Geri Dön

Mirza Tazegül'ün romanlarında yapı ve tema

Structure and theme in Mirza Tazegül's novels

  1. Tez No: 770904
  2. Yazar: ALİ ŞİMŞEK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR AY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Amasya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 269

Özet

İnsanı ve insana dair olanı anlatma iddiasında olan roman türünün başarısında, romanı oluşturan yapı unsurlarının önemi büyüktür. Romandaki yapı unsurlarının kendi aralarında uyumlu, birbirini tamamlayıcı ve sürekli bir ilişki içinde olması, romanın kurgusunu güçlendirmekte ve gerçek dünyaya ait olan okuru kendisine has itibarî dünyasına kolaylıkla çekmektedir. Bu nedenle okur ile roman arasında gerçekleşen bu adı konulmamış anlaşmanın mimarı olan yazarların romanda yapı unsurlarını bir araya getirme şekilleri her zaman merak uyandırmıştır. Bu çalışmada Mirza Tazegül'ün romanlarında yapı unsurları ve işlenen temalar incelenmiştir. İncelenen tüm romanlar aynı başlıklar altında ve ortak kriterler ile değerlendirilmiştir. Yine, Mirza Tazegül'ün zaman, mekân, kişiler ve olay örgüsü gibi romanın yapısını oluşturan unsurlar üzerindeki tasarrufları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yazarın anlatının zamanını kendi niyeti ve amaçları yönünde nasıl kullandığı, mekânların anlatının seyri ve roman kişileri üzerindeki etkileri, şahısların sunumu ve vaka zincirindeki ağırlıkları, vaka halkalarının gelişimi ve birbirine bağlanışı ele alınıp değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yazarın zamanı kurgularken romanlarında bazen zamanı geriye kırarak bazen de zamanda ileriye atlamalar yaparak kronolojik zaman çizgisinin dışına çıktığı görülmüştür. Yine romanlarda yazarın niyetine ve amacına uygun bir şekilde özetlemeler yapılarak zamanın sıkıştırıldığı, ruhsal çözümlemeler ile de zamanın genişletildiği tespit edilmiştir. Romanda mekânlara bakıldığında vakaların genellikle Anadolu'nun farklı kentlerinde başlayıp İstanbul'da geliştiği ve sonuçlandığı görülmüştür. Yine bazı mekânların roman başkişileri tarafından anılaştırılıp içselleştirilerek algısal mekânlara dönüştürüldüğü, bazı mekânların ise romanın gerçeklik algısını kuvvetlendirmek ve olayların dış dünya ile bağlantısını koparmamak için çevresel mekânlar olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Romanın şahıs kadrosuna bakıldığında başkişiler, norm ve kart karakterler dışında çok sayıda fon karakter de yer almaktadır. Şahıs sunumlarında kimi zaman iç çözümleme, anlatma ve tasvir yöntemleri ile pasif bir teknik kullanan yazar kimi zaman da diyalog ve gösterme yöntemleriyle dinamik tanıtmayı tercih etmiştir. Yazar romanlarında sade, akıcı ve canlı bir dil kullanmıştır. Okuyucuyu yormayan, telaffuzu ve anlaşılması güç sözcüklerden kaçınan yazar, anlatıma canlılık kazandırmak için farklı cümle tiplerini kullanmıştır. Yazarın romanlarında işlediği temalara bakıldığında umut, yalnızlık ve aşk gibi bireysel temalarla birlikte adalet, kadına yönelik şiddet ve din istismarı gibi toplumsal temaları da ele alındığı görülür.

Özet (Çeviri)

The structural elements that make up the novel are of great importance in the success of the novel genre, which claims to describe people and what is about people. The fact that the structural elements in the novel are in a harmonious, complementary and continuous relationship with each other strengthens the fiction of the novel and easily attracts the real-world reader to its own respectable world. For this reason, the way the writers, who are the architects of this unnamed agreement between the reader and the novel, bring together the structural elements in the novel has always aroused curiosity. In this study, structural elements and themes in Mirza Tazegül's novels were examined. Evaluations in all examined novels were made under the same titles and with common criteria. Again, Mirza Tazegül's savings on the elements that make up the structure of the novel such as time, place, people and plot have been tried to be revealed. How the author uses the time of the narrative in the direction of his own intentions and purposes, the effects of the places on the course of the narrative and the characters of the novel, the presentation of the characters and their weight in the case chain, the development and connection of the case links have been tried to be discussed and evaluated. It has been seen that the author goes beyond the chronological timeline by sometimes breaking time backwards and sometimes jumping forward in time in all his novels while constructing time. Again, it has been determined that time is compressed in the novels by making summaries in accordance with the author's intention and purpose, and time is expanded with spiritual analyzes. When we look at the places that hosted the cases in the novel, it was seen that the cases started in different cities of Anatolia and developed and ended in Istanbul. Again, it has been determined that some places are transformed into perceptual spaces by being memorized and internalized by the protagonists of the novel, and some places are used as environmental spaces in order to strengthen the perception of reality of the novel and not to disconnect the events. When we look at the character cast of the novel, there are many background characters besides the protagonists, norm and card characters. In his personal presentations, the author sometimes used a passive technique with internal analysis, narration and description methods, and sometimes preferred dynamic presentation with dialogue and demonstration methods. The author uses a simple, fluent and lively language in his novels. The author, who does not tire the reader and avoids words that are difficult to pronounce and understand, has used different sentence types to give vitality to the narration. Considering the themes that the author handles in his novels, he also deals with social themes such as justice, violence against women and religious abuse, along with individual issues such as hope, loneliness and love.

Benzer Tezler

  1. Abdürrezzak bin Hemmam ve Musannaf'ı

    Başlık çevirisi yok

    MİRZA TOKPINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. CEMAL SOFUOĞLU

  2. Mirza Fethali Ahundzâde'nin düşünceleri ve modernite anlayışı

    Mirza Fethali Akhundzâde's thoughts and understanding of modernity

    MUHARREM BAGİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiSelçuk Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERHAN TECİM

  3. Attractiveness of the Bosnian Stock Market comparing Bosnian, Croatian, Macedonian and German stock markets; Focusing on size, diversity, volume, liquidity, risk and return

    Bosna Borsası'nın çekiciliği - Bosna Hersek, Hırvatistan, Makedonya ve Alman borsalarının, boyut, çeşitlilik, hacim, likidite, risk ve getiriye yoğunlaşan karşılaştırması

    MİRZA AVDAGİC

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Maliyeİstanbul Ticaret Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜR ÇENGEL

  4. Mirza Feth-Ali Ahund-zade (Bütün yönleriyle)

    Başlık çevirisi yok

    YAVUZ AKPINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1980

    BiyografiAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. KAYA BİLGEGİL

  5. Kruris kırıklarında kilitli intramedüller çivileme klinik sonuçlarımız

    In cruris fracturesinterlocking intramedullary nailingour clinical results

    MİRZA ZAFER DAĞTAŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Ortopedi ve TravmatolojiSağlık Bakanlığı

    Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ONAT ÜZÜMCÜGİL