Behçet Necatigil'in şiirlerinin Söz-Eylem Kuramı çerçevesinde incelenmesi
Examination of Behçet Necatigil's poetry within the frame of Speech-Act Theory
- Tez No: 764876
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN AKAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı gerek toplumsal gerek küresel açıdan birçok değişime ve dönüşüme tanıklık etmiştir; bu gelişmelere bağlı olarak Cumhuriyet Dönemi Türk şiiri de kendini, yeni kuramların, konu çeşitliliğinin ve farklı edebi toplulukların ortasında bulmuştur. Modern Türk şiirinin en yetkin isimlerinden Behçet Necatigil (1916-1979) böylesi bir ortamda, gelenekle bağını koparmadan, gelişmeleri yakından izleyen üslûp sahibi bir şair olarak karşımıza çıkmaktadır. Behçet Necatigil'in Şiirlerinin Söz-Eylem Kuramı Çerçevesinde İncelenmesi başlıklı çalışmamızda, Behçet Necatigil'in hem şair hem de Türk dili ve edebiyatı öğretmeni olması Türk dilinin kullanım olanaklarını en üst seviyedesomutlaştırması, tezimizin zeminini oluşturan Söz-Eylem Kuramı'nın Behçet Necatil'in örnek olarak belirlediğimiz şiirlerinde tespit edebilmemizi sağlamıştır. Behçet Necatigil'in konumuz sınırları içinde taşıdığı pek çok özellik, araştırmacılar için - bilhassa dilbilim alanında çalışan araştırmacılar-önem arz etmektedir. Tezimizde, XX. yüzyıl başlarında ilk olarak John Langshaw Austin (1911- 1960) tarafından temeli atılan devamında Austin'in öğrencisi olan John Searle' ün(d.1932) geliştirdiği Söz-Eylem Kuramı'nın özelliklerini belirlemeye çalıştık. Dilbilimin alt dallarından anlambilim ve edimbilimle ilgili kısaca bilgi vererek şair (gönderici) ile okur (alıcı) arasındaki etkileşimi“kuram”ın özellikleri çerçevesinde, Behçet Necatigil'in şiirlerinden örnekler vererek açıkladık. Tezimiz, önsöz, giriş ve sonuç bölümleri hariç üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümde, Söz-Eylem Kuramı'nın zeminini oluşturan gelişmelere, alana katkı sağlayan dilbilimcilere değindik. Söz-Eylem Kuramı'nın özelliklerini ve kavramlarını, açıklamaya çalıştık. İkinci bölümde, Behçet Necatigil'in sanatını oluşturan unsurları, şiirinin geçirdiği aşamaları ve dönemleri açıklamaya çalıştık; tezimizin üçüncü bölümünde ise Necatigil'in halk şiirinin özelliklerini yansıtan, tahkiyeli anlatımla örülmüş şiirlerine, hikâyeyi kısarak sözcüklerin çok anlamlılığından daha fazla yararlandığı şiirlerindeki derin yapıyı inceledik. Necatigil'in modern şiire yaklaştığı, sözcüklerin arasını açarak farklı denemeler yaptığı, çok yönlü okumaya elverişli özgün şiirlerine örnek verdik, farklı dönemlerden seçtiğimiz şiirler üzerinde“kuram”ın temelini oluşturan“düzsöz”“edimsöz”“etkisöz”özelliklerini göstermeye gayret ettik.
Özet (Çeviri)
Turkish literature of the Republican Period has witnessed many changes and transformations, both socially and globally; Depending on these developments, the Turkish poetry of the Republican Period also found itself in the middle of new theories, diversity of topics and different literary communities. Behçet Necatigil (1916-1979), one of the most competent names of modern Turkish poetry, appears before us as a poet with a style who follows innovations closely without breaking his ties with tradition. In our thesis, we will examine Necatigil's poems within the framework of Speech-Act Theory. The reason why we want to examine the Speech-Act Theory, which forms the basis of our thesis, on Behçet Necatigil's poems is that Necatigil's qualities and his poems have features suitable for the subject of our thesis. It is important for researchers - especially for researchers working on linguistics -that Behçet Necatigil knowing very well the possibilities of using the Turkish language and embodying these possibilities at a highest level by applying them to his poems. We will try to explain the Speech-Act Theory, which was first laid by John Langshaw Austin (1911-1960) at the beginning of the 20th century, and later developed by Austin's student John Searle (b.1932). In order to better understand the theory, . By giving brief information about semantics and pragmatics, which are subbranches of linguistics, we will explain the message between the poet/speaker (sender) and the reader/listener (receiver) by basing the interaction on the characteristics of the theory, by giving examples from Behçet Necatigil's poems. Our thesis consists of three parts, excluding the preface, introduction and conclusion. In the first part of our study, we briefly mentioned the developments that formed the basis of Speech-Act Theory, the theories that pioneered the Speech-Act Theory, and linguists. We tried to explain the features and concepts of Speech-Act Theory. In the second part, we tried to explain the elements that make up Behçet Necatigil's art, the stages and periods of his poetry; In the third part of our thesis, we gave examples of Necatigil's poems that reflect the characteristics of folk poetry, knitted with narrative expression, and his poems in which he shortens the story and in his poems makes more use of the polysemy of words and we examined that the deep structure of his poems. We gave examples of Necatigil's poems, in which the poet approaches modern poetry, makes different experiments by opening a space between the words, we gave examples of the authentic poetry which is adequate to versalite reading, on the poems we selected from different periods, we tried to show the features of locutionary, illocutionary and perlocutionary.
Benzer Tezler
- Behçet Necatigil şiirlerinin söz dizini (Sıklık-dil-kavram)
The syntax index of Behçet Necatigil's poems (Frequency-language-concept)
YASEMİN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ÖZER
- Behçet Necatigil'in şiirlerinin anlam bilim bakımından incelenmesi
Investigation of Behçet Necatigil's poems in terms of semantics
HAYRİYE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimAmasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜRŞAT EFE
- Hilmi Yavuz şiirine metin-merkezli bir bakış
A Text-centered look at Hilmi Yavuz poetry
PINAR AKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiPROF. DR. TALAT HALMAN
- Türlerarası ilişkiler bakımından Behçet Necatigil'in radyo oyunu ve şiiri
Radio an poetry of Behçet Necatigil's terms of relations between genres
ESRA ÖNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN ENGİN
- Behçet Necatigil şiirlerinde halk anlatısı motiflerinin metinlerarasılık bağlamında dönüştürülmesi
Intertextual conversion of folk narrative motifs in Behçet Necati̇gi̇l's poetry
NURULHUDE BAYKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. TALAT ÜMİT HALMAN