Birinci basamakta takip edilen 15-18 yaş arası ergenlerde riskli sağlık davranışlarına etkili olan faktörlerin belirlenmesi ve aile işlevselliğine etkisinin araştırılması
The definition factor of dangerous HEALTY behaviorus in 15-18 age adolescent and this factor researching the family functionality
- Tez No: 768059
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN TOPAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Riskli Sağlık Davranışları, Ergen, Aile İşlevselliği, Aile hekimi, Risky health behaviors, Adolescent, Family functioning, Family physician
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Amaç: Ergenlik dönemi, önemli özelliklerin kazanıldığı, gencin yaşamına yeni tecrübe ve deneyimlerin girdiği ve bazı deneyimlerde aşırıya gidilebilen bir dönemdir. Özellikle bu dönemde edinilen bazı riskli davranışların etkileri ve sonuçları erişkin döneme kadar yansımaktadır. Bu araştırmanın amacı birinci basamakta takip edilen ergenlerde riskli sağlık davranışlarına neden olan faktörleri saptamak ve aile işlevselliğine etkisini araştırmaktır. Aile hekimleri çoğu zaman yaşanılan sorunlar için ilk başvuru yeri olduğundan ve riskli sağlık davranışlarının önlenebilir olmasından dolayı konunun birinci basamakta araştırılması önem taşımaktadır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma 01 Temmuz-31 Ağustos 2022 tarihleri arasında Adana ili Köprülü Kışla Aile Sağlığı Merkezinde 221 (15-18 yaş arasındaki) birey ile yüz yüze görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik verileri kaydedildikten sonra sağlık hizmet kullanımı yönünden verileri, özgeçmiş, aile-akran-okul hakkında bilgi tutum soruları soruldu. Ardından Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği, Aile APGAR Ölçeği ve sigara içen bireylere Fagerström Nikotin Bağımlılık Ölçeği uygulandı. Veriler SPSS 26 programı kullanılarak analiz edildi. Bulgular: Ergenlerin % 53,4'ünün kız ve yaş ortalamasının 16,7±1,1 olduğu belirlendi. Adolesanların Riskli Sağlık Davranışları Toplam Puan ortalaması 43,3±8,3 olup, en yüksek puan ortalamasının fiziksel aktivite (55,6±16,5) ve beslenme (53,3±10,7) alt boyutundan aldıkları ve bu bakımdan riskli oldukları söylenebilir. Erkek ergenlerle kız ergenler arasında riskli sağlık davranışları toplam puanı, psikososyal ve madde kullanımı alt boyut puanlarında anlamlı fark saptanmadı. Fiziksel aktivite ve beslenme alt boyut puanında kızlar erkeklerden daha riskli, hijyen alt boyutunda ise erkekler daha riskli saptandı. Çekirdek aile ve geniş aileye sahip ergenlerde riskli sağlık davranışı toplam puanı açısından fark saptanmayıp ebeveynleri boşanmış ergenlerin riskli sağlık davranışı toplam puanı anlamlı yüksek saptandı. Anne, baba ya da her ikisinden ayrı yaşayan ergenlerin riskli sağlık davranışı toplam puanı anne, baba, çocuklar birlikte şeklinde yaşam sürenlerden anlamlı yüksek saptandı. Çalışıp okula gitmeyen ergenler fiziksel aktivite, madde kullanımı ve riskli sağlık davranışı toplam puanından en yüksek puanı aldı. Göç geçmişi olan ergenler tüm alt boyutlarda ve ölçekten alınan toplam puanda göç etmeyenlere göre anlamlı yüksek puan aldı. Ergenlerden eğitim almayanlar ilkokul ve ortaokul mezunları tüm alt boyutlarda ve ölçekten alınan toplam puanda daha yüksek eğitim düzeyi olanlara göre daha yüksek riskli bulundu. Ergenlerin kardeş sayısına göre ölçek alt boyut ve toplam puanında anlamlı farklılık saptanmadı. Anne ve baba eğitim düzeyine göre psikososyal, beslenme, hijyen ve toplam ölçek puanında anlamlı fark saptandı. En yüksek risk eğitim almayanlarda bulundu. Erkeklerin, ebeveynleri evli olanların, anne-baba-çocuk beraber şeklinde yaşam sürenlerin, hiç kardeşi olmayanların, ailesinin gelir düzeyi yüksek olanların aile işlevselliği daha iyi bulundu. Sonuç: Ergenlerde riskli sağlık davranışlarına neden olan faktörleri bilip ergenlerde bu davranışları önlemek için aile hekimleri bütüncül bakım ilkesi çerçevesinde değerlendirme ile ergenin ruhsal ve bedensel sağlık ile ilgili risklerinin farkında olup gerektiğinde ergene bu konuda danışmanlık eğitimi vermelidir. Aile hekimleri olarak ileride daha sağlıklı bir toplumun oluşmasına katkı sağlayabiliriz.
