Geri Dön

Konya Mevlana Müzesi'ndeki 1069 no.lu Evrâd-ı Mevlana'nın kitap sanatları açısından incelenmesi ve transkripsiyonu

Examination and transcription of the work called 'Evrad-i Mevlana Numbered 1069' in Konya Mevlana Museum in terms of book arts

  1. Tez No: 766024
  2. Yazar: EMİNE TÜRKEŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUTLUHAN TAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Mevlevîlik, Konya Mevlâna Müzesi, Hat Sanatı, Tezhip Sanatı, Cilt Sanatı, El Yazması, Mevlevîlik, Konya Mevlânâ Museum, Calligraphy, The Art of Illumination, The Art of Skin, Manuscript
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mevlâna ve Mevlevilik Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

İnsanlık tarihi düşünüldüğünde el yazmaları, insanoğlunun hayatında yazının icat edilmesiyle başlayan, kâğıdın icat edilmesiyle birlikte gittikçe artan oranda bir öneme sahip olmuştur. İslam medeniyeti göz önüne alındığında ise el yazmalarının, İslamiyet'in yayılmasından sonra özellikle Kur'an-ı Kerim'in çoğaltılması ihtiyacına cevap verilmesi sürecinde çeşitli sanat dallarının ortaya çıkmasına etki ettiği görülür. Hat, tezhip, minyatür, cilt, ebru gibi sanat dalları, el yazmalarının üretilmesi ve süslenmesinde başvurulan sanatlardandır. Paha biçilmez değerde olan bu eserlerin muhafaza edilmesi de son derece önemlidir. Bu nedenle el yazması eserlerin araştırılması, gün ışığına çıkarılması ve yapılan bilimsel çalışmaların gelecek nesillere aktarılması da ayrıca önem arz etmektedir. Eser, 1886 (H.1304) yılında Yenikapı Mevlevîhanesi dervişlerinden Şeyh Osman Selahaddin Dede'nin isteği doğrultusunda Hattat Vahdetî Efendi tarafından hazırlanmıştır. Eserin son sayfasında bulunan vakfiyesinde de Şeyh Osman Selahaddin ve Hattat Vahdetî Efendi tarafından eserin hazırlandığı tescil edilmiştir. İncelemiş olduğumuz Konya Mevlânâ Müzesinde bulunan 1069 no.lu“Evrâd-ı Mevlânâ”adlı eserin içerisinde Mevlevî virdlerinin bulunmasının yanı sıra döneminin hat, tezhip ve cilt sanatı özelliklerini de barındırmasından dolayı eser araştırılmaya değer görülmüştür. Eserin metin transkripsiyonun ve Türkçe çevirisinin yapılmasının yanı sıra süsleme özellikleriyle de incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya konu olan eserin tezhipli süslemelerin 19. yy. Barok ve Rokoko etkisi altında yapıldığı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Considering the history of mankind, manuscripts have become increasingly important in the life of mankind, starting with the invention of writing, with the production of paper. Considering the Islamic civilization, it is seen that manuscripts influenced the emergence of various branches of art, especially in the process of responding to the need to reproduce the Holy Qur'an after the spread of Islam. We can say that branches of art such as calligraphy, illumination, miniature, binding, marbling emerged for the decoration of manuscripts or for other reasons. The preservation of these valuable works is also of utmost importance. For this reason, it is also important to research manuscripts, to bring them to light and to transfer scientific studies to future generations. The work, 1886 (H.1304) was prepared by calligrapher Vahdeti Efendi in accordance with the request of Sheikh Osman Saladin Dede, one of the dervishes of the Yenikapi Mevlevihânesi. İt was registered that they were prepared by Sheikh Osman Salahaddin and Hattat Vahdetî Efendi in the foundation on the last page of the work. The 1069 found in the Konya Mevlâna Museum we have examined numered in addition to the presence of Mevlevî virds in the work called“Evrâd-ı Mevlâna”, the work was considered worthy of investigation due to the fact that it contains calligraphy, illumination and skin art features of its period. It aimed to examine the text transcription and Turkish translation of the work as well as its decoration features. It is thought that the 19th century Baroque and Rococo decorations of the work, which is the subject of the research, were made under the influence of 19th century Baroque and Rococo.

Benzer Tezler

  1. İstanbul Divan Edebiyatı Müzesi ile Konya Mevlana Müzesi'ndeki çalgılar ve bu çalgıların süslemelerinde özgün tasarımlar

    Musical instruments in Museum of Classical Ottoman Literature and Konya Mevlana Museum and specific designs on decorations of such instruments

    MURAT UFUK GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    El SanatlarıDokuz Eylül Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    Y.DOÇ.DR. AYNUR MAKTAL

  2. Kirkitli dokumalarda 'Türkmen aynası' motifi

    'Türkman aynası' motif at carpets and kilims

    ŞEBNEM KOŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    El SanatlarıMarmara Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE ATLIHAN

  3. Samsun Mevlevîhânesi (Konya Mevlânâ Müzesi Arşivi'deki belgelere göre)

    Samsun Mevlevîhânesi (Accorting to the documents in Konya Mevlânâ Museum Archives)

    GÜLŞEN TOPRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    TarihSelçuk Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. BAYRAM ÜREKLİ

  4. Zeynü'l-Elhan isimli eserin metin ve sözlük çalışması: Ladikli Mehmed Çelebi

    A Textual and dictinarial study of Zeynü'l-Elhan

    AHMET PEKŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET YELTEN

  5. Konya Mevlana Müzesi İhtisas Kütüphanesi'ndeki XV-XVI. yüzyıl kitap kapakları

    Konya Mevlana Museum İhtisas Library of XV-XVI. century book covers

    AYŞE BUDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CELİL ARSLAN