Ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarını yordayan değişkenlerin incelenmesi

An investigation of the variables predicting secondary school teachers' curriculum fidelity

PDF İndir

Tez No: 762266
Yazar: EBRAR ULUDAĞ ÇINAR
Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU BOZPOLAT
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Öğretim programı, öğretim programına bağlılık, ortaokul öğretmeni, Curriculum, curriculum fidelity, secondary school teacher
Yıl: 2023
Dil: Türkçe
Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 230

Özet

Bu araştırmanın amacı; ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin özyeterlik inancı, cinsiyet, kıdem, branş, eğitim durumu, lisans/formasyon eğitiminde programla ilgili ders alma durumu, görev yapılan okul türü, ortalama sınıf mevcudu değişkenlerinin öğretmenlerin öğretim programına bağlılık düzeylerini ne oranda yordadığını belirlemek ve öğretim programına bağlılığa ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya koymaktır. Karma yöntem kullanılan araştırmada, sıralı açıklayıcı desenin tercih edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda tarama modeli, nitel boyutunda ise durum çalışması modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun örneklemi, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Sivas ili Merkez ilçesinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokullarında görev yapan ve küme örnekleme yöntemi ile belirlenen 303 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunu oluşturan çalışma grubu ise 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Sivas ili Merkez ilçesinde ortaokullarda görev yapan ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile belirlenen 30 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak Burul (2018) tarafından geliştirilen 7 boyut ve 42 maddeden oluşan“Öğretim Programına Bağlılık Ölçeği”ve Çolak vd. (2017) tarafından geliştirilen 4 boyut ve 27 maddeden oluşan“Öğretmen Özyeterlik İnancı Ölçeği”nin yer aldığı form; nitel veri toplama aracı olarak ise araştırmacı tarafından geliştirilen 9 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış öğretmen görüşme formu kullanılmıştır. Ayrıca hem nicel hem de nitel veri toplama araçlarının ilk bölümlerinde öğretmenlerin kişisel bilgilerini ifade edebilecekleri maddelere yer verilmiştir. Araştırmada ulaşılan nicel verilerin analizinde, SPSS 24 paket programı aracılığı ile betimsel istatistikler ve çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise NVivo 10 paket programı aracılığı ile içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda;“Uyma”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin branş9 olduğu ve bu değişkeni sırasıyla branş1, öğretmen özyeterlik inancı, branş8, branş6, branş5 ve branş7 değişkenlerinin takip ettiği;“Süre”bağımlı değişkeni üzerindeki önemli olan tek değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu;“Uygulamanın Kalitesi”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu ve bu değişkeni sırasıyla branş2 ve branş9 değişkenlerinin takip ettiği;“Katılımcıların Tepkisi”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu ve bu değişkeni eğitim durumu değişkeninin takip ettiği;“Program Farklılıkları”bağımlı değişkeni üzerinde önemli olan tek değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu;“Öğretmen Eğitimi”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu ve bu değişkeni sırasıyla kıdem ve programla ilgili ders alma durumu değişkenlerinin takip ettiği;“Okul İklimi”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu ve bu değişkeni sırasıyla branş9, branş5, branş8, branş4, branş3 ve programla ilgili ders alma durumu değişkenlerinin takip ettiği ve“Öğretim Programına Bağlılık”bağımlı değişkeni için en önemli yordayıcı değişkenin öğretmen özyeterlik inancı olduğu ve bu değişkeni sırasıyla branş9, branş1, branş8, branş2 ve branş5 değişkenlerinin takip ettiği tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutuna bakıldığında; öğretmenlerin