Geri Dön

Kişilik testlerinde sahte yanıtlama davranışını tespit etmede kullanılan kümeleme analizi ve gizil sınıf analizinin karşılaştırılması

Comparison of cluster analysis and latent class analysis used in detecting fake responses on personality tests

PDF İndir

  1. Tez No: 758547
  2. Yazar: İBRAHİM ŞAHİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SEHER YALÇIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Sahte yanıtlama, Kümeleme Analizi, Gizil Sınıf Analizi, sınıflama doğruluğu, kişilik testleri, Fake responding, Cluster Analysis, Latent Class Analysis, classification accuracy, personality tests
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 81

Özet

Bu araştırmada kişilik testlerinde sahte yanıtlamanın tespit edilmesinde kullanılan Kümeleme Analizi (KA) ve Gizil Sınıf Analizinin (GSA) etkililik düzeylerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, ilk olarak öğrenciler deney ve kontrol grubu olarak ikiye ayrılmıştır. Deney grubundaki öğrencilerden, bir üniversite bölümüne girmelerinin kişilik testinde olumlu bir kişilik profili yansıtmalarına bağlı olduğunu düşünmeleri ve sahte yanıtlar vermeleri istenmiştir. Kontrol grubundaki öğrencilerden ise kendilerini oldukları gibi yansıtmaları ve dürüst yanıtlar vermeleri istenmiştir. Bu araştırmada son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2021-2022 yılında Şanlıurfa ilindeki sekiz lisede eğitim gören toplam 543 11. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Bu öğrencilerin 266'sı deney, 277'si ise kontrol grubunda yer almaktadır. Araştırmanın ilk alt amacı kapsamında, toplanan verilerin güvenirlik düzeyini incelemek için Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanmış ve test tekrar test yöntemi uygulanarak testin kararlılık düzeyi sınanmıştır. Yapı geçerliğini incelemek için ise Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanmıştır. Çalışmanın ikinci alt amacı kapsamında deney ve kontrol grubundaki katılımcıların her bir alt boyuttan aldıkları puanlar arasında anlamlı bir fark olup olmadığı“bağımsız örneklemler için t testi”analizi ile incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü ve dördüncü alt amacı kapsamında, uygulanan kişilik testinde GSA ve KA'nın sahte ve dürüst yanıtlayıcıları tespit edebilme oranları incelenmiştir. Bu kapsamda her bir analiz sonucunda elde edilen kümeler ve gizil sınıflar, mevcut veriler ışığında adlandırılmış ve analizlerin doğru sınıflama oranları hesaplanmıştır. Çalışmanın beşinci alt amacı kapsamında ise GSA ve KA'nın sahte ve dürüst yanıtlayıcıları tespit edebilme düzeyleri karşılaştırılmıştır. Bulgular, testin uygulanması sonucunda elde edilen verilerin kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir. Bağımsız örneklemler için t testi bulguları, iki grubun puan ortalamaları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğunu göstermiştir. KA ve GSA sonucunda elde edilen bulgular; GSA'nın sahte yanıtlayıcıları tespit etmede KA'dan daha başarılı olduğu ve daha düşük hata oranına sahip olduğunu göstermiştir.

Özet (Çeviri)

This research was aimed to compare the effectiveness of Cluster Analysis (CA) and Latent Class Analysis (LCA) in detecting fake responses to personality tests. Within scope of the study, firstly, participants were divided into two groups experimental and control groups. It has been requested from the students in an experimental group to consider their admission to a university program is dependent on their reflecting a positive personality profile on the personality test and giving fake responses. Regarding students in the control group were asked to reflect on themselves as they are and to respond honestly. The posttest-only control group design was used in this study. The study group of the research consists of 543 11th grade students studying in eight high schools in Şanlıurfa in the 2021-2022 academic year. 266 of these students are in the experimental group while 277 of them are in the control group. In the scope of the first sub-aim of the research, Cronbach's alpha internal consistency coefficient was calculated to assess the reliability level of the collected data, and the stability of the test was assessed by applying the test-retest method. To assess the construct validity, Confirmatory Factor Analysis (CFA) was applied. Within the scope of the second sub-aim of the study, it was assessed with an“independent samples t-test”whether there was a significant difference between the scores of the participants in the experimental and control groups from each sub-dimension. In the scope of the third and fourth sub-aims of the study, the rates of detecting fake and honest respondents in the personality test of LCA and CA were checked. In this scope, the clusters and latent classes that were obtained as a result of each analysis were named in the light of existing data, and rates of accurate classification of analyses were calculated. In the scope of the fifth sub-aim of the study, the levels of detecting fake and honest respondents of LCA and CA were compared. Findings showed that data obtained from the test is valid and reliable at an acceptable level. Findings of the independent samples t-test showed that there is a significant difference between the mean scores of the two groups in favor of the experimental group. Findings obtained from the results of CA and LCA showed that LCA is more successful than CA at detecting fake respondents and has a lower error rate.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    142597

    Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE

  2. Tez No

    192079

    Doküman inceleme uzmanlarına imza incelemeleriyle ilgili yeterlilik testlerinin uygulanması üzerinde bir araştırma

    Investigation on proficiency test applications relating signature examinations to the document examiners

    SALİH SALA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Adli TıpAnkara Üniversitesi

    Disiplinlerarası Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MAKSUT COŞKUN

  3. Tez No

    697967

    Response bias in personality tests: The effect of reading job descriptions

    Kişilik testlerin tepki yanlılığı: İş tanımı okumanın etkisi

    ELİF HAZAL CEYLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YONCA TOKER GÜLTAŞ

  4. Tez No

    727585

    Minnesota çok yönlü kişilik envanteri için makine öğrenmesi temelli bireyselleştirilmiş bilgisayarlı test uygulamasının geliştirilmesi

    Development of machine learning based computerized adaptive testing application for Minnesota multiphasic personality inventory

    ŞEYMA ERBAY MERMER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAHATTİN GELBAL

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ULAŞ VURAL

  5. Tez No

    27108

    Sıfat listesinin (adjective check list) Türkiye koşullarına uygun dilsel eşdeğerlilik, geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması ve örnek bir uygulama

    Başlık çevirisi yok

    CANAN SAVRAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    PsikolojiMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADNAN KULAKSIZOĞLU

Geri Dön