Geri Dön

Türk borçlar hukukunda iptal edilebilirlik yaptırımının teorik temelleri

The theoretical foundations of the annulability sanction in the Turkish law of obligations

  1. Tez No: 768582
  2. Yazar: SEDA BAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER KORKUT, PROF. DR. İHSAN ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 300

Özet

Bu çalışmanın konusu, Türk borçlar hukukunda iptal edilebilirlik yaptırımının teorik temelleri ve kavramsal sınırlarıyla incelenmesidir. İptal edilebilirlik yaptırımı, sözleşmenin kurulması sırasında bir irade bozukluğunun ya da aşırı yararlanmanın bulunması durumunda söz konusu olabilir. TBK'da bir irade bozukluğu ya da aşırı yararlanma sonucu kurulan sözleşmenin bağlayıcı olmadığı düzenlenmiştir. Kanun'da kullanılan bağlayıcı olmama kavramı, hükümsüzlük teorisi içerisinde iptal edilebilirlik şeklinde yorumlanmaktadır. Dolayısıyla TBK'da ne açıkça iptal edilebilirlik yaptırımına ne de kavramsal tanımına rastlamak mümkündür. İptal edilebilirlik; sözleşmenin kuruluşundaki bir sakatlığın, hukuki işlemin etkilerini kendiliğinden ortadan kaldırmadığı; ancak yalnızca bir tarafa yenilik doğuran bir beyanla hukuki işlemi geçersiz kılma hakkı verdiği, kesin hükümsüz olmayan ve geçersiz kılınmadıkça geçerliliğini koruyan hukuki işlemin hükümsüzlük teorisi içerisindeki niteliğidir. İptal edilebilirlik yaptırımının söz konusu olabilmesi için; hukuken geçerli ve hakkında iptalin öngörüldüğü bir hukuki işlem mevcut olmalı, bu hukuki işlemde iptal sebeplerinden biri bulunmalı ve son olarak iptal süresi sona ermemiş olmalıdır. İptal sebepleri; yanılma, aldatma, korkutma ve aşırı yararlanmadır. TBK'da irade bozuklukları ve aşırı yararlanma hususunda iptalin ileri sürülmesi için uyulması gereken süreler ayrı ayrı düzenlenmiştir. Hak düşürücü süre niteliğine sahip olan bu süreler içerisinde iptal beyanında bulunmak hukuki işlemi geçersiz kılmak için yeterlidir. İptal edilebilirlik yaptırımı bakımından iptal edilebilir işlem ile iptal edilmiş işlem birbirinden ayrılmalıdır. İptal edilebilir işlem iptal gerçekleşene kadar geçerli bir hukuki işlemdir. Tek taraflı, varması gerekli ve yenilik doğurucu hak niteliğine sahip olan iptal beyanı ile hukuki işlem, geçmişe etkili bir biçimde ortadan kalkar. İşlemin iptal edilmesiyle bir zarar meydana gelmişse bu zararın tazmin edilmesi gerekir. Tazminat talebinin hukuki dayanağı ve tazminat yükümlüsü her bir iptal nedeni bakımından farklılık göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The topic of this study is to examine the theoretical foundations and conceptual limits of the annulability in the Turkish Code of Obligation. The sanction of annulability can come into question in case of a defect will or excessive use during setting up the contract. In the TCO, it is regulated that the contract formed as a result of a defect will or excessive use is not binding. The concept of not being bound used in the Law is interpreted as annulability within the theory of invalidity. Therefore, it is not possible to come across either a clear annulability sanction or a conceptual definition in the TCO. Annulability means that a disability in the establishment of the contract does not automatically eliminate the effects of the legal act; however, it gives only one party the right to invalidate the legal transaction with a formative statement; it is the quality of the legal transaction within the invalidity theory, which is not absolute null and remains valid unless it is invalidated. In order for the sanction of annulability to be in question, there must be a legal transaction that is legally valid and for which annulment is foreseen, there must be one of the reasons for annulment in this legal transaction, and finally, the annulment period must not have expired. The reasons of annulability are mistake, cheat, intimidation, and excessive use. In the TCO, the periods to be complied with in order to claim the annulment of willpower and excessive use are regulated separately. Making an annulment declaration within these periods, which has the character of the period of foreclosure, is sufficient to invalidate the legal transaction. In terms of the sanction of annulability, the cancelable transaction and the canceled transaction should be distinguished from each other. A cancelable transaction is a valid legal transaction until the annulment occurs. With the declaration of annulment, which is unilateral, necessary to arrive, and has the quality of a formative right, the legal action ends in a retrospective manner. If a loss has occurred due to the annulment of the transaction, this damage must be compensated. The legal basis of the compensation claim and the compensation obligator differ in terms of each annulment reason.

Benzer Tezler

  1. Boçlar Hukuku alanında gabin

    Başlık çevirisi yok

    BURCU KALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN HATEMİ

  2. Gabinin unsurları ve Hukuki sonuçları (BK md. 21)

    The Elements and legal consequences of lesion (CO art. 21)

    ÇİĞDEM MİNE ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VEDAT BUZ

  3. Mirastan feragat sözleşmesi ve hukuki sonuçları

    Contract for renunciation of inheritance and its legal consequences (English) les effets juridique du pacte de renonciation à succession (Français)

    SEHER SERAP DİNÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAKİ İLKAY ENGİN

  4. İsviçre-Türk Borçlar Hukukuna göre sözleşmenin kurulmasında yanılma

    Mistake in the formation of contract under the Swiss-Turkish Law of Obligations

    ERHAN KANIŞLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDEM

  5. Türk Borçlar Hukukunda irade sakatlıkları nedeniyle iptal hakkı ve sonuçları

    The right to avoid and its consequences due to defects inconsent in Turkish Law of Obligations

    GÜZİDE İREM CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Hukukİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEDAT BUZ