Menteşâ Beyliği'nin kuruluş süreci ve hanedanına dair tartışmalar (1257-1391)
Discussions on the foundation process and the dynasty of the Menteşâ Principality (1257-1391)
- Tez No: 764656
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT KEÇİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Kösedağ Savaşı'nın ardından vuku bulan Moğol İstilası, Anadolu'nun Türkleşme sürecinin son safhası olan II. Beylikler Dönemi'nin başlamasına yol açmıştır. Bu devrin başlaması, Türkiye Selçuklu Devleti'nin yıkılma sürecine girmesine, Türkmenlerin de Selçuklu ve Bizans otoritesinin kaybolduğu bölgelerde, müstakil ya da yarı müstakil hâlde patrimonyal devletler şeklinde teşkilatlanmalarına neden olmuştur. Söz konusu dönemde Batı Anadolu'da kurulan siyasi teşekküllerden biri de Menteşâ Beyliği'dir. Beyliğin ilk ortaya çıktığı bölgenin ve kuruluş tarihine ilişkin söz konusu müphemliklerin yanı sıra kurucusu olarak kabul edilen Menteşâ Bey ve beylik hakkında, 1934 yılında Paul Wittek tarafından kaleme alınan monografideki verilere istinaden çeşitli görüşler ortaya konulmuştur. Beyliğin, erken dönemleri hakkındaki vesikaların günümüze ulaşmaması ya da hiç telif edilmemesi sebebiyle, konuyla ilgili mevcut görüşler kesinlik arz etmemektedir. Bu durum, Menteşâ Beyliği'nin kökeni hakkında çeşitli tartışmaları beraberinde getirmekle kalmayıp, odak noktasından sapmalara neden olmakta ve sorunun çözümünü zorlaştırmaktadır. Tüm bunlar esas alındığında dönem kaynakları orijinal dilinden tekrar incelenip emirliğe dair yapılan araştırmalar ile mukayese edilmiş, akabinde beyliğin erken dönemleri hakkındaki arkeolojik bulgular da çalışmamız kapsamında tekrar ele alınarak farklı bir perspektifle yorumlanmıştır. Bu durumda beyliğin siyasi varlığını iki evrede ele almak mümkündür. Bu evrelerden ilkini, beyliğin ibtidâsından müstakil varlığını sonlandıracak olan Yıldırım Bayezid eliyle Osmanlı hâkimiyetine girdiği (1257-1391) süreci ifade etmektedir. İkinci evre ise Ankara Savaşı (1402) sonrası beyliğin yeniden ihya olmasıyla beyliklerin Osmanlı hâkimiyetinde tek çatı altında birleşme sürecini ifade etmektedir. Sonuç olarak söz konusu bu çalışmada, Batı Anadolu'nun Türkleşme sürecinde gerek siyasi gerekse demografik bağlamda başat unsurlarından biri olan Menteşâ Beyliği'nin ortaya çıktığı coğrafya ile kurucusunun tespitinin yanısıra beyliğin Yıldırım Bayezid tarafından ilhak ediliş tarihine kadarki süreçteki ilk evre ele alınmış ve Menteşâ hanedanına dair müphemliklere açıklık getirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
After the Battle of Kösedağ the Mongol Invasion took place and the II. Principalities Period which was the last stage of the Turkization process of Anatolia had began. The beginning of this era triggered the process the fall of the Turkish Seljuk Emperor and also the Turkmens to be organized as independent or semi-detached patrimonial states in the regions where the Seljuk and Byzantine authority was lost. One of the political entities established in Western Anatolia during that period was the Menteşâ Principality. Various opinions were exhibited about Menteşâ Bey accepted as its founder and the emirate, based on the data in the monograph written by Paul Wittek in 1934. Since the documents about the early periods of the principality's can not be reached, current opinions about the subjects are not scientifically approved. This situation not only brings various debates about the origin of the Menteşâ Principality, but also causes deviations from the focus and complications about the problem. Based on all these, the sources of the period were re-examined in their original language and compared with the studies on the principality subsequently, the archaeological findings about the early periods of the emirate were reconsidered within the scope of our study and interpreted with a different perspective. In this context, it is possible to consider the political existence of the emirate in two phases. The first of these phases refers to the period (1257-1391) when the principality came under Ottoman rule by the hand of Yıldırım Bayezid, who would end its independent existence. The second phase, refers to the process of uniting the principalities under one roof of the Ottoman domination, with the regeneration of the emirate after the Battle of Ankara (1402). In conclusion, this study attempted to identify the geography of origin and the founder of the Menteşâ Principality, one of the dominant factors in both political and demographic context in the process of Turkization of Western Anatolia. In other respects the study also aimed exposing the first phase of the Principality, which lasted until the date of annexation by Yıldırım Beyazid.
Benzer Tezler
- Karamanoğulları Beyliği yapılarında mimari süsleme
The architectural decoration of Karamanidis buldings
EBRU BİLGET FATAHA
Doktora
Türkçe
2010
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERMİN ŞAMAN DOĞAN
- Menteşeoğulları Beyliği, Akdeniz dünyası ve Osmanlı Beyliği: Devletlerarası ilişkilerin gelişimi
Menteşeoğullari Principality, Mediterranean world and Ottoman Principality: Development of inter-state relations
ALPEREN ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEMAL RAMAZAN HAYKIRAN
- morrison
Başlık çevirisi yok
NİDA SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiBeşeri ve İktisadi Coğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜHA GÖNEY
- Bodrum Yarımadası'ndaki Türk eserleri
Turkish monuments in Bodrum Peninsula
CENGİZ GÜRBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sanat TarihiEge ÜniversitesiTürk-İslam Sanatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞAKİR ÇAKMAK
- Tarih eğitiminde yerel tarih araştırmalarının yeri: Fethiye örneği
The importance of the local history researches in history education
BİRAY TUGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SABRİ YETKİN