Geri Dön

Varoluşçu felsefe bağlamında ötanazi

Euthanasia in the context of existential philosophy

  1. Tez No: 756626
  2. Yazar: AYTEKİN ALTINTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SADIK EROL ER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Grubu Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 80

Özet

Ötanazi iyi ölüm anlamında ele alındığında antik çağlardan beri üzerinde tartışılan bir kavram olsa da bu tartışmaların 20. yüzyılda daha fazla derinleştiği söylenebilir. Bu yüzyılda özellikle felsefeden, hukuk ve hatta sinemaya kadar pek çok disiplininin ötanaziyi bir problem olarak ele aldığı ve bu konuda çeşitli çözüm önerileri ortaya koyduğu bilinen bir gerçektir. Literatürde pek çok farklı tanımı olsa da özellikle tıp etiğinde veya tıp felsefesinde kabaca kişinin“ölme özgürlüğü”olarak ifade edilen ötanazi, tedavisi olanaksız olup acılar içinde kıvranan bilinci açık hastaların ya da bilinci kapalı olup onun adına karar verebilme yetkisi olan yakınlarının izni veya istemiyle kişinin yaşamının sonlandırılması olarak tanımlanabilir. Öte yandan insanın önceden belirlenmiş bir özünün olmadığını ve gerçekleştireceği özgür seçimler ile kendi özünü de seçebileceğini savunan bir akım olan varoluşçuluk özgürlük, saçma, seçim/karar verme, bir beden olarak“dünya içinde olmaklık”, öteki/başka vb. temel insani özellikleri ele alır. Ve bu kavramlar sorgulanırken kaygı, ölüm, bağlanma, yabancılaşma, hiçlik gibi temaları da felsefi bir problem olarak görür ve değerlendirir. Yukarıda vurguladığımız kavramlar özelinde ötanaziyi varoluşçu felsefe bağlamında ele alan çalışmalar bugün Batı literatüründe gittikçe artmaktadır. Varoluşçu felsefe açısından ötanaziyi ele alan çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmını da içeren birinci bölümde ötanazinin tanımı ve çeşitleri üzerinde durulmuş, hukuk, din ve tıp bilimi açısından incelendikten sonra tarihi gelişimi hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, felsefe tarihinde etik bir problem olarak ötanaziye bakış açısı kronolojik bir sırayla incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise varoluş felsefesinin temel özellikleri saptandıktan sonra varoluşsal bir problem olarak ötanazi insanın ölümü seçme hakkı, yaşam yerine ölümü seçme özgürlüğünün olanaklılığı ve kendi yaşamı üzerine karar verme yetisi olmayan kişilerin yerine karar verilip verilemeyeceği noktasında tartışılmıştır. Sonuç ve önerilerde ele alınan kavramlar ve ortaya koyulan çözüm önerileri ışığında ölümü biyolojik bir olgudan ziyade ontolojik bir olgu olarak görme ve ontolojik dayanışma çerçevesinde özerkliğini yitirmiş ve dünyaya yönelemeyen bir insanın yaşamı üzerinde karar vermenin varoluşçu felsefe açısından imkanları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak varoluşçu felsefe açısından bakıldığında insanın özgürlüğüne verilen önem, seçerek kendini varetme kavramı, ölümün varoluşun içinde olması, öznel bir gerçekliğin varlığı ve yaşamın anlamlandırılması ve seçerek değer yaratılması gibi ortak noktalar nedeniyle kişinin istemli olarak aktif veya pasif ötanaziyi seçmesinin olanaklı olduğu kanısına varılmıştır. Kişinin başkası hakkında karar vermesi varoluşçu bakışla olanaksız olduğu için istemsiz ötanazi kabul edilemez. Buna karşın bilinci kapalı veya kendi hakkında karar verme yetisi olmayan kişiler için ötanazi olanağı üzerinde daha fazla tartışılması gereken bir nokta olma özelliğini korumaktadır.

