Turhal şeker fabrikası'nın kültürel ve endüstriyel miras olarak irdelenmesi
Investigation of Turhal sugar factory as a cultural and industrial heritage
- Tez No: 769478
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE SAKA AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yozgat Bozok Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Endüstrileşme ve akabinde yaşanan Endüstri Devrimi, yaşam ve üretim şekillerini değiştirerek tarım toplumlarının sanayi toplumlarına dönüşmesine sebep olmuştur. Bu süreç toplumları ve kentleri kültürel, sosyo-ekonomik ve mimari anlamda derinden etkilemiştir. Endüstrileşme ile kentlerin dışında kurulan fabrikalar, çalışanların ulaşımlarının kolay olması amacıyla konut ve sosyal yapıları ile inşa edilerek geniş yerleşkeler oluşturmuşlardır. Hammadde sağlamak ya da işlenen ürünlerin dağıtımı için de bu yerleşkeler demiryolu ya da liman bölgelerine yakın bölgelerde konumlandırılmışlardır. Ancak kentlerin dışına kurulan bu yerleşkeler endüstrileşme ile hızla büyüyen kentlerin içlerinde kalmışlardır. Bilim ve teknolojide yaşanan gelişmelerle üretim şekillerinin değişime uğraması, zamanla bu endüstri yapılarının terk edilmesine neden olmuştur. Böylece kent merkezleri içinde kalan terk edilmiş endüstri yapıları ya ekonomik rant uğruna yıkılmış ya da kaderlerine terk edilmişlerdir. Oysa ki bu endüstri yapıları kentlerin ve toplumların yaşam biçimleri; ekonomik, kültürel ve sosyal yapıları; döneminin mimari özellikleri ve malzemeleri, süreç içinde etkin olan teknolojileri hakkında pek çok ipucu veren bilgileri bünyelerinde barındırdıklarından, korunmaları ve geleceğe aktarılmaları gereken önemli mimari miraslardır. Bu çalışmada da Türkiye'de her geçen gün sayıları azalan endüstri miraslarının sürdürülebilir politikalar ile korunmasına odaklanılmış ve bulundukları kentlerin yaşamına katılmasına yönelik öneriler geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik, çalışma alanı olarak Cumhuriyet Dönemi'nde Türkiye'nin ilk dört şeker fabrikasından biri olan Turhal Şeker Fabrikası seçilmiştir. Öncelikli olarak literatür çalışması yürütülerek hem kültürel ve endüstriyel miras bağlamında endüstri yapıları ile ilgili gerekli kavramsal çerçeve oluşturulmuş hem de seçilen fabrika ve yerleşkesi hakkında yapı ve kent ölçeğinde bilgiler elde edilmiştir. Alan çalışması ile de yerinde tespitler, gözlemler ve görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen tüm verilerle fabrika ve yerleşkesinin envanteri çıkarılarak mekânsal kullanımları ile geçmişten günümüze bulunduğu kentin gelişimindeki yeri irdelenmiş ve koruma politikaları bağlamında sorunları ortaya konulmuştur. Sonuç olarak kültürel ve endüstriyel miras olarak yapısal ve mekânsal kullanım sorunları bulunan fabrika ve yerleşkesinin kentin gelişiminde ve kent kimliğinde önemli yeri olduğu tespit edilmiştir. Yapılacak koruma çalışmalarına altlık oluşturabilecek nitelikteki bu çalışma ile kentlilerin bu alanı daha aktif kullanmasına yönelik sürdürülebilir koruma önerileri geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Industrialization and the subsequent Industrial Revolution changed the way of life and production, causing agricultural societies to turn into industrial societies. This process has deeply affected societies and cities in terms of cultural, socio-economic and architectural aspects. Factories established outside the cities with industrialization have created large campuses with housing and social structures in order to facilitate the transportation of the employees. These campuses are located in areas close to railways or ports in order to provide raw materials or distribute the processed products. However, these settlements, which were established outside the cities, remained inside the rapidly growing cities with industrialization over time. Changes in production patterns with the developments in science and technology have led to the abandonment of these industrial structures over time. Thus, the abandoned industrial structures within the city centers were either demolished for the sake of economic rent or left to their fate. However, these industrial structures reflect the life styles of cities and societies; their economic, cultural and social structures; architectural features and materials of the period; they are important architectural heritages that should be preserved and transferred to the future, as they contain information that gives many clues about the technologies that were active in the process. In this study, it is focused on the protection of industrial heritages, whose numbers are decreasing day by day in Turkey, with sustainable policies, and it is aimed to develop suggestions for their participation in the life of the cities they are located in. Turhal Sugar Factory, which was one of the first four sugar factories in Turkey in the Republican Period, was chosen as the study area for this purpose. First of all, by conducting a literature study, the necessary conceptual framework for industrial buildings in the context of cultural and industrial heritage was created, and information on the selected factory and its campus at the building and city scale was obtained. With the field study, on-site determinations, observations and interviews were made. By making an inventory of the factory and its campus with all the data obtained, its spatial uses and its place in the development of the city from past to present were examined and its problems in the context of conservation policies were revealed. As a result, it has been determined that the factory and its campus, which have structural and spatial use problems as cultural and industrial heritage, have an important place in the development and identity of the city. Sustainable conservation proposals have been developed for the citizens to use this area more actively with this study, which can form a basis for the conservation work to be done.
Benzer Tezler
- Zile'de şehirsel gelişme
The urbanizational development in Zile
ABDURRAHMAN ÖZBAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSNİYE DOLDUR
- Turhal ilçesin (Tokat)'de şeker pancarı ekim alanlarında şeker pancarı kist nematodu (Heterodera schachtii schmidt)'nun yayılışı üzerine araştırmalar
Investigations on the distribution of sugarbeet nematode (Heterodera schachtii schmidt) in sugar beet cultivation areas of Turhal (Tokat) district
HASAN TURKAY GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKER KEPENEKCİ
- Endüstri mirası kapsamında işçi konutları: Turhal Şeker Fabrikası lojmanları örneği
Workers' housing within the scope of industrial heritage: The case of Turhal Sugar Factory lodgings
MERVE ÖZGE ŞENTÜRK
- Cumhuriyet Dönemi'nde Türk şeker sanayinin kurulması
Establishment of the Turkish sugar industry in Republic Era
MEHMED GÖKHAN POLATOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL EYYÜPOĞLU