Sosyal bilgiler eğitiminde öğretmen görüşleri üzerine nitel yaklaşımla yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi
Examination of graduate thesis made with a qualitative approach on teacher's opinions in social study education
- Tez No: 771185
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL GÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler Eğitimi, Öğretmen Görüşleri, Lisansüstü Tez, Nitel Yaklaşım, Doküman İnceleme, Social Studies Education, Teacher Views, Postgraduate Thesis, Qualitative Approach, Document Analysis
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu çalışmada Sosyal Bilgiler Eğitiminde öğretmen görüşlerine dayanarak nitel araştırma yöntemi ile yapılan lisansüstü tezler incelenmiştir. Araştırmadaki amacımız elde edilen tezleri farklı boyutlarıyla değerlendirmektir. Bunun yanında çalışmamızın alan yazına, eğitimci ve araştırmacılara fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışma kapsamındaki tezler; lisansüstü düzeyde olup yıllara göre dağılım, üniversite, enstitü, ana bilim dalı, bilim dalı, sayfa sayısı, anahtar kelime, cinsiyet, danışman ünvanı, konu,amaç, alt amaç, araştırma deseni, veri toplama teknikleri, veri toplama araçları, veri analizi yöntemleri, çalışma grubunda yer alan Sosyal Bilgiler Öğretmeni sayısı, çalışma grubunda yer alan diğer gruplar, örneklem ve örneklem alt türleri, sonuçlar ve öneriler gibi çeşitli boyutlar ile ele alınmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden biri olan 'doküman analizi tekniği' uygulanmıştır. Tezler, YÖKTEZ veri tabanından yapılan gelişmiş tarama sonucunda toplanmıştır. Bu tarama sürecinde“Sosyal Bilgiler”anahtar kelimesiyle 2474 tez incelenmiştir. Erişime açık olan tezler içinden öncelikle Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin görüşlerini içeren tezler ayrıştırılmış, bunlar içinde farklı araştırma yaklaşımları ile hazırlanan tezler içinden nitel olanlar bulunmuştur. Bu süreçte toplam 156 tez araştırmaya dâhil edilmiştir. Şubat 2024' e kadar yapılan taramalar sonucunda çalışma grubuna 26 tez daha ilave edilmiştir. Toplamda, veri kaynağında yer alan 182 tezden 172' si yüksek lisans ve 10' u doktora tezidir. Toplanan veriler betimsel ve içerik analiz yöntemleri kullanılarak detaylı bir şekilde çeşitli boyutları ile kategorize edilmiştir. Bu analizler sonucunda, tezlerdeki temel temalar, alt konular ve önemli bulgular belirlenmiştir. Bunun yanında her kategori için frekans ve yüzde hesaplamaları yapılarak elde edilen verilerin istatistiksel analizi de sunulmuştur. Bu sayede çalışmanın odaklandığı konuların ve bulguların detaylı bir anlayışı sağlanmıştır. Bu analizler aracılığıyla Sosyal Bilgiler Eğitiminde öğretmen görüşlerine yönelik yapılan nitel tezler çeşitli yönleriyle derinlemesine incelenmiş ve çalışmanın amacına ulaşması sağlanmıştır. Araştırma sonuçları en çok tezin Marmara Üniversitesinde, enstitülerde ise Eğitim Bilimleri Enstitüsünde gerçekleştirildiğini göstermektedir. Yüksek lisans tezlerinde 2019 yılı 46 tez ile en çok tez yazılan yıl olmuştur. Sonuçlara göre, ana bilim dalı olarak Türkçe ve Sosyal Bilimler, bilim dalı olarak ise en çok Sosyal Bilgiler Eğitiminde tez yazıldığı saptanmıştır. En çok 75- 99 sayfa aralığında tez bulunmaktadır. Tez yazarları cinsiyet dağılımında kadınların oranı daha yüksektir. Prof. Dr. Ünvanlı danışmanlara en sık rastlanmıştır. Tezlerde en yaygın kullanılan anahtar kelimelerin Sosyal Bilgiler /Sosyal Bilgiler Dersi olduğu tespit edilmiştir. En fazla programın değerlendirilmesi tezlerde amaçlanmıştır. Araştırma desenlerinde en sık kullanılan yöntem durum çalışması olmuştur. Veri toplama sürecinde ve veri toplama aracı olarak en çok tercih edilen yöntem, görüşme/yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Veri analizinde ise içerik analizi yöntemi daha yaygın olarak kullanılmıştır. Çalışma grubu büyüklüğü en çok 11-20 Sosyal Bilgiler Öğretmeni aralığında olmuştur. Öğretmen dışında en çok başvurulan diğer çalışma grubunun öğrenciler olduğu görülmüştür. Örneklem belirlemede amaçlı örneklem türü en fazla tercih edilen örneklem türü olmuştur. Ders saati yetersizliği en fazla tekrarlanan sonuç olmuştur. Araştırmanın sonuçlarından yola çıkarak araştırmacıların anahtar kelime seçiminde daha dikkatli olması gerektiği ve tez yazımını kolaylaştırmak için araştırmacılara yönelik rehberlik sunulabilir önerilerine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, postgraduate theses conducted through qualitative research methods based on teachers' views in Social Studies Education were examined. The aim of the research is to evaluate the obtained theses from various dimensions. Additionally, it is believed that our study will benefit the field literature, educators, and researchers. Theses within