karşılaştırma yöntemleri kullanılarak açıklanmıştır. Çalışmada elde edilen verilere göre, İran musikisi usul yapılarının oluşmasında doğrudan doğruya veya dolaylı olarak etkileri olan müelliflerin eserlerindeki iki, üç, dört, beş, altı, yedi, sekiz, dokuz, on, on bir, on iki, on üç, on dört, on altı, on yedi, on sekiz, yirmi, yirmi bir, yirmi iki, yirmi dört, yirmi altı, yirmi yedi, yirmi sekiz, yirmi dokuz, otuz, otuz bir, otuz iki, otuz altı, kırk, kırk üç, kırk dört, kırk sekiz, elli, yetmiş altı, seksen sekiz, doksan altı ve iki yüz zamanlıya kadar tespit edilen onlarca usule rağmen, günümüz İran müziğinde iki, üç, dört ve altı zamanlı usullerin yaygın olarak kullanıldığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the course of usul structures in Iranian music from the edvar tradition to the present was compiled with examining the works of the authors of the ika period, usul period and vezin/darp period, and its effect on today's Iranian music was determined. In order to carry out this research, the works, beginning from the works written by Farabi in the field of music, that have direct or indirect effects on the formation of today's Iranian music usul structures were discussed. In addition to the works written before Farabi, the local music of various local people existing in today's Iranian geography and original compositions belonging to today's Iranian music weren't included in the scope of the study. In order to answer the main problem statement ''what are the usul structures in Iranian music from the edvar tradition to the present?'' and in order to shed light on the theoretical ground of the study the answers to the sub problems formed such as ''what are ika, the main elements of ika, the types of ika and the ika cycles?'' , ''what are usul, the main elements of usul, the types of usul and usul suits?'', ''what are vezin/darp, the main elements of vezin/darp, the types of vezin/darp and the structures of vezin/darp?'' were explained using the methods of historical musicology, literature review, descriptive research, descriptive analysis and comparison. According to the data obtained in the study, it was concluded that, despite tens of usul determined up to usul formed two, three, four, five, six, seven, eight, nine, ten, eleven, twelve, thirteen, fourteen, sixteen, seventeen, eighteen, twenty, twenty-one, twenty-two, twenty-four, twenty-six, twenty-seven, twenty-eight, twenty-nine, thirty, thirty-one, thirty-two, thirty-six, forty, forty-three, forty-four, forty-eight, fifty, seventy-six, eighty-eight, ninety-six and two hundred beats per bar in the works of authors who directly or indirectly had effect on the formation of usul structures in Iranian music, in today's Iranian music usul formed two, three, four and six beats per bar are widely used.
Benzer Tezler
- Coğrafi yayılım, kültür-medeniyet etkileşimleri çerçevesinde: 'Ney'; tarih, teknik ve icrasına ilişkin karşılaştırmalı bir analiz
Ney, its geographic spread and a comparative analysis regarding its history, technique and execution within the scope of interaction between culture and civilisation
ALİ TÜFEKÇİ
Doktora
Türkçe
2011
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. Ş. ŞEHVAR BEŞİROĞLU
- Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi 2069-1//2 risaleler çalışması
Topkapı Palace Museum Library numbered 2069-1//2 tractate (risale) studies
EMEL DEMİRGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Tarihİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. Ş. ŞEHVAR BEŞİROĞLU
- Dinî mûsikî geleneğinde zikre dayalı bir uygulama olarak perde kaldırma ve bu geleneğin önemli bir temsilcisi: Sadrettin Özçimi
'Curtain lifting' as a practice based on dhikra in religious music tradation and Sadretti̇n Öziçimi – a prominent representative of this tradition
ERKAN SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikErciyes ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
PROF. DR. NAZİFE OYA LEVENDOĞLU ÖNER
- Phrase rhythm and time in beste-i kadims a cyclical approach
Beste-i kadimlerde cümle ritmi ve zaman döngüsel bir yaklaşım
OZAN BAYSAL
- Türk müziği'nde 15. yy.'da kullanılan makamlardan oluşturulan Seyr-i Nâtık örneğinin viyolonsel öğretiminde kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi.
The Seyr-i Nâtik created in the 15th century used in Turkish music from the makams assessment of the availability of cello teaching.
TOLGA KARACA