Gelişimsel dil bozukluğu olan ve olmayan okul öncesi dönemdeki çocukların mizaç özellikleri ve yürütücü işlevler ile dil özelliklerinin ilişkisi
The relationship between temperamental characteristics and executive functions and language characteristics of preschool children with and without developmental language disorder
- Tez No: 763143
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL ZENCİR ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kapadokya Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Araştırmada, gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar ile normal dil gelişimi olan çocukların mizaç özellikleri ile yürütücü işlevleri, dil özellikleri ile mizaç özellikleri ve yürütücü işlevlerinin ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar ile normal dil gelişimi olan çocukların dil özellikleri, mizaç özellikleri ve yürütücü işlevlerinin arasındaki ilişkiyi belirlemek için ilişkisel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2021-2022 yılında Eskişehir ilinde, gelişimsel dil bozukluğu olan 4-6 yaş arasındaki özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, kliniklerde terapi gören ve normal dil gelişimi olan anaokulu/kreşte eğitim gören 4-6 yaş arasında çocuklar oluşturmaktadır. Örneklem ise, bu rehabilitasyon merkezlerinde, kliniklerde ve anaokulu/kreşlerde eğitim gören 4-6 yaş aralığındaki çocuklar arasından ölçüt örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Veriler Çocuk Davranış Listesi, Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri, Edmonton Narrative Norms Instrument ve Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde“IBM SPSS 20.0”paket programından yararlanılmıştır. Analiz yöntemleri yapılmadan önce yapılacak olan istatistiksel testlerin parametrik testlere uygun olup olmadığını kontrol etmek için normallik testlerine bakılmıştır. Analizlerde bağımsız örneklem t testi ve Pearson Korelasyon kullanılmıştır. Araştırmada normal dil gelişimi gösteren çocuklar ile gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların mizaç özellikleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Yürütücü işlev becerilerinde gelişimsel dil bozukluğu olanlar lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Normal dil gelişimi gösteren ve gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların dil özellikleri ile mizaç özellikleri ve yürütücü işlevleri arasında ilişki bulunamamıştır. Her iki gruptaki çocukların alıcı dil ile ifade edici dil, sözlü dil ve ifade edici dil ile sözlü dil arasında pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the study, it was aimed to examine the relationship between temperament and executive functions, language characteristics and temperament characteristics and executive functions of children with developmental language disorders. In the study, a relational research design was used to determine the relationship between language characteristics, temperament characteristics and executive functions of children with developmental language disorders and children with normal language development. The population of the study consists of children, in the province of Eskişehir in 2021-2022, with developmental language disorders between the ages of 4-6, who receive therapy in special education and rehabilitation centers, clinics, and the children with normal language development in kindergarten/nursery. The sample, on the other hand, was determined according to the criterion sampling method among the children between the ages of 4-6 who were educated in these rehabilitation centers, clinics and kindergartens/nurseries. Data were collected using Child Behavior List, Childhood Executive Functions Inventory, Edmonton Narrative Norms Instrument, and Turkish Early Language Development Test. The“IBM SPSS 20.0”package program was used in the analysis of the data. Normality tests were checked to check whether the statistical tests to be performed before the analysis methods were suitable for parametric tests. Independent sample t-test and Pearson Correlation were used in the analysis. In the study, no significant difference was found between the temperament characteristics of children with normal language development and those with developmental language disorders. A significant difference was found in executive function skills in favor of those with developmental language disorders. No relationship was found between language characteristics and temperament and executive functions of children with normal language development and developmental language disorders. It was determined that the children in both groups had a positive relationship between receptive language and expressive language, between spoken language and expressive language and spoken language.
Benzer Tezler
- 48-72 ay arasındaki dil ve konuşma bozukluğu olan ve olmayan çocukların sosyal becerilerinin incelenmesi
Examination of social skills of children between 48-72 months with and without speech and language disorders
EMİNE SÜMEYYE MAZLUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAT KORKMAZ
- Okul öncesi dönemde gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların fonolojik işlemleme becerilerinin incelenmesi
Examination of phonological processing skills of preschool children with developmental language disorder
YEŞİM GÜNERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SEÇKİN YILMAZ
- Dil bozukluğu olan ve olmayan 60-72 aylık okul öncesi dönem çocukların sosyal problem çözme ile sosyal yetkinlik ve davranış durumları açısından incelenmesi
Examination of 60-72 months-old preschool children with and without language disorder in terms of social problem solving and social competence and behavior status
NURŞAH YARDİMCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. FERHAT KORKMAZ
- Yürütücü işlev bağlamında davranışsal ölçüm araçları kullanılan 4-7 yaş arası gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklara yönelik çalışmaların sistematik derlemesi
Systematic review of studies for children with developmental language disorders between the ages of 4-7 years who use behavioral measurement tools in the context of executive function
ELİF ERVA BEKTAŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MARAL YEŞİLYURT
- Otizm spekturm bozukluğu olan ve normal gelişim gösteren çocuklarda,pragmatik dil becerilerinin ve dil gelişimlerinin incelenmesi
Examination of pragmatic language skills and language development in children withautism spectrum disorder and normal development
SENA DELİKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUKİYE YALAP