the scope of the study, conducted at the postgraduate level, were examined in terms of distribution by years, university, institute, main field of study, discipline, page count, keywords, gender, advisor title, topic, purpose, sub-purposes, research design, data collection techniques, data collection tools, data analysis methods, number of Social Studies Teachers in the study group, other groups in the study group, sample and sub-sample types, results, and recommendations. In this research, one of the qualitative research designs, 'document analysis technique', was applied. Theses were collected through an advanced search in the YÖKTEZ database using the keyword“Social Studies,”resulting in the examination of 2474 theses. Theses publicly available were initially sorted, focusing on those containing the views of Social Studies Teachers, and qualitative theses were identified among those prepared with different research approaches. A total of 156 theses were included in the research process. By February 2024, an additional 26 theses were added to the study group through further searches. In total, the data source included 182 theses, consisting of 172 master's and 10 doctoral theses. The collected data were categorized in detail using descriptive and content analysis methods. Through these analyses, primary themes, subtopics, and significant findings in the theses were identified. Moreover, frequency and percentage calculations were conducted for each category, providing a detailed understanding of the study's focused topics and findings. Based on these analyses, qualitative theses on teachers' views in Social Studies Education were thoroughly examined from various aspects, achieving the study's objectives. The research results indicate that the majority of theses were conducted at Marmara University, particularly at the Faculty of Educational Sciences. The year 2019 had the highest number of master's theses, totaling 46. According to the results, Turkish and Social Sciences were the most frequent main fields of study, with Social Studies Education being the most common discipline. Most theses fell within the 75-99 page range. Female authors accounted for a higher proportion in gender distribution among thesis writers. Professors with the title of Prof. Dr. were the most frequent advisors. The most commonly used keywords in theses were found to be“Social Studies”and“Social Studies Course”. Evaluating programs was the predominant aim in the theses. Case study was the most frequently used research method. In the data collection process and tool, the most preferred method was interviews/semi-structured interview forms. Content analysis method was predominantly used in data analysis. The study group size mostly ranged from 11 to 20 Social Studies Teachers. Apart from teachers, students were the most frequently referenced other study group. Purposeful sampling was the most preferred sampling type in sample selection. Insufficient class hours was the most recurring finding. Based on the research results, recommendations were provided, suggesting that researchers should be more cautious in selecting keywords and offering guidance to facilitate thesis writing for researchers.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler eğitiminde proje tabanlı öğrenme ve portfolyo değerlendirme yaklaşımlarının eğitim ve sınama durumlarına yansıması
Başlık çevirisi yok
EBRU ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞÜKRÜ ADA
- İlköğretim okullarında çevresel vatandaşlık eğitimi
Environmental citizenship education in primary schools
DÖNDÜ ÖZDEMİR ÖZDEN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders aşamalarında kullandıkları geri bildirimlerin incelenmesi
Examining the feedback used by social studies teachers in lesson stages
REMZİ EKİNEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMuş Alparslan ÜniversitesiSosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT EKİÇİ
- Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin problem çözme becerilerine, bilişötesi farkındalık ve derse yönelik tutum düzeylerine etkisi ile öğrenme sürecine katkıları
The effects of constructivist learning approach on learners' problem solving skills, metacognitive awareness, and attitudes towards the course, and contributions to learning process
BÜNYAMİN YURDAKUL
Doktora
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN DEMİREL
- Yansıtıcı düşünme becerileri eğitiminin yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenler ve Türkçe öğretimi üzerindeki etkisi
The effect of reflective thinking skills education on the teachers teaching Turkish as a foreign language as well as on Turkish teaching
METE YUSUF USTABULUT
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KARA