Belirli risk faktörlerine maruz kalmış ergenlerde akademik ve psikolojik sağlamlığı yordayan faktörler
The faktors that predict academic resilience and resilience in adolescents exposed to certain risk factors
- Tez No: 771413
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ATANUR AKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu araştırmada belirli risk faktörlerine (Ebeveynin riskli medeni durumu, kronik rahatsızlık, düşük sosyoekonomik düzey, zorbalığa maruz kalma, göç, travmatik yaşam deneyimi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı, duyusal probleme sahip olma, anne veya babada tanılanmış kronik rahatsızlık- psikiyatrik problem, aile fertleri dışında zor yaşam olaylarında destek olacak yakınının olmaması) maruz kalmış ergenlerde akademik ve psikolojik sağlamlığı yordayan faktörleri incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı ise psikolojik ve akademik sağlamlık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma örneklemi; Mersin ilinde yer alan dört lisede (ikisi özel ve ikisi devlet) öğrenim gören 460 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin toplanması için öğrencilere;“Akademik Dayanıklılık Ölçeği”,“Psikolojik Sağlamlık Tutum Beceri Ölçeği”,“Ergenlerde Öz-Denetim Becerileri Ölçeği”,“Ebeveyn Akademik Başarı Baskısı ve Destek Ölçeği”ve araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”uygulanmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde Tek Yönlü Varyans Analizi, Bağımsız Gruplar t Testi, Pearson ve Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Ergenlerde akademik sağlamlık ve psikolojik sağlamlık üzerinde etkili olan değişkenlerin tespiti için iki yapısal eşitlik modeli oluşturulmuştur. Araştırmada oluşturulan ilk yapısal eşitlik modeline göre öz-denetim başarı alt boyutu, öz-denetim başarısızlık alt boyutu, ebeveyn akademik başarı desteği ve ebeveyn akademik başarı baskısı bağımsız değişkenlerinin psikolojik sağlamlık bağımlı değişkenini yordamasına yönelik tahminler oluşturulmuştur. Modelin uyum indekslerine bakıldığında kabul edilebilir uyum aralığında yer almakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada test edilen diğer yapısal eşitlik modeli içsel ve dışsal faktörler olmak üzere iki örtük değişkenden oluşmaktadır. Oluşturulan modelin sonucuna göre içsel faktörlerin (İlişkiler ve değerler, bağımsızlık ve girişimcilik, içgörü ve yaratıcılık, mizah ve öz-denetim başarı alt boyutu) akademik sağlamlığı pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Dışsal faktörlerin (Ebeveyn akademik başarı baskısı ve ebeveyn akademik başarı desteği- negatif) akademik sağlamlığı negatif yönlü zayıf etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın bir diğer bulgusuna göre akademik sağlamlık ile psikolojik sağlamlık alt boyutları arasında pozitif yönlü korelasyon ilişkisi saptanmıştır. Yapılan Spearman Korelasyon Analizi sonucuna göre Psikolojik Sağlamlık Tutum Beceri Ölçeği alt boyutlarından ilişkiler-değerler ve bağımsızlık-girişimcilik ile risk faktör seviyesi arasında negatif yönlü zayıf bir ilişki tespit edilmiştir. Öğrencilerin risk faktör seviyesi ile akademik sağlamlıkları arasında da negatif yönlü zayıf ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, it was aimed to examine the factors that predict academic and psychological resilience in adolescents who have been exposed to certain risk factors (Parent's risky marital status, chronic illness, low socioeconomic level, being bullied, migration, traumatic life experience, diagnosis of attention deficit and hyperactivity disorder, having sensory problems, chronic illness diagnosed in mother or father-psychiatric problem). Another purpose of this research is to analyze the connection between academic resilience and psychological resilience. Research sample; It consists of 460 students studying at four high schools (Two private and two state) located in Mersin. To collect the research data,“Academic Resilience Scale”,“Resiliency Attitude and Skills Profile (RASP)”,“Adolescent Self-Regulatory”,“ The Scale of Parental Pressure on Academic Achievement and Support”and“Personal Information Form ”prepared by the researcher were tested on students. One-Way Variance Analysis (ANOVA), T-test for Independent Samples, Pearson and Spearman Correlation Analysis were used to analyze the acquired data. Two structural equation models were created to determine the variables that affect academic resilience and psychological resilience in adolescents. According to the first structural equation model created in this study, estimates were made for the independent variables such as self-control success sub-dimension, self-control failure sub-dimension, parental pressure on academic achievement and parental support for academic achievement to predict the dependent variable of psychological resilience. Considering the fit index of the model, it was concluded that it was in the acceptable fit range. Another structural equation model tested in the research consists of two latent variables, internal and external factors. In regards to the result of the model created, it was determined that internal factors (Relationships and values orientation, independence and entrepreneurship, insight and creativity, humor and self-control achievement sub-dimension) positively affect academic resilience. It has been concluded that external factors (Parental academic achievement pressure and parental academic achievement support-negative) have a negative and weak effect on academic resilience. According to another finding of the study, a positive correlation was found between sub-dimensions of academic resilience and psychological resilience. According to the results of Spearman Correlation Analysis, a weak negative relationship was found between the relationships-values orientation, independence-entrepreneurship and risk factor level, which are sub-dimensions of the Resilience Attitude Skill Scale. It was concluded that there was a weak negative correlation between the risk factor level of the students and their academic resilience.
Benzer Tezler
- Collapse risk assessment of reinforced concrete buildings subjected to aftershock hazard
Betonarme binaların artçı sarsıntı etkisiyle göçme riskinin değerlendirilmesi
ZİYA MÜDERRİSOĞLU
Doktora
İngilizce
2017
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDeprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK YAZGAN
- Adli bilimler açısından çocukların cinsel istismara uğrama nedenleri ve önleyici tedbirler
Reasons for children's sexual abuse and preventive measures in terms of forensic science
NURHAYAT MANTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiHitit ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAHDET ÖZKOÇAK
- Evaluation of changes in swelling pressure characteristics of clays exposed to freeze-thaw cycles
Donma çözülme çevrimlerine maruz kalmış killerde şişme basıncındaki değişimlerin belirlenmesi
EFE ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT ŞENOL
- Fate and effects of engineered nanoparticles in theenvironment and new approaches for their risk assessment
Çevredeki nanopartiküllerin akibet ve etki değerlendirmesi ve risk değerlendirmesi için yeni yaklaşımlar
EMEL TOPUZ
Doktora
İngilizce
2015
Çevre MühendisliğiVrije Universiteit AmsterdamÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİCO VAN STRAALEN
- Fate and effects of engineered nanoparticles in the environment and new approaches for their risk assessment
Nanopartiküllerin çevredeki davranış ve etkileri ile risk değerlendirmesi için yeni yaklaşımlar
EMEL TOPUZ
Doktora
İngilizce
2015
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN TALINLI
PROF. DR. NICO VAN STRAALEN