Geri Dön

Türk efsanelerinde tayyimekân ve tayyizaman olgusu

Phemomenon of overrun the time and overrun the space in Turkish legends

  1. Tez No: 760454
  2. Yazar: SEZAİ DEMİRTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SİNAN GÖNEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 334

Özet

Halk anlatıları, anlatının en küçük unsuru konumundaki motiflerle şekillenen ve zenginleşen sözlü kültür ürünleridir. Bu durum dinî nitelikli, inandırıcılık özelliğine sahip nesir şeklindeki kısa anlatmalar olarak halk anlatıları içerisinde öne çıkan efsanelerde de görülmektedir. Zaman ve mekânla kısıtlanmış insanoğlunun söz konusu sınırlarını aşabilme çabasının hissedildiği tayyimekân ve tayyizaman olguları, aynı zamanda velilerin gerçekleştirebildikleri mekânsal yolculuk ve boyutsal geçişleri ifade eden motiflerdir. Tayyimekân ve tayyizaman olgularının kavramsal bir çerçeveye yerleştirildiği bu çalışmayla bahsi geçen olguların şekillendirdiği efsaneler; gerçekleştirilme amaçları, şekilleri, şahıs kadrosu, zaman, mekân, işlev vb. açılardan incelenmiştir. Sonrasında tayyimekân ve tayyizaman motifli Türk efsanelerinden hareketle hazırlanan katalog, çalışmaya dâhil edilmiştir. Tayyimekân ve tayyizaman olgularının mucizeden keramete, kerametten anlatı motifine uzanan serüvenini Türk efsaneleri üzerinden değerlendirme düşüncesinin ürünü olan bu çalışma, Anadolu coğrafyasında anlatılan efsanelerden örneklem yöntemiyle seçilmiş metinlerle sınırlandırılmıştır.

Özet (Çeviri)

Folk narratives are oral culture products that are shaped and enriched by motifs that are the smallest element of the narrative. This situation is also seen in the legends that come to the fore in folk narratives as short narratives in the form of prose with religious quality and persuasiveness. The tayyimekan and tayyizaman phenomena, in which the effort of human beings limited by time and space is felt, are also motifs that express the spatial journey and dimensional transitions that the saints can realize. In this study, in which the phenomenon of tayyimekan and tayyizaman is placed in a conceptual framework, the legends shaped by the aforementioned phenomena; realization purposes, forms, personnel, time, place, function, etc. examined from different angles. Afterward, the catalog prepared based on Turkish legends with tayyimekan and tayyizaman motifs was added to the study. This study, which is the product of the idea of evaluating the adventure of tayyimekan and tayyizaman phenomena from miracle to oracle, from oracle to motif, through Turkish legends, is limited to texts selected by sampling method from the legends told in the Anatolian geography.

Benzer Tezler

  1. Türk efsanelerinde değişme motifi (4 cilt)

    Başlık çevirisi yok

    METİN ERGUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAİM SAKAOĞLU

  2. Türk dünyası efsanelerinde ihanet

    Betrayal in the legends of Turkish world

    MÜGE BAYRAKTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Bartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE SEHER EROL ÇALIŞKAN

  3. Türk ve Buryat efsanelerinde dağ kültü

    Mountain cult in legends of Turks and Buryats

    BAİRMA OCHİROVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ABDULKADİR EMEKSİZ

  4. İçel efsaneleri üzerine bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    NİLGÜN ÇIBLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Halk Bilimi (Folklor)Çukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ERMAN ARTUN

  5. Türk dünyası efsanelerinde Türk halk astronomisi ve eğitime yansımaları

    Turkish folk astronomy in Turkish world legends and its reflections on education

    GAMZE AĞIRBAŞ YAŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İRFAN POLAT