Kıssa-i Anter (ikinci cilt / a.3114) [İnceleme-metin-sözlük]
Qissa-i Antar (volume two / a.3114) [Analysis-text-dictionary]
- Tez No: 769113
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ BAYRAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Anter bin Şeddâd, Kıssa-i Anter, Nüsha, Topkapı Sarayı, Antar İbn Shaddad, Qıssa-i Antar, Copy, Topkapı Palace
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1201
Özet
Anter bin Şeddâd, Miladi VI. yüzyılda Necd bölgesinde yaşamış, Abs kabilesinden kahramanlığı ve şiirleriyle meşhur Cahiliye Devri şairidir. Arap dünyasında onun kahramanlığını ve kahramanlığı sayesinde kölelikten kurtuluşunu, amcasının kızı Able'ye olan aşkını, şiir alanındaki hâkimiyetini, kanaatkâr ve cesur bir yaşam tarzını anlatan kahramanlık hikâyesi Sîretü'l-Anter'dir. Bu eser Arap coğrafyasında doğmuş, bu coğrafyanın dışında Batı'da da etkisini sürdürmüştür. Türkçeye ise XV. yüzyılda Fatih Sultan Mehmet'in emriyle“Kıssa-i Anter bin Şeddâd bin Kırâd el-Absî”adlı tercümeyle yazıya geçirilmiştir. Eski Anadolu Türkçesiyle yazılmıştır. Ana hatlarıyla üç ciltten oluşmaktadır. Bu tercüme esere ait nüshalar, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunmaktadır. Dil ve kültür yönünden bir hazine niteliğinde olmasına rağmen bu tercüme eser üzerinde yeterli çalışma yapılmamıştır. Eser bu yönüyle dikkatleri üzerine çekmiş, geç de olsa gün ışığına çıkarılmak üzere çalışmalar başlatılmıştır. Çalışmanın amacı Kıssa-i Anter'in ikinci cildinin istinsahı olan Topkapı Sarayı Kütüphanesindeki A.3114 numaralı nüshanın çeviri yazılı metnini hazırlamak, sözlüğünü oluşturmak ve eserde geçen hikâyeyi incelemektir. Böylece özellikle dil yönünden hazine niteliğindeki bu eseri gün ışığına çıkarmak ve gelecekte ilgili çalışmalara kaynaklık yapmasına katkıda bulunmak hedeflenmiştir. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Anter bin Şeddâd ve Siretü'l-Anter hakkında bilgi verilmiş ve Kıssa-i Anter'in ikinci cildine ait A.3114 numaralı nüshanın tanıtımı yapılmıştır. İkinci bölümde A.3114 numaralı nüsha, hikâye içeriği, imlâ hususiyetleri ve söz varlığı yönünden incelenmiştir. Üçüncü bölümde, metnin okunmasında dikkat edilecek hususiyetler ve nüshanın çeviri yazılı metni oluşturulmuştur. Dördüncü bölümde ise sözlük çalışması yapılmıştır. Çalışmaların sonucunda dil ve kültür zenginliğimize katkıda bulunan bir eserin daha yeniden gün ışığına çıktığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Antar İbn Shaddad, who lived in the Necd region in the 6th century according to the Gregorian calendar, is a poet of the Ignorance period, famous for his heroism and poems from the tribe of Abs. Siretü'l-Anter is a heroic story about his heroism in the Arab world and his liberation from slavery thanks to his heroism, his love for his uncle's daughter Abla, his dominance in the field of poetry, and a contented and brave lifestyle. This work was born in the Arab geography and continued its influence in the West as well as in this geography. In our society, in the 15th century, by the order of Fatih Sultan Mehmet, it was written in a translation called“Kıssa-i Anter bin Şeddâd bin Kırâd el-Absî”It was written in Old Anatolian Turkish It basically consists of three volumes. Copies of this translated work are in the Topkapı Palace Museum Library. Although it is a treasure in terms of language and culture, not enough study has been done on these translated works. With this aspect, the work has attracted attention, although it is late, studies have been started to bring it to light. The aim of our study is to create the translated text and dictionary of the copy numbered A.3114 in the Topkapı Palace Library, which is the copy of the second volume of Qıssa-i Antar, and to examine the story in the study. Thus, it is aimed to bring this work, which is a treasure in terms of language, to the light of day and to contribute to being a resource for related studies in the future. The study consists of four parts. In the first chapter, information about Antar İbn Shaddad and Siretü'l-Anter was given and the copy of the second volume of Qıssa-i Antar, numbered A.3114, was introduced. In the second part, the copy numbered A.3114 was examined in terms of story content, orthographic features and vocabulary. In the third part, the features to be considered in the reading of the text and the translated text of the copy were created. In the fourth part, a dictionary study was carried out. As a result of the studies, it is thought that another work that contributes to our linguistic and cultural richness has come to light again.
Benzer Tezler
- Kıssa-i Anter 5. cilt (Metin-inceleme-sözlük)
Kıssa-i Anter volume 5 (Text-review-dictionary)
ÇİĞDEM DAMAR
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR İLHAN
- Kıssa-i Anter (3.cilt 409a-614b) [inceleme-metin-sözlük]
Qissa-i Antar (volume 3 / h.1147 / 409a-614b) [text-analysis-dictionary]
ÖZLEM KIRIMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ BAYRAM
- Kıssa-i Anter (3. Cilt / H.1147 / 1b-205a)[İnceleme-metin-sözlük]
Qıssa-ı Antar(Volume 3 / H.1147 /1b-205a) [Text-analysis-dictionary]
ELİF DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Doğu Dilleri ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ BAYRAM
- Kıssa-i Anter (3. Cilt/H.1147/205b-409a) [inceleme-metin-sözlük]
Qissa-i Antar (Volume 3 /H.1147/409a-614b) [text-analysis-dictionary]
EMİNE BAŞAK ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ BAYRAM
- Kıssa-i Anter (K. 889 birinci cilt 1a-150b)
Kissa-i Anter (K. 889 first volume 1a-150b)
TUĞBA KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ BAYRAM