Evde bakım hastalarına bakım veren kişilerde depresyon bulgusu ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi
Investigation of depression and burnout levels in the caregivers of home-care patients
- Tez No: 754135
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAFAK TANER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Amaç: İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Evde Sağlık Hizmetleri tarafından takipli olan yakınlarına ev ortamında bakım veren kişilerde depresyon bulgusu ve tükenmişlik düzeylerini belirlemek ve ilişkili etmenlerin saptanmasıdır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte yürütülen bu çalışmanın evrenini İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Evde Sağlık Hizmetleri birimine kayıtlı ve bakımını üstlenen bir aile üyesine sahip 2502 birey oluşturmuştur. Örneklem büyüklüğü %50 prevalans, %95 güven aralığı, %5 hata payı ile 333 kişi olarak hesaplanmış, hedeflenen kişi sayısının %86'sına (n= 288) ulaşılabilmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkenleri depresyon bulgusu varlığı ve tükenmişlik durumudur. Depresyon bulgusu için Beck ve ark.'ları tarafından erişkin ve adolesanların depresyon bulgularını ölçmek amacıyla geliştirilen Beck Depresyon Envanteri (BDE) kullanılmıştır. Tükenmişlik durumu, Maslach ve Jackson tarafından geliştirilen Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) ile ölçülmüştür. Bakım veren kişinin ve alan kişinin özellikleri, bakım verilen hane ve verilen bakım ile ilgili özellikler bağımsız değişkenleri oluşturmaktadır. Araştırma verileri anket ve ölçek aracılığıyla toplanmıştır. Tüm bağımsız değişkenler için tanımlayıcı istatistikler hesaplanmıştır. Veri analizinde ki-kare testinin yanı sıra Mann Whitney U, Spearman Rho korelasyon testi, Lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 52,74± 10,62 olup %74,3'ü kadınlardan oluşmaktadır. Araştırmaya katılanların %66'sı eşinin olduğunu ve bu kişilerin de %96'sı eşiyle beraber yaşadığını bildirmiştir. Katılımcıların yarısı bakım verenlerin kızı iken dörtte biri oğludur. Bakım verenlerin %38,4'ü ilkokul mezunu olup %39,2'si ev hanımı, %15,6' sı işsiz ve %27,4'ü emeklidir. Bakım sürecinde katılımcılar arasında her beş kişiden dördü kısıtlanma hissi yaşamış, %67,7'sinin kendine ayırdığı zaman azalmış ve yaklaşık yarısının sosyal ilişkileri azalmıştır. Yaşanılan hanelerde %45,1 oranında gelir gidere denk ve yaklaşık yarısında bakım alan yaşlının giderleri kendi geliriyle karşılanmaktadır. Katılımcıların %86,8'i gün içerisinde 12 saatten daha fazla süreyle bakım vermektedir. Kadın cinsiyete sahip katılımcılarda, eğitim durumu ilkokul ve altı olanlarda, eşi ile birlikte yaşayanlarda, sosyal güvencesi olanlarda, bakım verdikleri kişilerin giderlerini devlet yardımıyla karşılayanlarda ve kiracı olanlarda MTÖ puanı daha yüksek saptanmıştır (p
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to determine the levels of depression and burnout, and their relation with other factors within the caregivers who take care of their relatives at home, and who are followed by İzmir Bozyaka Education and Research Hospital Medical Home unit. Materials and Methods: This cross-sectional study consists of 2502 individuals each of who have a registered family member to the İzmir Bozyaka Education and Research Hospital Medical Home unit. The sample size was calculated as 333 people with 50% prevalence, 95% confidence interval and 5% margin of error, and 86% (n=288) of the targeted number have been reached. The presence of signs of depression and burnout are the dependent variables of the study. In order to analyze depression symptoms, The Beck Depression Inventory (BDI), which was developed by Beck et. al. to measure depression symptoms of adolescents and adults, had been used. The burnout was measured with the Maslach Burnout Inventory (MBI) which was developed by Maslach and Jackson. The characteristics of the caregiver and the patient, the qualities of the house and the caregiving process are the independent variables of the study. The data was collected through questionnaires and the scale. For all the independent variables, descriptive statistics were calculated. For data analysis, in addition to the chi-square test were used the Mann Whitney U, Spearman Rho correlation test, and Logistical regression analysis. Results: The average age of the participants is 52.74± 10.62, and 74.3% of them are women. 66% of the respondents stated they have a spouse and 96% of them live together. Half of the participants are the daughters of the patients, while a quarter are the sons. 38.4% of the caregivers are graduated from primary school, 39.2% are housewives, 15.6% are unemployed and 27.4% are retired. During the caregiving process, each four participant out of five experienced a sense of restriction, 67.7% of them had less time for themselves, and about half of them had less social relations. In the households, 45.1% of the participants have equal income to their expenses, and about half of the patients' expenses are covered by their own income. 86.8% of the caregivers provide more than 12 hours of care within a day. Female participants who are with primary school education and below, who live with their spouses, who have social security, who pay the expenses of the patients with the help of the state, and those who were tenants found to have higher MBI score (p
Benzer Tezler
- Evde bakım alan hastalarına bakım verenlerin tükenmişlik düzeyleri ve etkileyen faktörler
Burnout syndrome in domiciliary caregivers and affecting factors
YASEMİN KAPLAN SAY
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM SUVAK
- Niğde ili'nde uzun süreli bakım hizmeti veren hasta yakınlarının psikososyal durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of psychosocial status of the relatives of patients that LONG-TERM care in ni̇gde province
MEHTAP ŞAHİNGÖZ TAHTA
- Evde bakım hastalarında basınç yaralanması prevalansı ve risk faktörleri
Prevalence and risk factors of pressure injury in home care patients
DİLARA RAMADAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk SağlığıKırklareli ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR METİN AKTEN
- Alzheimer hastalarına bakım veren kişilerin bakım yüklerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi
The effect of care burden of caregivers of Alzheimer's patients on their healthy lifestyle behaviours
BÜŞRA NEVA TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sağlık Kurumları YönetimiHacettepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDIKA KAYA
- Evde bakım hizmeti alan kişilerde sık karşılaşılan tıbbi ve sosyal sorunlar
Common medical and social problems encountered by patients taking home care service
MEHMET AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Aile HekimliğiAdnan Menderes ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
PROF. DR. GÜZEL DİŞCİGİL