Özet (Çeviri)
The aim: The adolescent periot geain important features at the same times in this periot gains different features and handful features. Theese teenagers gains different experience in this periots. The effect and resuld of some risk of behaviorus are reflected to mature periot. Family medicine this problembs more of than accession to family medicine. The risks healty behavior often get throug family medicine and this behaviorus prevention important issue in primary healty sistems. Material and Methods: this researching was face to face at 01 july -30 august in adana köprülü familiy medicine center 2022 Afterr the data of participiant socio demographic is record. Data classification to about autobiography- family-scholl-perr related by applying family APGARsmokers fagerström nicotin depending scale. Theese data analysed according to SPSS 26. Findings: Girls are %53,4adolescent and determination age 16;7+-1;1 overage age Risks healthy behaviours 43;3+-8;3total of overage points. Most high averages score is physical activate ant nutrition (55;6+-16;5) 83;3+-10;7) Total point of male adolescent to girl adolescent notv deterrminated mwaningful differences (ophysicosocial and substances use disorder) Girls more than risksmale in sub –dimension physical activity male more risks than girls in hygiene dimension elementary family extendedn family noıtdeterrmining meaning full differences. But childeren of divorces determinated meaning ful differences. This factor effect to high life survey. The person with migrant history more risk than un migrans person. The un trainig person more risks than training person. Parents training are most important issue. whose more risks than un training peopele. This un training family more risks than training and high entelectual level whose. According to number of siblings are not determine diffrences in sub-lower dimension. The most risk determine untraining persons males the un divorsed parents elementary famly more functional this others. Results: Risks of the famly prevenly healthy behaviour important and critical position. We constitue more healthy society. Family medicine take role preventing care whichrisks of behaviorushealthy adolescent persion.
Benzer Tezler
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı genel polikliniklerine boy kısalığı ile başvuran hastaların değerlendirilmesi
Evaluation of the patients with short stature presenting to general outpatient clinics of Department of Pediatrics at Uludağ University Medical School Hospital
DEMET EKİN AYHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Aile HekimliğiUludağ ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL SAĞLAM
- 2015 yılında S.B.Ü. Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi aile hekimliği polikliniğine başvuran yetişkin hastalardan demir eksikliği olanlar ile olmayanların D vitamini düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of vitami̇n d levels on adult patients who has iron deficiency and who does not have iron deficiency that applied to family medicine policlinic in S.B.Ü. Haseki̇ Eği̇ti̇m ve Araştirma Hastanesi̇ in 2015
KADİR EMRAH ERCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL ARICA
- Çocuk yoğun bakım ünitesinde invaziv kandidiyazis: epidemiyoloji, risk faktörleri, tedavi seçenekleri ve sonuçları
Invasive candidiasis in the pediatric intensive care unit: epidemiology, risk factors, treatment options, and outcomes
SELİN TEPELİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Medipol ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. LEYLA TELHAN
- İnme geçirmiş evde sağlık hastalarında antikoagülan kullanımı özellikleri, tedavi gereksinimi ve yanlış kullanım sıklığı
Başlık çevirisi yok
BİRSEL ZENGİN OLKUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