Başörtülü muhafazakar kadınlarda serbest zaman algısı
Perception of leisure time in conservative headscarved women
- Tez No: 765246
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL AYDINALP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Serbest Zaman, Modernleşme, Muhafazakarlık, Sekülerleşme, Başörtüsü, Leisure Time, Modernization, Conservatism, Secularization, Headscarf
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Toplumların değişme süreçlerini incelerken başvurulan önemli kavramlardan biri olan modernleşme, hemen hemen her toplumun yaşadığı ve farklı bağlamlar çerçevesinde tecrübe ettiği bir olgudur. Türk toplumu da diğer tüm toplumlarda olduğu gibi kendi sosyo-kültürel değerleri çerçevesinde bir modernleşme süreci yaşamış, bu bağlamda ortaya çıkan farklılaşmalar, toplumun farklı kesimlerini çeşitli şekillerde etkisi altına almıştır. Tanzimat Dönemi ile birlikte başlayan Batılılaşma faaliyetleri Cumhuriyet Dönemi'yle birlikte hız kazanmış ve bu dönemden sonra geri döndürülemez bir toplumsal dönüşüm sürecine girilmiştir. Nitekim bu araştırma kapsamında kendini dini anlamda muhafazakar olarak tanımlayan başörtülü kadınların bu süreci yaşayış biçimleri ve kendilerini modern toplumsal yapı içerisinde nerede konumlandırdıkları, sekülerleşme ve serbest zaman kavramları çerçevesinde incelemeye tabi tutulmuştur. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Başörtülü Muhafazakar Kadınlarda Serbest Zaman Eğilimi ile Başörtülü Muhafazakar Kadınlarda Dini Eğilim adlı iki ölçek geliştirilmiş ve bu ölçekler İstanbul'da yaşayan 15 yaşından büyük 706 başörtülü kadın bireye uygulanmıştır. Araştırma kapsamında birlikte çalışılan bireyler farklı yaş, gelir ve eğitim düzeylerine sahiptir. Bu sayede katılımcıların serbest zaman eğilimi ile dini eğilimlerinin, bu bağımsız değişkenlere bağlı olarak ne yönde farklılaştığını inceleme imkanı elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin analizleri Smart PLS Version 3.3.2. ve IBM SPSS Statistics 26 paket programlarında gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen alan araştırmasından elde edilen verilerden hareketle, gelir ve eğitim düzeyi arttıkça serbest zaman eğiliminin de arttığı, buna karşın yaş arttıkça serbest zaman eğiliminin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte katılımcıların gelir düzeyi arttıkça, dinin sosyal alandaki etkisinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla gelir düzeyinin artışıyla birlikte dinin sosyal alandaki etkisinin azaldığı, buna bağlı olarak da serbest zaman eğiliminde artış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunlara ek olarak katılımcıların düşünce yapıları göz önünde bulundurulduğunda serbest zaman eğilimi en yüksek çıkan grubun, liberal düşünce tarzını benimseyen katılımcılar olduğu ortaya çıkmıştır. Katılımcıların benimsediği dindarlık şekli göz önünde bulundurulduğunda ise serbest zaman eğilimi en yüksek çıkan grubun modern-çağdaş dindarlık ile kitaba dayalı dindarlık şeklini benimseyen katılımcılar olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Modernization, which is one of the important concepts used when examining the changing processes of societies, is a phenomenon that almost every society lives and experiences within the framework of different contexts. As in all other societies, Turkish society has experienced a modernization process within the framework of its socio-cultural values, and the differentiations that have emerged in this context have affected different segments of the society in various aspects. Westernization process in Turkish society, which started with the Tanzimat Period, accelerated with the Republican Period, and after this period, a total social transformation process was entered. As a matter of fact, within the scope of this research, the way the headscarved women, who define themselves as religiously conservative, experience this process and where they position themselves in the modern social structure, were examined within the framework of the concepts of secularization and leisure time. The research was carried out by using the survey model, which is one of the quantitative research methods. In this context, two scales named as Leisure Time Tendency for Headscarved Conservative Women and Religious Tendency for Headscarved Conservative Women were developed and these scales were applied to 706 headscarved women individuals over the age of 15 living in Istanbul. The selected individuals have different age, income and education levels, and the effects of these independent variables on the leisure time tendency and religious tendency of the participants were examined in terms of differences between groups. Analysis of the data obtained from the research was carried out within the Smart PLS Version 3.3.2. and IBM SPSS Statistics 26 package programs. Based on the data obtained from the field research, it was concluded that as the income and education levels increase, the leisure time tendency also increases and while the age increases as the leisure time tendency decreases. However, it was concluded that as the income level of the participants increased, the effect of religion in the social sphere decreased. Therefore, it was concluded that the effect of religion in the social sphere decreased with the increase in income level, and accordingly, there was an increase in the leisure time trend. In addition, considering the mentality of the participants, it was revealed that the group with the highest free time tendency was the participants who adopted the liberal thinking style. Considering the form of religiosity adopted by the participants, it was concluded that the group with the highest free time tendency was the participants who adopted modern-contemporary religiosity and book-based religiosity.
Benzer Tezler
- Moda ve değişen tesettür algısı üzerine bir araştırma
A research on the fashion and changing perception of veiling
HİLAL ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAN PERŞEMBE
- Nilüfer Göle'nin eserlerinde din ve kadın
Religion and women in the works of Nilüfer Göle
HAVVA ÇEVİKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YILMAZ SOYYER
- 1960-1980 arası İslamcı kadınlar: Siyasal sosyalleşmeleri ve üniversite deneyimleri
Islamist women between 1960-1980: Political socialization and university experiences
ŞEVVAL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZNUR ALKAN
- Başörtülü yoksul kadınların ötekisi: Esenler örneği
Others of poor women with headscarves: A case study in Esenler
TUĞBA METİN AÇER
Doktora
Türkçe
2017
SosyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ENNELİ GÜÇLÜER
- Türkiye'de muhafazakar kadın modernleşmesi ve İslami moda dergilerindeki yeni muhafazakar kadın
Modernisation of Muslim women in Turkey and the new conservative women in Islamic fashion magazines
ELİF BALKANLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER TİMİSİ