Geri Dön

Ergenlerin kimlik statülerinin öz-kimlik grafikleri açısından incelenmesi

Examination of the identity status of adolescents i̇n terms of self-identity graphs

PDF İndir

  1. Tez No: 768450
  2. Yazar: ERDİNÇ ÇAĞLAYAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL SANBERK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Kimlik statüleri, kişisel yapılar, repertuar ağı tekniği, öz-kimlik grafiği, öz değer, benlik entegrasyonu, beş faktör kişilik modeli, Identity statuses, personal structures, repertory grid technique, self-identity graph, self-esteem, self-integration, five-factor personality model
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 191

Özet

Bu araştırmada, yaş ortalamaları 16 olan ergenlere Benlik Kimliği Statüleri Ölçeği (BKSÖ) ve Repertuar Ağı Tekniği (REPT) uygulanmıştır. BKSÖ aracılığıyla ulaşılan dört kimlik statüsünde yer alan katılımcıların REPT verileri doğrultusunda öz-kimlik grafikleri (ÖKG) incelenmiştir. Katılımcıları, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Adana ili merkez ilçelerine bağlı, farklı sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel düzeye sahip ailelerin çocuklarının eğitim gördüğü üç lisede 9, 10, 11 ve 12. sınıfa devam eden (100'ü kız 52'si erkek) 152 öğrenci oluşturmuştur. Veriler analiz edilirken İDİOGRİD analiz programı ve SPSS 22 istatistik programı kullanılmıştır. Nicel vaka analizi ve betimsel tarama olmak üzere iki modelde tasarlanan bu çalışma, keşfetme ve açıklama temelleri üzerine oturtulan nicel karakterli bir araştırmadır. Araştırmada REPT yöntemiyle toplanan verilerin sağladığı bilgiler doğrultusunda öz-kimlik grafikleri incelenen ergenlerin, (i) öz ve ideal öz elementleri arasındaki uzaklığın hesaplanmasıyla öz değer düzeyinin; (ii) REPT'te yer alan elementlerinin, ÖKG'de (kabul, idealleştirme, çatışma, ikircikli) hangi alana konumlandıklarının ve (iii) öz ve ideal öz elementlerinin diğer elementlere olan uzaklığından yola çıkılarak belirlenen benlik entegrasyon türünün ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, farklı kimlik statüsünde bulunan ergenlerin öz değer düzeyleri açısından anlamlı bir farklılığa rastlanmadığı görülmüştür. Sonuçlar, ergenin bulunduğu kimlik statüsünün öz değer düzeyini olumsuz olmasa da görece olumlu yönde etkileyebileceğini düşündürebilir. Zira ulaşılan bilgiler, tüm katılımcı ergenlerin üçte ikisinin orta ve yüksek düzey öz değere sahip olduğunu göstermektedir. Repertuar ağında yer alan elementlerin, ÖKG'de ne şekilde konumlandıklarıyla ilgili bulgular incelendiğinde; başarılı ve moratoryum kimlikte bulunan katılımcıların (normatif öz elementi dışındaki) merkezi elementlerinin (öz, ideal öz ve sosyal öz) ve (hayatımı olumsuz etkileyen biri dışındaki) diğer (annem, babam, hayatımı olumlu etkileyen biri) elementlerin ağırlıklı olarak“kabul”alanına konumlandıkları görülmüştür. Bu iki statüdeki ergenlerin neredeyse tüm elementlerinin, kabul alanından sonra daha fazla“ikircikli”alana konumlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Dağınık kimlik statüsünde bulunan ergenlerin de (normatif öz ve hayatımı olumsuz etkileyen biri dışındaki) tüm elementlerinin ağırlıklı olarak“kabul”alanına konumlandıkları ve bu alandan sonra en fazla elementin“ikircikli”alana konumlandığı ortaya çıkartılmıştır. İpotekli kimlikteki ergenlerin elementlerinin ağırlıklı olarak bir alanda toplanmadığı,“kabul”,“idealleştirme”ve“ikircikli”alanlara benzer oranlarda dağıldığı görülmüştür. Bu sonuçlar, başarılı, moratoryum ve dağınık statüdeki ergenlerin ipotekli ergenlere göre, kimliklerini tanımlarken güncel özlerini (normatif öz haricinde) diğer merkezi elementlerle ve aile üyeleriyle daha fazla benzer algıladıkları anlamına gelebilmektedir. Benlik entegrasyonu ile ilgili bulgular incelendiğinde, başarılı ve moratoryum kimlikte yer alan ergenlerin daha fazla güçlü benlik entegrasyonu gösterdiği fakat zayıf benlik entegrasyonu gösterenlerin sayısına yakın olduğu görülmüştür. Bu anlamda her iki statü ve benlik entegrasyonu durumlarıyla ilgili araştırma soruları sonuçların çok güçlü biçimde olmasa da anlamlılık içerdiği ortaya koyulmuştur. Dağınık kimlikte yer alan ergenlerin yarısından çoğunun güçlü, yarısından azının zayıf benlik entegrasyonu gösterdiği; ipotekli kimlikte olanlarınsa neredeyse yarı yarıya olacak şekilde zayıf benlik entegrasyonu gösterdiği görülmüştür. Bu statüler ve entegrasyon durumlarıyla ilgili ortaya atılan araştırma sorularına dair anlamlı sonuçlara ulaşılmadığı görülmüştür. Ergenlerin kimlik statüsü türleri ile öz elementlerle en fazla ilişkilendirilerek ortaya koydukları kişisel yapıların, beş faktörlü kişilik modelinin boyutları açısından dağılımı arasındaki ilişkinin incelenmesi soncunda; başarılı ve moratoryum statüsündeki ergenlerin BFKM'nin boyutlarının tümünde olumlu ve olumsuz yönde diğer iki statüdeki ergenlere göre çok daha fazla yapı belirttiği görülmüştür. Bu sonuç, üst kimlik statülerinin BFKM'nin beş boyutunun olumlu yönüyle daha çok ilişkili olacağına yönelik beklentiyi karşılayan bir sonuç olsa da; alt kimlik statüsünde bulunan ergenlerin belirttiği kişisel yapıların daha çok beş boyutun olumsuz yönüyle ilişkili olacağına dair beklentiyi tam olarak karşılamayan bir sonuç olmuştur.

