Geri Dön

İrritabl Barsak Sendromu'nda duygusal süreçler, kişilerarası ilişkiler ve öznel deneyimler: Bir nitel araştırma örneği

Emotional processes, interpersonal relationships and personal experiences in irritable Bowel Syndrome: A qualitative research example

  1. Tez No: 763419
  2. Yazar: ZEYNEP YAHYAOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU UYSAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 256

Özet

İrritabl Barsak Sendromu (İBS), barsak düzeninde süregelen değişim, artmış barsak hareketliliği, şişkinlik ve karın ağrısı gibi rahatsız edici belirtilerle kişinin günlük hayatını ve sosyal yaşamını olumsuz yönde etkileyen, toplumun yaklaşık %10'unda var olan ve yoğunlukla kadınlarda görülen bir kronik fonksiyonel barsak hastalığıdır. Araştırmalar İBS'nin genetik, fizyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürel birçok faktörden etkilenerek ortaya çıkan biyopsikososyal zeminli bir hastalık olduğunu ortaya koymaktadır. Hastalığın etiyolojisi ve tedavi yöntemine dair kesin bilgilerin bulunamayışı ve yaşam kalitesine olan negatif etkisi, bu alanda yürütülen araştırmaların sayısının gün geçtikçe artmasında rol oynamıştır. Ne var ki hasta deneyimlerini konu alan nitel araştırmalar ekseriyetle Batı toplumlarında yürütülmüş olup, bu araştırmaların sayısının Doğu ve Asya toplumlarında oldukça kısıtlı olduğu, Türkiye'de ise İBS'li hastaların yaşamsal deneyimlerini konu alan bir nitel araştırmanın bulunmadığı görülmektedir. Yürütülen bu araştırma, İBS'li bireylerin günlük yaşama dair deneyimlerini, sosyal ve duygusal yaşantılarının hastalıktan nasıl etkilendiğini ve bu bireylerin hastalıkla baş etme adına kullandıkları yöntemleri anlamayı amaçlamaktadır. Araştırma, Türkiye'de İBS'li bireylerin yaşamsal zorluklarını ele alan ilk nitel araştırma olma özelliğini taşımaktadır. Araştırma kapsamında nitel araştırma tekniklerinden biri olan derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak İBS tanısına sahip 10 kadın katılımcı ile çevrimiçi görüşmeler yapılmış ve araştırma bulguları tematik analiz yöntemi ile ele alınmıştır. Analiz sürecinde MAXQDA nitel veri analiz programından yararlanılmıştır. Ortaya çıkan temalar,“Yaşantısal Deneyim Boyutu”,“Dini ve Manevi Yaşam Boyutu”,“Sosyal ve Kültürel Boyut”,“Duygusal Boyut”,“Gözlemsel ve Bilişsel Boyut”ve“Başa Çıkma Boyutu”üst temaları çerçevesinde incelenmiştir. Elde edilen bulgular ilgili literatür eşliğinde tartışılmış ve yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Irritable Bowel Syndrome (IBS) is a chronic functional bowel disorder that cause problems like diarrhea, constipation, increased gastrointestinal motility, distention and stomach pain and affect people's daily and social life negatively. The disorder is seen at 10% of general population with a dominance in women. Research revealed that IBS is a biopsychosocial disorder emerged by the interaction of genetic, physiological, psychological, social and cultural factors. Lack of knowledge in the literature about the exact etiological origin and the cure for IBS and the affets of the disorder on individual's life has made this field an increasing interest to conduct research. Hovewer, the research handle the experience of the illness in Western countries for the most part and there is a paucity in research revealed IBS patients' experiences in Asian and Eastern countries. Also it was seen that there is no qualitative research about the illness experiences of İBS patients conducted in Turkey. With this respect, this research aims to understand what is the effect of IBS in individuals' daily life, how the individuals' emotional and social life are affected by the disorder and which coping mechanisms this people use to deal with the disorder. This research is the first qualitative study in Turkey conducted to reveal the experiences of IBS patients with regard to disorder. Detailed online interviews were carried out as a technique of qualitative research with ten female patients who are diagnosed with IBS and the results were analyzed by the thematic analysis. For the analysis, MAXQDA qualitative research program was used. The themes emerged from the study was interpreted in scope of“Life Experiences Dimension”,“Religious and Spiritual Life Dimension”,“Social and Cultural Dimension”,“Emotional Dimension”,“Observational and Cognitive Dimension”and“Coping Dimension”main themes. Findings of the research discussed and interpreted in light of the literature.

Benzer Tezler

  1. The role of trauma, basic affective features, and the ability to understand and express emotions in irritable bowel syndrome

    İrritabl barsak sendromunda travmanın, temel duygulanım özelliklerinin, duyguları anlayabilme ve ifade edebilme becerisinin rolü

    SELMA ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. ZEYNEP ÇATAY ÇALIŞKAN

  2. İrritabl barsak sendromu hastalarında yaşam kalitesi, hastalığın ruhsal durum ile etkileşimi ve psikiyatrik eş tanılar

    Quality of life, interactions with psychological status and psychiatric comorbidities in patients of irritable bowel syndrome

    CAFER ALHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikiyatriAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA SERCAN

  3. İrritabl barsak sendromu tedavisinde trimebutin ve tegaserod'un etkinliklerinin karşılaştırılması

    Efficacy of tegaserod and trimebutin in the treatment of patients with irritable bowel syndrome

    ZEHRA SADAK ÖCAL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    GastroenterolojiFırat Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET YALNIZ

  4. İrritabl barsak sendromlu hastalarda leptin ve leptin reseptör gen polimorfizmlerinin araştırılması

    The investigation of leptin and leptin receptor gene polymorphisms in patients with irritable bowel syndrome

    KENAN ÇEVİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Tıbbi BiyolojiMersin Üniversitesi

    Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. ERTAN AY

  5. İrritabl barsak sendormu yaşam kalitesi ölçeği geçerlik güvenirlik çalışması

    Validation of the ırritable bowel syndrome quality of life questionnaire

    BERNA NİLGÜN ÖZGÜRSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    HemşirelikEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYFER KARADAKOVAN