Bankacılıkta kâr yönetimi uygulamaları: Türk bankacılık sektöründe karşılaştırmalı bir analiz
Earnings management practices in banking: Comparative analysis in Turkish banking sector
- Tez No: 760934
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ÇETİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Kâr yönetimi kavramı literatürde oldukça üzerinde durulan bir konudur. Kısaca kâr yönetimi, tahakkuk esaslı muhasebe veya gerçek kâr yönetimi teknikleri kullanılarak kârın olduğundan fazla ya da az olarak gösterilmesi olarak tanımlanabilir. Hem reel sektör hem de bankacılık sektörü üzerinde kâr yönetimine ilişkin çalışmalar yapılmıştır. Ancak bankacılık kesiminde yapılan kâr yönetimi kavramını tespit etmede geliştirilen modeller için bir görüş birliği oluşmamıştır. Bu çalışmada Türk bankacılık kesiminde faaliyette bulunan bankalar, mevduat bankaları ve diğer bankalar olarak gruplandırılmış ve bu bankaların kâr yönetimi davranışları tespit edilmeye çalışılmıştır. Diğer banka grubu içine yatırım ve katılım bankaları dâhil edilmiştir. Kâr yönetimi için iki yöntem kullanılmaktadır. Bunlardan birincisi tahakkuk esaslı kâr yönetimi, diğeri ise işlem esaslı kâr yönetimidir. İşlem esaslı kâr yönetiminde yöneticiler, işlemler üzerinde oynama yaparlar. Tahakkuk esaslı kâr yönetiminde ise önce muhasebeye konu işlemler kaydedilir. Daha sonra muhasebe standartlarındaki esneklikten faydalanılır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de faaliyette bulunan bankaların kâr yönetimi davranışında bulunup bulunmadıklarını ya da birbirlerinden farklı kâr yönetimi davranışı sergileyip sergilemediğini tespit etmektir. Çalışmaya Türkiye'de faaliyet gösteren 37 banka dâhil edilmiştir. Bunlardan 25 tanesi mevduat bankası, 12 tanesi ise diğer bankalara dâhil bankalardan oluşmaktadır. Çalışmaya analize konu bankaların 2005-2021 yılları dâhil edilmiştir. Bankaların kâr yönetimi davranışları panel veri analizi yöntemi kullanılarak irdelenmiştir. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişki ise korelasyon analizi ile tespit edilmiştir. Bankaların kâr yönetimi davranışlarının tespit edilmesi amacıyla iki ayrı model oluşturulmuştur. Bankalarda kâr yönetimi davranışları genel itibariyle mali tablolardaki kayıp kredi karşılıkları (LLP) ve özel karşılıklar (LLA) kalemleri kullanılmak suretiyle tespit edilmektedir. Bu nedenle bu modellerde özel karşılıklar ve kayıp kredi karşılıkları bağımlı değişken olarak yer almıştır. Analiz, hem model 1 hem de model 2 tahminlerinin bankaların kâr yönetimi yaptıklarını göstermiştir. Ancak, diğer bankaların mevduat bankalarına göre daha fazla kâr yönetimi davranışı gösterdiği de yapılan analizlerden tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, bankaların kâr yönetimi faaliyetinde bulunduğunu göstermektedir. Bu yöntemin banka mali tablolarını kullanan üçüncü kişilerin zararına sebep olduğu ve yetkili mercilerin bu konuda önlem almasının önemli olduğu değerlendirilmektedir. Yetkili merciler bu sorunu önlemek için mevzuatta düzenlemeler yapabilir, muhasebe ve denetim standartlarının bu uygulamaları önleyecek şekilde düzenleyebilir, bağımsız denetimin ve kurumsal yönetimin etkinliğinin artırılmasını sağlayabilir. Firma dışında yapılacak bu düzenlemelerin yanında şirketlerde iç denetimin etkinliğinin artırılması ve yönetim kurullarındaki bağımsız üye sayısının artırılması gibi önlemler de alınabilir.
Özet (Çeviri)
The concept of earnings management is a subject that is very focused on the literature. In short, earnings management can be defined as more or less than the profit, using accrual based accounting or actual earnings management techniques. There have been studies on earnings management on both the real and banking sector. However, there has been no consensus for models developed to identify the concept of earnings management in the banking sector. In this study, banks operating in the Turkish banking sector are grouped as deposit banks and other banks, and their earnings management behavior has been tried to be identified. Investment and participation banks are included within the other bank group. Two methods are used for earnings management. The first is accrual-based earnings management, and the other is transaction-based earnings management. In transactional-based earnings management, managers play on transactions. In accrual-based earnings management, accounting transactions are recorded at first. Later, it is made use of the flexibity of accounting standars. The purpose of this study is to determine whether banks operating in Turkiye have been involved in earnings management behaviors or have demostrated different earnings management behaviors. The study included 37 banks operating in Turkiye. 25 of them are deposit banks and 12 of them are the other banks group. The study included the 2005-2021 years of the banks in the analysis. Earnings management behaviors of banks were determined using panal data analysis method. The relationship berween dependent and independent variables is deternined by correlation analysis. Two separate models have been created to identify earnings management behaviors of the banks. In general, the earnings management behaviors in banks are determined by the use of loan loss provisions and loan loss allowances items in financial statements. For this reason, loan loss provisions and loan loss allowances were included as independent variables in these models. The analysis showed that both model 1 and model 2 estimates state that the banks manage their profits. However, it has been determined from analysis that other banks have demostrated more earnings management behaviors than deposit banks. The results from the study show that banks involved in earnings mangement. This method is considered to be a cause of damage to third parties using bank financial statements and is significant for executive authorities to take action on this issue. To prevent this problem, executive authorities can make regulations in the legislation, regulate accounting and audit satndarts to hinder these practices, and improve the effectiveness of independent audit and corporate governance. Besides these regulations outside the company, measures can be taken, such as improving the effectiveness of internal auditing in firms and increasing the number of independent members on the board of directors.
Benzer Tezler
- Gestion de performance avec DEA en utilisant les extensions de controle des poids, d'efficacite croisee et d'analyse de fenetre
Ağırlık kısıtlamaları, çapraz etkinlik ve pencere analizi yöntemleri kullanılarak veri zarflama analizi ile performans yönetimi
FİRÜZAN İŞCAN
Yüksek Lisans
Fransızca
1999
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK
- Türk bankacılık sistemi, ticari bankalarin kredi yönetimi: Üretim, ticaret ve faktoring firmalarında kredi talep değerlemesi
Turkish banking system, credit management of commercial banks: credit request evaluation in manufacturing, trading and factoring companies
AYKUT TİKİCİERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkTrakya ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER ERDİNÇ DİNÇSOY
- Bankacılıkta faiz ve kur riski yönetimi ve Türkiye uygulamaları
Interest rate and currency risk management in banking and practices in Turkey
CENGİZ UZUN
- Bankalarda risk yönetimi: Basel I , Basel II uygulamaları
Risk management in banks: Basel I - basel II applications
NESLİHAN TOPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EkonomiAtılım ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN KAVAL
- Strategic management in banking with application
Bankacılıkta uygulamalı stratejik yönetim
LOLAV AHMED KHALIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
BankacılıkYüzüncü Yıl Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT KARAKAŞ