çoğunluğunun kazanımları vermede, içeriği aktarmada, zamanı etkili kullanmada, gerçek hayatla ilişkilendirmede, değerlendirme yapmada, yöntem ve teknikleri kullanmada ve öğrenciye rehberlik etmede öğretim programına uyum sağladıkları; öğretmenlerin bazılarının ise kazanımları vermede, içeriği aktarmada, yöntem ve teknikleri kullanmada, değerlendirme yapmada ve zamanı etkili kullanmada öğretim programına uyum sağlayamadıkları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin önemli bir kısmının kazanımları tamamlamada ve pekiştirme çalışmaları yapmada süreyi etkili kullanamadıkları, öğretmenlerin bazılarının ise kazanımları tamamlamada süreyi etkili kullandıkları yönünde görüşleri belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin öğretim programını uygularken öğretim sürecinin kalitesini arttırmak için özellikle çeşitli öğretim yöntem ve tekniklerini, öğretim hizmetlerinin niteliklerini, çeşitli öğretim materyallerini ve öğretim ilkelerini kullandıkları tespit edilmiştir. Araştırmada öğretmenler öğretim programını uygulama sürecine etki eden öğrenci özelliklerini dikkate alarak eğitim-öğretim sürecinde farklı yöntem ve teknikleri kullandıklarını, konuyu gerçek hayat ile ilişkilendirdiklerini ve çeşitli öğretim materyallerini kullandıklarını ifade etmişlerdir. Öğretim programında yapılan değişikliklerin eğitim-öğretim sürecine etkisine ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde; yapılan değişikliklerin eğitim-öğretim sürecini olumsuz etkilemesinin nedeni olarak özellikle yapılan değişikliklere uyum sağlamanın zaman alması nedeninin; yapılan değişikliklerin eğitim-öğretim sürecini olumlu etkilemesinin nedeni olarak ise bu değişikliklerin öğretmenlerin günceli takip etmesini sağlaması ve öğretmenin mesleki gelişimini artırması nedenlerinin vurgulandığı tespit edilmiştir. Öğretim programlarına yönelik alınan eğitimlere ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde ise alınan hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlere ilişkin öğretmen görüşleri tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında öğretmenlerin bazılarının alınan hizmet öncesi eğitimleri özellikle eğitimlerin uygulanabilirliğinin az olması nedeni ile yetersiz buldukları; öğretmenlerin bazılarının ise öğretim sürecine uyumu kolaylaştırması ve program okuryazarı olmayı sağlaması nedenleri ile bu eğitimleri yeterli buldukları yönünde görüşleri tespit edilmiştir. Diğer yandan öğretmenlerin bir kısmının alınan hizmet içi eğitimleri özellikle eğitimlerin alanında uzman kişiler tarafından verilmemesi, uygulanabilirliğinin az olması nedenleri ile yetersiz buldukları; öğretmenlerin bir kısmının ise eğitimlerin program değişiklerine uyum sağlamayı kolaylaştırması, mesleki yeterliliği artırması nedenleri ile yeterli buldukları yönünde görüşleri tespit edilmiştir. Öğretim programının uygulanmasında okul yönetimi ve öğretmenlerin sergilediği davranışlara ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde; okul yönetiminin özellikle öğretmenler ile işbirliği içinde çalışması, programın uygulanma sürecini denetlemesi, yapıcı olması; öğretmenlerin ise okul yönetimi ile işbirliği içinde çalışması, diğer öğretmenler ile fikir alışverişinde bulunması davranışlarını sergiledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretim programının uygulanmasında okul ikliminin etkisine ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde ise tüm paydaşların, öğretmenlerin, velilerin, okul yönetiminin ve öğrencilerin etkisi olduğuna ilişkin görüşler tespit edilmiştir. Son olarak, öğretim programına bağlılık ile ilişkili olduğu düşünülen değişkenlere ilişkin öğretmen görüşleri incelendiğinde; değişkenlerin öğrenci, öğretmen, okul, öğretim programı, eğitim sistemi ve okul yönetimi ile ilgili değişkenler olmak üzere sınıflandığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel ve nitel sonuçları birlikte değerlendirdiğinde, sonuçların tutarlılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

