Osmanlı arşiv belgelerine göre Osmanlı-İsveç ilişkileri (1839-1876)
Ottoman-Swedish affairs according to the Ottoman archive documents (1839-1876)
- Tez No: 764522
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Osmanlı İmparatorluğu diplomasi perspektifinden çeşitli devletler ile başlarda ad hoc (geçici), daha sonra ise uzun soluklu ilişkiler kurmuştur. Söz konusu diplomasi kapsamında ilişki kurulan devletlerden biri de İsveç'tir. Gustav Eriksson Vasa ile birlikte güçlenmeye başlayıp Kuzey topraklarında söz sahibi olan İsveç devletinin, İskandinav coğrafyasındaki egemenliğini tehdit eden Rusya'ya karşı politikası, Osmanlı İmparatorluğu ile yakınlaşmasına ve diplomatik temaslar kurmasına neden olmuştur. Sultan III. Murat döneminde Lehistan meselesi ile başlayan iki ülke ilişkileri özellikle XII. Karl'ın Poltava Savaşı (1709) sonucunda Çar Petro'ya karşı yenilip Osmanlı'ya sığınmasıyla oldukça gelişmiştir. Hatta bu süreçte İstanbul Pera'da daimi bir elçilik de oluşturulmuştur. İsveç kralının sığınmasından sonra aldığı yüksek miktardaki borçların ödenmesi hususunda ortaya çıkan problem, Stockholm-İstanbul diplomasisini bir süre meşgul etse de 1737 yılında imzalanan ticaret antlaşması ile çözüme kavuşmuştur. Söz konusu anlaşmadan başka iki ülke arasında ittifak anlaşmaları imzalanıp, Rusya'ya karşı yapacakları savaşlarda birbirlerine destek olacakları kararı alınmıştır. Bu destekler kimi zaman sadece ekonomik yardımlar ile sınırlandırılmış olsa da 1787 Osmanlı-Rus savaşına İsveç'in katılması gibi askeri alanda birlikte hareket ettikleri zamanlar da olmuştur. İttifak anlaşmaları genel olarak 1840 yılına kadar devam etse de İsveç özellikle Bükreş Antlaşması'ndan (1812) sonra Osmanlı-Rusya arasında gerçekleşen olaylarda tarafsız kalmayı tercih etmiştir. Böylece iki ülke ilişkileri spesifik olarak 19. yüzyılın ilk çeyreğinden sonra ekonomik ilişkilere evrilirken; yapılan ticari antlaşmalar ve verilen imtiyazlar neticesinde Osmanlı-İsveç diplomasisi olumlu şekilde devam etmiştir. Bu bağlamda tezimizin kapsamını oluşturan 1839-1876 yılları arasındaki Osmanlı-İsveç ilişkileri çeşitli alanlardan ve Osmanlı arşivleri perspektifinden incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
From the perspective of diplomacy, the Ottoman Empire established ad hoc (temporary) and then long-term relations with various states. Sweden is one of the states with which relations were established within the scope of the said diplomacy. The policy of the Swedish state, which started to gain strength with Gustav Eriksson Vasa and had a say in the northern lands, against Russia, which threatened its dominance in the Scandinavian geography, enabled it to get closer and establish diplomatic contacts with the Ottoman Empire. The relations between the two countries, which started with the Polish issue during the reign of Sultan Murat III, developed considerably, especially after Karl XII was defeated by Tsar Peter the Great as a result of the Poltava War (1709) and took refuge in the Ottoman Empire. In this process, a permanent embassy was also established in Pera, Istanbul. The problem that emerged in the payment of the high debts that the Swedish king took after he took refuge in the Ottoman Empire kept the Stockholm-Istanbul diplomacy busy for a while but was resolved with the trade agreement signed in 1737. Apart from the said agreement, alliance agreements were signed between the two countries and it was decided that they would support each other in their wars against Russia. Although these supports were sometimes limited to only economic aid, there were also times when they acted together militarily, such as Sweden's participation in the 1787 Ottoman-Russian war. Although the alliance agreements generally continued until 1840, Sweden preferred to remain neutral in the events that took place between the Ottomans and Russia, especially after the Treaty of Bucharest (1812). Thus, while the relations between the two countries evolved into economic relations specifically after the first quarter of the 19th century; Ottoman-Swedish diplomacy continued positively as a result of commercial agreements and concessions granted. In this context, the Ottoman-Swedish relations between the years 1839-1876, which is the scope of our thesis, were examined from various fields and from the perspective of the Ottoman archives.
Benzer Tezler
- Osmanlı arşiv belgelerine göre Osmanlı-Danimarka ilişkileri (1839-1918)
Ottoman-Denmark relations according to Ottoman archive documents (1839-1918)
FETHULLAH UÇAR
Doktora
Türkçe
2018
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN DOĞAN
- 6 numaralı Nâme-i Hümâyûn Defterine göre Osmanlı Devleti ile Avrupalı devletler arasındaki yazışmalar ve diplomatik özellikleri (1703-1721)
Başlık çevirisi yok
HAVVANUR APİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR KURTARAN
- Osmanlı arşiv belgelerine göre Osmanlı - Avusturya münasebetleri: 1740 - 1788
The Relations between the Ottoman State and Austria according to the dokuments of the Ottoman archives
NURGÜL BOZKURT
- Osmanlı arşiv belgelerine göre 1914 Osmanlı-Yunan nüfus mübadelesi girişimi
Başlık çevirisi yok
NURTEN ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
TarihYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELÇİN MACAR
- Osmanlı arşiv belgelerine göre Bandırma ve çevresinde asayiş olayları (1914-1922)
Public order incidents in Bandırma and its surroundings according to Ottoman (1914-1922)
OKTAY FERİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihBandırma Onyedi Eylül ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP TOPRAK