Özet (Çeviri)

In this study, Ego Identity Status Scale and Repertory Grid Technique were applied to high school adolescents whose mean age is 16. The self-identity graphs of the participants in the 4 identity statuses reached through the Self-Identity Status Scale were examined in line with the data provided by the repertory grid technique. The participants consist of 152 students attending the 9th, 10th, 11th and 12th grades in three high schools in the central districts of Adana province in the 2017-2018 academic year, where children from families with different socio-economic and socio-cultural levels are educated. IDIOGRID analysis program and SPSS 22 statistical program were used to analyze data. This study was designed in two models as quantitative case analysis and descriptive survey, a quantitative research based on exploration and explanation. Adolescents whose self-identity graphs (SIG) were examined in line with the information provided by the data collected by the repertory grid technique in the study; It is aimed to receal (i) the level of self esteem by calculating the distance between the self and ideal self elements; (ii) the area in which the elements of the repertory grid test are located in the self-identity graphs (acceptance, idealization, conflict, ambivalence) and (iii) the category of self-integration types determined by the distance of the self and ideal self elements from the other elements. According to the findings obtained in the study, it was observed that there is no significant difference in terms of self-esteem levels of adolescents with different identity status. The results may suggest that the identity status of the adolescent may affect the level of self-esteem in a relatively positive way, although not negatively. Since the results of the study reveals that approximately two third of the adolescents in all statuses have low or high self-esteem. According to the findings on how the elements in the repertory grid are positioned in the SIG, participants with achievement and moratorium identity status (other than the normative self element) predominantly fall into the“acceptance”area of the central elements (self, ideal self, and social self) and other (other than someone who negatively affects my life) elements (my mother, father, someone who positively affects my life). It has been concluded that almost all elements of adolescents in these two statuses are positioned in more“ambivalent”areas after the acceptance area. It has been revealed that all the elements of the adolescents in the diffuse identity status (except for the normative self and someone who negatively affects my life) are predominantly located in the“acceptance”area, and after this area, most of the elements are located in the“ambivalent”area. Another observation is that the elements of the adolescents with forclosure identity were not concentrated in one area, but were distributed in similar proportions to the areas of“acceptance”,“idealization”and“ambivalent”. These results may mean that unlike forclosure adolescents. Aadolescents with successful, moratorium and diffusion identity statuses perceive their current selves (except for the normative self) to be more similar to other central elements and family members when describing their identities. The findings related to self-integration show that, achievement and moratorium identified adolescents show stronger self-integration, but its number is close to those of with weak self-integration. In this sense, the results related to the the research questions related to both status and self-integration states are meaningful, although not very strong. More than half of the adolescents with a diffusione identity show strong self-integration and less than half show weak self-integration; almost half of those with a forclosure identity were found to show poor self-integration. No meaningful results could be reached regarding the research questions put forward about these statuses and integration situations. As a result of examining the relationship between the identity status types of adolescents in terms of the dimensions of the five-factor personality model and the distribution of the personal structures they reveal by being mostly associated with core elements, successful and moratorium status adolescents stated much more positive and negative structures in all dimensions of five-factor personality model than the adolescents in the other two statuses. Although this result meets the expectation that upper identity statuses will be more related to the positive aspects of the five dimensions of five-factor personality model; it did not fully meet the expectation that the personal structures stated by the adolescents in the sub-identity status would mostly be related to the negative aspects of the five dimensions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    105120

    The Relationship of identity status with parental attitudes, family type and parental education level in adolescents

    Ergenlerde kimlik statüsünün anne-baba tutumu, aile tipi ve anne-babanın eğitim düzeyi ile ilişkisi

    SAKİNE GÜLFEM ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2001

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜL AYDIN

  2. Tez No

    211471

    Madde bağımlısı olan ergenlerin kimlik statülerinin belirlenmesi

    Determination of drug addict adolescents of identity status

    SEVAL PALA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZEKAVET TOPÇU KABASAKAL

  3. Tez No

    82096

    Correlates of suicide ideation and ego identity status among adolescents

    Ergenlerde intihar düşüncesi ile ilişkili değişkenlerin ve kimlik statülerinin incelenmesi

    NİDA UÇAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAİL ŞAHİN

  4. Tez No

    322413

    Ergenlerde kimlik statülerinin başarı amaç yönelimlerini yordamadaki rolü

    The role of identity status in predicting achievement goal orientation in adolescents

    TUNCAY ORAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEVGİ ÖZGÜNGÖR

  5. Tez No

    204609

    Ergenlikte kimlik statülerinin bağlanma stilleri, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    ÜMİT MORSÜNBÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FİGEN ÇOK

Geri Dön