Doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve istihdam ilişkisi: Türkiye için bir uygulama
The relationship between foreign direct investments, economic growth and employment: An application for Turkey
- Tez No: 767377
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN BEKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde düşük tasarruf oranları nedeniyle yurtiçi tasarruflarla finanse edilen yatırımlar da düşük seviyede kalmakta, dolayısıyla ekonomik büyüme ve istihdam artışı sınırlı kalmaktadır. Bu nedenle söz konusu ülkelerde yeni işletmeler kurulması şeklinde gerçekleşen doğrudan yabancı yatırımlardaki (DYY) artışlar, ekonomik büyümeyi hızlandırarak, istihdam olanaklarının yükselmesine neden olmaktadır. Ancak DYY ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken nokta, eski teknolojiler içeren DYY'lerin özellikle çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileridir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye'de 1982-2020 döneminde DYY, ekonomik büyüme ve istihdam arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Çalışmada öncelikle, genişletilmiş Dickey-Fuller (ADF) ve Phillips – Perron birim kök testleri ile serilerin birim kök içerip içermediği araştırılmıştır. Tüm seriler, birinci farkları alındığında durağan hale gelmiştir. Uygulanan Johansen eş bütünleşme testi ile değişkenler arasında eş bütünleşme ilişkisi bulunmuştur. Daha sonra uygulanan Granger nedensellik testi ile değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmıştır. Nedensellik testi sonuçlarına göre; GSYİH ile istihdam, DYY ile istihdam ve GSYİH ile istihdam arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Son olarak tam uyarlanmış en küçük kareler yöntemi (FMOLS) ile GSYİH, DYY ve istihdam arasındaki uzun dönemli ilişkilerin katsayıları 3 model ile tahmin edilmiştir. Sonuçlar, birinci modelde DYY'de %1'lik bir artışın GSYİH'Yi %0,024, istihdamdaki %1'lik bir artışın ise GSYİH'yi %0,416 arttırdığını göstermektedir. İkinci modelde GSYİH'deki %1 lik bir artışın DYY'yi yaklaşık %20,1 arttırdığı sonucuna varılmıştır. İstihdamın ise DYY üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisine ulaşılamamıştır. Üçüncü modelde GSYİH'deki %1'lik bir artış, istihdamı yaklaşık %0,87 arttırırken, DYY' nin istihdam üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.
Özet (Çeviri)
In developing countries such as Turkey, investments financed by domestic savings remain at a low level due to low savings rates, so economic growth and employment growth can remain limited. For this reason, the increase in FDI, which is in the form of establishing new businesses, can accelerate economic growth and increase employment opportunities. However, the negative effects of FDI, which includes old technologies, on the environment and human health should be taken into account. The aim of this study is to analyze the relationships between FDI, economic growth and employment in Turkey in the period of 1982-2020. In the study, first of all, it was investigated whether the series contains a unit root with the extended Dickey-Fuller (ADF) and Phillips-Perron unit root tests. All series became stationary at their first difference. Then, a cointegration relationship was found between the variables applying the Johansen cointegration test. The causality relationship between the variables was investigated with the Granger causality test. According to the results of the causality test; there is a one-way causality relationship between GDP and employment, FDI and employment, and GDP and FDI. Finally, the coefficients of the long-run relationships between GDP, FDI and employment were estimated with 3 models using the fully modified least squares method (FMOLS). In the first model, the results show that a 1% increase in FDI increases GDP by 0,024% and a 1% increase in employment increases GDP by 0,416%. In the second model, it is concluded that a 1% increase in GDP increases FDI by about 20,1%. A statistically significant effect of employment on FDI was not found. In the third model, a 1% increase in GDP increases employment by approximately 0,87%, while FDI has no statistically significant effect on employment.
Benzer Tezler
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme ilişkisi (1984-2013)
The relationship between economic growth and foreign direct investments in Turkey (1984-2013)
ŞÜKRAN KAHVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN TERZİ
- Doğrudan yabancı yatırımlar, sanayi üretimi ve ihracat ilişkisi: Türkiye örneği
Foreign direct investments, industrial production, and export relationship: Türkiye example
YELDA TONGA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ÖZMEN
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme ve istihdama etkisi
The impact of foreign direct investment on economic growth and employment in Turkey
PERİHAN EZGİ BALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiBandırma Onyedi Eylül Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AYDIN
- Doğrudan yabancı yatırımlar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği
On the causality between foreign direct investment and economic growth: Turkey study
RAHMAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonometriKaradeniz Teknik ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ TÜREDİ
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyümeye etkisi (1980-2008)
Foreign direct investments in Turkey and their effects upon economic development (1980-2008)
MERTER AKINCI