Geri Dön

Zemahşerî ve Ebüssuûd Efendi'nin müteşâbih âyetlere yaklaşımlarının karşılaştırılması

The comparison of al-Zamakhshari and Ebussuud Efendi's approaches to mutashābih verses

  1. Tez No: 763632
  2. Yazar: KAKA ADAM ABUBAKAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN KAHVECİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Zemahşerî, Ebüssuûd, Muhkem, Müteşâbih, Te'vil, Zamakhshari, Ebussuud, Muhkam, Mutashabih, Ta'wil
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Müteşâbih âyetler meselesi, Kur'ân'ın anlaşılması bağlamında ortaya çıkan konulardan biridir. Benzerlik, kapalılık ve çok ihtimallilik sebebiyle müteşâbih ifadelerin manalarının“açıkça bilinemez”veya“anlaşılmaz”olduğu söylemi ile Kur'ân'ın açık ve anlaşılır bir kitap olduğu söylemi görünürde birbiriyle çelişmektedir. Özellikle,“Allah'ın eli”ve“Allah'ın yüzü”gibi müteşâbih ifadelere yanlış anlamların yüklenmesi veya bu tür ifadelerin Kur'ân'a ve Sünnet'e aykırı te'vil edilmesi itikadî açıdan büyük sorun teşkil etmektedir. Öyle ki müteşâbih sorunu; mezhepler arasında çok ciddi tartışmalara ve derin görüş ayrılıklarına neden olmuştur. Bu çalışmada Mu'tezile ve Ehl-i sünnet'in önde gelen müfessirlerinden Zemahşerî ile Ebüssuûd Efendi'nin müteşâbih âyetlere yaklaşımlarını mukayeseli bir şekilde irdelemeye çalıştık. Netice itibariyle müteşâbih âyetlerin yorumunda iki müfessir arasındaki ihtilaflardan çoğunun lafzî olduğu; esasen bu konuda aralarında görüş ayrılığından ziyade ciddi manada benzerlikler bulunduğunu fark ettik. Ayrıca Zemahşerî'nin Mu'tezilî olduğu halde bazı âyetlerin yorumunda Ehl-i sünnet'in görüşlerini kısmen benimsediğini gördük. Bu bakımdan, Ehl-i sünnet câmiasında adet haline gelen Zemahşerî'yi salt eleştirmenin veya tamamen ötekileştirmenin en azından müteşâbih âyetler bağlamında doğru olmadığı kanaatine vardık. Bilakis, onun bu konuda Ehl-i sünnet'e yakın durduğunu ve görüşleri içinde istifade edilebilecek hususların bulunduğunu söylemek mümkündür .

Özet (Çeviri)

The issue of mutashabih verses is one of the topics that arise in the context of comprehending the Qur'an. The discourse that the meanings of mutashabih expressions are like“unknowable”or“unfathomable”due to similarity, opacity and multi-probability seem to contradict each other with the discourse that the Qur'an is a clear and understandable book. In particular, giving false meanings to ambiguous expressions such as“God's hand”or“God's face”or interpreting such expressions contrary to the Qur'an and Sunnah poses grave theological problems. So much so that the problem of mutashabih has caused serious discussions and deep divergences among the sects. In this study, we tried to examine the approaches of Zamakhshari and Ebussuud Efendi, the leading exegetes of Mu'tazila and Ahl al-Sunnah, to mutashabih verses in a comparative way. As a result, most of the disagreements between the two exegetes in the interpretation of mutashabih verses are verbal; in fact, we realized that there are similarities rather than differences of opinion on this matter. In addition, we saw that although Zamakhshari was a Mu'tazilite, he partially adopted the views of Ahl al-Sunnah in the interpretation of some verses. In this respect, we have concluded that it is not correct to criticize or completely marginalize Zamakhshari, which has become a tradition in the Ahl al-Sunnah community, at least in the context of mutashabih verses. On the contrary, it is possible to say that he was close to Ahl al-Sunnah on this issue and that his views could be benefited.

Benzer Tezler

  1. ما خالف فيه أبو السعود الزمخشري في سورة البقرة دراسة تحليلية

    Bakara Suresinde Ebu Suud'un Zemahşerî'yle olan görüş ayrılıkları bir analitik çalışma

    ALİ AĞRİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinMardin Artuklu Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KUTBETTİN EKİNCİ

  2. Ebüssuûd tefsirinde temel kaynaklar ve özgünlük: Meânînin kasr konusu örneğinde bir inceleme

    Main sources and originality in Abussuud's tafsir: An analysis on the topic of qasr in ma'ani

    KÜBRA ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ALTUNDAĞ

  3. Ebussuûd tefsiri'nde kader ve ihtiyâr

    Destiny and free will in Abu al-Saud's tafsir

    MUHAMMED YAVUZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZEL

  4. Ebussuûd tefsirini sosyokültürel bağlamında okumak (Zekât, nikâh ve hac ayetleri bağlamında)

    Reading Abū al-su‛ūd's tafsir in terms of socio-cultural context (Verses of zakat, nikah, and hajj)

    AKHMAD MUGHZI ABDILLAH

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT OKUMUŞ

    PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU

  5. Edeb'in tercümanı, 'ilm'in gücü: Meşa'irü'ş-Şu'ara mukaddimesinde şiirin meşruiyeti

    The conveyor of adab, the power of 'ilm: the legitimacy of poetry in the mukaddime of Meşa'irü'ş-Şu'ara

    AHMET BARIŞ EKİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURAN TEZCAN