The purposes of this study are to identify what extent the variables of teacher's self-efficacy beliefs, gender, length of service, education level, whether s/he had a course related to curriculum during undergraduate/pedagogical formation education, the secondary school type which the teacher works for and average classroom size; and to determine the opinions of secondary school teachers on curriculum fidelity. A sequential explanatory design which is among mixed research methods was preferred within this study. In the quantitative aspect of the study, survey method was applied whereas case study was used for the qualitative aspect. Research sample of quantitative aspect of the study consists of teachers who worked for secondary schools of the Ministry of National Education located in the central district of Sivas during 2020-2021 educational term. To identify the research sample, cluster sampling method was favored and a total of 303 secondary school teachers participated in the study. In the qualitative aspect of the study, on the other hand, maximum variation sampling method was applied and 30 teachers participated in this regard.“Curriculum Fidelity Scale”developed by Burul (2018) that composed of 7 aspects and 42 items, as well as“Teacher Self-Efficacy Beliefs Scale”developed by Çolak vd. (2017) that composed of 4 aspects and 27 items were implemented to collect quantitative data while a semi-structured interview form developed by the researcher herself that composed of 9 questions was used to gather qualitative data in the study. In addition, participants were asked to state their personal information in the first sections of both quantitative and qualitative data collection tools. For the analysis of quantitative data gathered, descriptive statistics and multiple regression analyses were applied via SPSS 24 package program. On the other hand, in the analysis of qualitative data collected, content analysis was implemented by the help of NVivo 10 package program. It was found that the most important predicting variable for the dependent variable“Adherence”was branch9, followed by branch1, teacher self-efficacy belief, branch8, branch6, branch5 and branch7 variables respectively; that the only significant variable on the“Exposure”dependent variable was teacher self-efficacy belief; that the most important predicting variable for the dependent variable“Quality of Delivery”was teacher self-efficacy belief, followed by branch2 and branch9 variables respectively; that the most important predicting variable for the dependent variable“Participant Responsiveness”was teacher self-efficacy belief, followed by only education level variable; that the only significant variable on the“Program Differentiation”dependent variable was teacher self-efficacy belief; that the most important predicting variable for“Teacher Education”dependent variable was teacher self-efficacy belief, followed by length of service and (not) having a course related to curriculum variables respectively; that the most important predicting variable for the dependent variable of“School Climate”was teacher self-efficacy belief, followed by branch9, branch5, branch8, branch4, branch3 and (not) having a course related to curriculum variables respectively; that the most important predicting variable for the dependent variable“Curriculum Fidelity”was teacher self-efficacy belief, followed by branch9, branch1, branch8, branch2 and branch5 variables respectively. Regarding the qualitative aspect of the study, it was found that most of the teachers adhere to the curriculum in terms of delivering learning outcomes, conveying content, spending time effectively, associating content to the real life, evaluating, using methods and techniques, guiding the students; that some of the teachers could not adhere to it in delivering learning outcomes, conveying content, using methods and techniques, evaluating and spending time effectively. It was concluded that most of the teachers cannot manage the time effectively in terms of completing learning outcomes and doing reinforcing activities whereas some of the teachers can manage the time effectively in completing learning outcomes. In addition, it was found that the teachers particularly use various teaching methods and techniques, the qualities of instruction, various teaching materials and principles of teaching. Within the study, the teachers stated that they use various types of methods and techniques, associate content to the real life and use various types of material regarding students' features affecting the implementation process of the curriculum. Upon examining the teachers views about curriculum amendments' effects on teaching and learning process, it was concluded that amendments negatively affect teaching process, particularly because it takes time to adapt these amendments; and that amendments positively affect teaching process, because it helps teachers keep up with the current developments, and because amendments promote the teachers' professional development. When the teachers' views on teacher trainings about curricula are examined, these views include pre-service and in-service trainings. Within the study, it was concluded that the teachers find pre-service trainings inefficient particularly because of low applicability of these trainings; and that some of the teachers find pre-service trainings efficient because these trainings facilitate adaptation to teaching process and enable teacher to be curriculum literate. On the other hand, it was concluded that the teachers find in-service trainings inefficient particularly because the facilitators of these trainings are not expert in their fields and these trainings' applicability is low; and that the teachers find in-service trainings efficient because these trainings facilitate adaptation to curriculum amendments and promote the teachers' professional competence. Upon examining teachers' views on behaviors of school administrators and teachers, the teachers emphasize that school administrators cooperate with teachers, supervise the implementation process of the curricula and act constructively; and that teachers cooperate with school administrators and exchange ideas with other teachers. When the teachers' views on school climate's effect on implementation of curriculum are examined, views about the effect of all the partners, teachers, parents, school administrators and students were found. Finally, upon examining teachers' views on the variables related to curriculum fidelity, these variables are classified in the themes of student, teacher, school, curriculum, education system and school administration. Considering the results of the study, quantitative results are consistent with the qualitative results.

Benzer Tezler

Tez No
513474
Öğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihlerinin öğretim programına bağlılıklarıyla olan ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationships between curriculum design approach preferences of teachers and their curriculum fidelity
CİHANGİR BURUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretim Balıkesir Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN TEZCİ
Tez No
862684
Kırsalda ve kent merkezinde görev yapan ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıkları: Bir durum çalışması
The curriculum fidelity of secondary school teachers working in rural and urban centers: A case study
FERYAD DOĞUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretim Ordu Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SANEM TABAK
Tez No
715738
İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin program okuryazarlıkları ve öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi
Examination of primary and secondary teachers' program literacy and commitment to the curriculum
ENES GÜLEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretim Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN KILINÇ
Tez No
646523
Ortaokul ingilizce öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının incelenmesi
An investigation of secondary school english teachers' curriculum fidelity
FATMA MİNE ARSLAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretim Hacettepe Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİNÇ GELMEZ BURAKGAZİ
Tez No
810024
İngilizce öğretmenlerinin öğretim stilleri ile İngilizce öğretim programına bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between English teachers' teaching styles and their fidelity to the English curriculum
YASEMİN ÖZKILIÇ KOLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretim Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTUNGA OĞUZ

Geri Dön