Elazığ Müzesi'ndeki Urartu bilezikleri
Urartian bracelets in Elâzığ Museum
- Tez No: 768823
- Danışmanlar: PROF. DR. RAFET ÇAVUŞOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
MÖ 9-7. yüzyıllar arasında, merkezi Van şehri olmak üzere, geniş bir coğrafyaya yayılım gösteren Urartular, tarih sahnesinde önemli bir yere sahiptirler. Bölgenin topoğrafik yapısı sebebiyle, doğanın vermiş olduğu imkanlar doğrultusunda gelişim gösterebilmişlerdir. Bununla beraber ellerinde var olan ve çağdaş uygarlıklardan getirmiş oldukları madenleri ustaca işleyerek bu alanda da önemli gelişmeler kaydetmişlerdir. Özellikle demiri ve diğer önemli madenleri kullanmadaki ustalıkları, yadsınamaz ölçüde önemlidir. Bakır ve tunç madeninin uzun süre kullanılmasından sonra, Erken Demir Çağ'da yoğun olarak demir kullanılmaya başlanmıştır. Urartu'nun krallık döneminin başlaması ile beraber, çoğunluğunu bronz üretimi oluşturan büyük bir metal endüstrisi ortaya çıkmıştır. Takılar ise, bu malzemenin kullanıldığı sanat eserlerinin başında gelmektedir. Bu sanat eserleri arasında da, en önemli grubu bilezikler teşkil etmektedir. Bileziklerin yapımında kullanılan diğer madenler arasında ise altın, gümüş ve bakır bulunmaktadır. Elazığ Müzesi'nde bulunan ve incelenen bilezikler; Urartu toplumunun takı geleneği, ölü gömme gelenekleri ve madeni eserlerdeki ustalıkları hakkında önemli bilgiler vermektedir. Bu bilezikler üzerinde yer alan hayvan betimlemeleri ve bileziklerin şekilleri ise Urartulu toplumlar hakkında önemli bilgiler elde etmemizi sağlamaktadır. Yapılan arkeolojik araştırmalar ve tasvirli sanat eserleri ışığında, Urartu toplumunda bileziklerin çok yoğun olarak kullanıldığı anlaşılmıştır. Müzelerde ve özel koleksiyonlarda bulunan bileziklerin pek çoğu, mezar buluntusu olarak ele geçmiştir. Bu bilezikler, çok çeşitli bezeme ve figürlerle süslenmiştir. Urartu mezar buluntularından elde edilen buluntular ve yapılan değerlendirmelere göre; bileziklerin toplumun her kesimi tarafından kullanıldığı düşünülmektedir. Elazığ Müzesi'nde bulunan çok sayıdaki bileziğin, işleme ve form bakımından birbirinden farklı oldukları görülmüştür. Bileziklerin kesitleri, genellikle yuvarlak formdadır. Bunların dışında, dikdörtgene yakın, köşeleri yuvarlağa benzer ve yassı olanlar da bulunmaktadır. Ayrıca uçları yassı veya küt olan değişik tipteki bilezikler, Urartu takı işleme sanatının ne kadar ihtişamlı ve yaratıcı olduğunu gözler önüne sermektedir. Bunlar dışında incelenmiş olan örneklerde, gövde kısımları boğumlu ve uç kısımları ise kapalı halka şeklinde olan tipler de bulunmaktadır. Bazı bileziklerde, birden çok yapım tekniğinin bir arada kullanılmış olduğu görülmektedir. Çalışmanın konusu olan“Elazığ Müzesi'ndeki Urartu Bilezikleri”, genel olarak Urartu toplumunun takı geleneği, ölü gömme gelenekleri ve bu toplumun kullanmış olduğu bilezik tipolojisinin ne kadar zengin olduğu konusunda önemli bilgiler vermektedir.
Özet (Çeviri)
The Urartians, which spread over vast geography with the city of Van as the center from the 9th and 6th centuries BC, have an important place in the historical scene. Due to the topographical structure of the region, they were able to develop in line with the opportunities provided by nature. In addition, they have made important developments in this field by skillfully processing the mines that they have brought from contemporary civilizations. Especially their mastery of using iron and other important metals is undeniably important. After the use of copper and bronze mine for a long time, iron began to be used extensively in the Early Iron Age. With the beginning of the kingdom period of Urartu, a large metal industry emerged, mostly bronze production. Jewelry, on the other hand, is one of the works of art in which this material is used. Among these works of art, bracelets constitute the most important group. Other metals used in making bracelets include gold, silver, and copper. The bracelets found and examined in the Elazig Museum; It gives important information about the jewelry tradition of the Urartian society, burial traditions and their mastery in metal works. The animal descriptions on these bracelets and the shapes of the bracelets provide us with important information about the Urartian societies. In the light of archaeological research and descriptive works of art, it is understood that bracelets were used extensively in Urartian society. Most bracelets in museums and private collections were found as grave finds. These bracelets are adorned with a wide variety of embellishments and figures. According to the findings obtained from the Urartian grave finds and the evaluations made, it is thought that all segments of the society used the bracelets. It has been observed that many bracelets in the Elazig Museum are different from each other in terms of embroidery and form. The cross-sections of the bracelets are generally round in shape. Apart from these, there are also those that are close to rectangular, have rounded corners, and are flat. In addition, different types of bracelets with flat, pointed, or blunt ends reveal how magnificent and creative the Urartian art of jewelry processing is. In addition to these, there are also types with knotty body parts and closed ring ends in the examined specimens. In some bracelets, it is seen that more than one production technique was used together. The subject of the study,“Urartian Bracelets in the Elazig Museum”, provides important information about the jewelry tradition of the Urartian society in general and how rich the bracelet typology used by this society is.
Benzer Tezler
- Elazığ Müzesinde bulunan sırsız seramik küplerdeki figürlerin seramik yüzeylerde yorumlanması
Re-figuring the unglazed earthenware of the Elazığ Museum on ceramic surfaces
ARZU SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel Sanatlarİnönü ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. KADER SÜRMELİ
- Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Entomoloji Müzesi'ndeki bazı teke böcekleri (Coleoptera:Cerambycidae) üzerine taksonomik ve faunistik araştırmalar
Taxonomical and faunistical researches on longhorned beetles (Coleoptera:Cerambycidae) in Entomology Museum of Eastern Mediterranean Forestry Research Institute
HÜSEYİN ÖZBEK
- Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki müzelerde bulunan kürevi-konik formlu kaplar
Sphero-conic vessels in museums in the Eastern Anatolia Region
MUSTAFA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzecilikVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLER YILMAZ
- Gaziantep müzesindeki Tunç Çağı iğnelikleri
Metal pins of Bronze Age in the Gaziantep Museum
FATMA BULGAN
- Nevşehir Müzesi sikke koleksiyonunda bulunan Kappadokia Krallığı sikkeleri
Coins of the Cappadocia Kingdom in the Nevşehir Museum collection
EVİN BİLGE