Anadolu Selçuklu dönemi taç kapılarında yan nişler
Side niches in portals of Anatolia Seljuk periods
- Tez No: 760732
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 738
Özet
Bu çalışma Anadolu Selçuklu Döneminde inşa edilen yapıların taç kapılarında yer alan yan nişlerin belirlenmesi, yapısal özelliklerinin açıklanması ve süsleme özelliklerinin tanımlanması üzere hazırlanmıştır. Anadolu Selçuklu döneminde ön cephe kuruluşları; taç kapılar, pencereler, nişler, silmeler, payandalar, köşe kuleleri, çörtenler ve minareler gibi unsurlardan meydana gelmektedir. Yapıların diğer cephelerine göre daha fazla önem verilerek yapılan taç kapıların kendine has bir takım belirgin özellikleri bulunmaktadır. Taç kapıları belirgin hale getiren özelliklerden biri de taç kapıların iç kenarlarında yer alan yan nişlerdir. Biçim özelliklerinden dolayı taç kapılara ve mihraplara benzeyen yan nişlerin öncelikli yapım amacı taç kapıların geçit kısmında derinlik etkisi yaratmaktır. Çalışma giriş, katalog, değerlendirme ve sonuç kısımlarından olmak üzere dört başlık altında tamamlanmıştır. Birinci bölüm olan giriş bölümünde konunun tanımı ve önemi, kullanılan yöntem, konuyla ilgili yayınlar, yan nişin ne olduğu ve yan niş elemanları tanımlanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Anadolu Selçuklu döneminde yan nişlere sahip taç kapıların bulunduğu yapıların kataloğu oluşturulmuş ve yan nişler burada kronolojik olarak inşa edilen yapıların başlıkları altında tanımlanmıştır. Üçüncü bölümde Anadolu Selçuklu dönemi taç kapılarında yer alan yan nişler yapısal ve süsleme özellikleri açısından kendi aralarında değelendirilmiş, değişim ve dönüşümlerin takibi ortaya çıkarılmaya çalışımıştır. Dördüncü bölüm olan sonuç bölümünde amacımız açıklanmış ve çalışma sonuca ulaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study has been prepared to determine the side niches in the portals of the structures built in the Anatolian Seljuk Period, to explain their structural features and to define their ornamental features. Frontages establishments in the Anatolian Seljuk period; It consists of elements such as portals, windows, niches, moldings, buttresses, corner towers, gargoyles and minarets. Portals, which were built by giving more importance than the other facades of the buildings, have some distinctive features. One of the features that make the portals prominent is the side niches on the inner edges of the portals. The primary construction purpose of the side niches, which are similar to portals and mihrabs due to their formal features, is to create a depth effect in the passage part of the portals. The study was completed under four headings: introduction, catalogue, evaluation and conclusion. In the first chapter, which is the introduction, the definition and importance of the subject, the method used, the publications related to the subject, what the side niche is and the elements of the side niche are tried to be defined. In the second part, the catalog of the structures with portals with side niches during the Anatolian Seljuk period was created and the side niches were defined under the titles of the structures built here chronologically. In the third part, the side niches in the portals of the Anatolian Seljuk period were evaluated among themselves in terms of their structural and ornamental features, and the follow-up of the changes and transformations was tried to be revealed. In the fourth chapter, the conclusion part, our aim is explained and the study is concluded.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçuklu Devri Kayseri yapılarında taş süslemeciliği
The Stone decoration of the constructions of Kayseri in the Anatolian Seljuks period
ALİ MURAT AKTEMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
- 13.-14. yüzyıl Tokat merkez yapılarında taş süsleme
The stone ornament in the centre of 13th and 14th century Tokat
ŞİRİN MENEVŞE
- Kayseri Anadolu Selçuklu dönemi taçkapıları
The crest doors from the era of Kayseri Anatolian Seljuk Empire
GÜLAY GÖNEN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLAY KARAKAYA
- Anadolu Selçuklu Dönemi yapılarında sütunçeler
The colonettes in anatolian Seljuk Period buildings
EZGİ TEMEKOĞLU
- Anadolu Selçuklu Dönemi çini mihraplarda Kufi yazı
Kufic script on tile mihrab in Anatolian Seljuk Period
SIDDIKA BERAT AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ FUAT BAYSAL