Özet (Çeviri)

Euthanasia, defined as 'mercy death', has been a topic of discussion since antiquity. The discussion intensified in 20th century due to the prolongation of life expectancy in devastating diseases such as cancer and Alzhemier's disease as a result of developments in medicine and technical development in intensive care units. It is a known fact in this century many disciplines from medicine to philosophy, law, religions and even the movie industry have considered euthanasia as a problem and have offered various solutions. Although there are many different definitions in the literature, euthanasia can be roughly defined as“personal freedom of death”in medical ethics and medical philosophy. With a detailed explanation, euthanasia can be defined as the termination of a person's life with the consent or request of conscious patients who are suffering from incurable, extremely painful or permanently debilitating disease or irreversible conditions such as paraplysis (voluntary euthanasia), or with the request and permission of legal persons who can make decisions on behalf of the patient in unconscious situations (involuntary euthanasia) . Existentialism, arguing that there is no predetermined essence to humanity and that a person can choose what they become, accepts that“existence precedes essence”. Existentialists encompass fundamental human properties like freedom, the absurd, facticity, choice, decision, being present in the world as a body, and the Other. And while examining these concepts death, despair, alienation, suffering, and anxiety are considered and evaluated as philosophical problems. These concepts has been more and more popular in western literature especially discussing euthanasia under an existentialist viewpoint. This study, investigating euthanasia from existentialist perspective, has three parts. First part, including the introduction, discusses definitions and variations of euthanasia from the perspectives of law, religion, and medicine, followed by the historical development of the concept. Second part studies euthanasia as a philosophical problem with a chronological approach. In the third part, once the tenets of existential philosophy is defined, euthanasia or personal freedom to choose death over life as an existentialist problem, possibility of the freedom of choosing death over life, and whether or not others can decide on someone's life if they do not have the ability to do so themselves are discussed. As informed by all the themes and concepts and previous solutions presented, the conclusion and recommendations section evaluates the options from an the perspective of existentialist philosophy that someone who sees death as an ontological term rather than biological and under ontological solidarity lost their autonomy and cannot bear the world anymore have to end their life. In conclusion, with the common themes from an existentialist perspective, the importance given to freedom, choice to exist, the fact that death is part of existence, and the existence of authenticity and life gaining meaning by choice, it was determined that it is possible for an individual to consciously choose active or passive euthanasia. Since deciding for someone else is impossible under existentialist philosophy, involuntary euthanasia is unacceptable. However, the idea of choosing for someone who is unconscious or has lost the mental capacity to choose for themselves maintains its importance as a topic to be discussed further.

Benzer Tezler

  1. Varoluşçu felsefe bağlamında abbas kiyarüstemi filmlerinde yaşam ve ölüm temalarının yansımaları

    Reflections of the themes of life and death in Abbas Kiyarüstemi's films in the context of existential philosophy

    AHMET DUVAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Radyo-TelevizyonİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN YASAN

  2. Güncel sanatta iğrenme kavramının varoluşçu felsefe bağlamında incelenmesi

    Analysing the concept of disgust in contemporary art in the context of existentialist philosophy

    KEREM ATAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Güzel SanatlarÇukurova Üniversitesi

    Resim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİMET KESER

  3. Bela Tarr sinemasının varoluşçu felsefe bağlamında incelenmesi

    Analysis of Bela Tarr cinematography in the contex of existentialist philosophy

    SERDAR ULUSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sahne ve Görüntü SanatlarıUşak Üniversitesi

    İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YASEMİN KILINÇARSLAN

  4. Ölüm ve ölümsüzlük: Ateist varoluşçu felsefe ve İslam düşüncesi bağlamında mukayese

    Death and immortality: Comparison in the context of atheist existential philosophy and Islamic thought

    MEHMET DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELAL BÜYÜK

  5. A criticism of capitalism in H.G. Wells's The Time Machine and Aldous Huxley's Brave New World in the light of existentialist philosophy

    Varoluşçu felsefe ışığında H.G Wells'in Zaman Makinesi ve Aldous Huxley'nin Cesur Yeni Dünya'sında bir kapitalizm eleştirisi

    FURKAN KÜTÜK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İngiliz Dili ve EdebiyatıKocaeli Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERNA KÖSEOĞLU