Ortaokul öğrencilerine yönelik demokratik vatandaşlık yeterliklerinin geliştirilmesi
Developing the democratic citizenship competencies for secondary school students
- Tez No: 771659
- Danışmanlar: PROF. DR. KAYA YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Bu araştırma; ortaokul öğrencilerinin, demokratik bir sistemde, aktif birer birey olarak kamusal yaşama katılmaları için hangi demokratik vatandaşlık yeterliklerini kazanmalarının beklendiği konusundaki tartışmalara dayanmaktadır. Araştırma, bu tartışmalar temelinde, ortaokul öğrencilerinin sahip olması beklenen demokratik vatandaşlık yeterliklerine ilişkin somut bir çerçeve çizmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın ilk aşamasında, nitel verilerin toplanmasına öncelik veren ve sonrasında nicel verilerle bu verileri desteklemeye ve açıklamaya yarayan“keşfedici sıralı desen”kullanılmıştır. Araştırmada katılımcı ve veri çeşitliliğini arttırmak için Delphi tekniğinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda farklı disiplinlerde vatandaşlık, vatandaşlık eğitimi, demokrasi, insan hakları konularında çalışma yürüten akademisyen, öğretmen, bağımsız araştırmacı ve okul yöneticisi 61 katılımcının görüşleri doğrultusunda Demokratik Vatandaşlık Yeterlikleri (DVY) için; bilgi, beceri, değer, tutum, eğilim ifadeleri belirlenmiş ve bunlar boyutlandırılmıştır. Araştırmanın ilk aşaması ve I. Delphi Turu'nda veriler açık uçlu tek bir soru ile toplanmış ve betimsel analizle kodlanıp kategoriler ve yeterlik kümeleri oluşturulmuştur. II. Delphi turunda ise veriler, geliştirilen çerçevenin puanlaması yoluyla toplanmış ve SPSS 25 programında istatiksel analizlere tabi tutulmuştur. II. Delphi Turu'nda I. Delphi ve Onay Turu neticesinde belirlenen taslak çerçeve puanlanarak bu ifadeler üzerinde uzman mutabakatı sağlanmaya çalışılmıştır. Böylece; araştırmanın I. Aşamasında, uzlaşı sağlanan ifadelerden hareketle, II. aşamada Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (DVE) için temel yeterliklerin belirlenmesi süreci takip edilmiştir. Araştırmanın ilk aşamasında Demokratik Vatandaşlık Yeterliklerini yansıtan“bilişsel”,“duyuşsal”ve“beceri”olmak üzere üç boyut belirlenmiştir. Araştırmanın II. aşamasında ise I. aşamada belirlenen boyutların karşılaşma alanları ve kombinasyonlarından hareketle a) birlikte yaşama yeterliği b) eleştirel kültür yeterliği c) sosyal ve duygusal öğrenme yeterliği, d) demokratik katılım ve sorumlu hareket etme yeterliği ve e) diyalog ve anlayış geliştirme yeterliği olmak üzere beş temel yeterlik belirlenmiştir. Bir kesinliği veya gerçekliği tanımlama iddiasında olmayan bu yeterlikler çerçevesi, demokratik vatandaşlığı oluşturma ve yaygınlaştırma kaygısı taşıyanlara fikirler verebilir. Bu araştırmada ortaya konan çerçeve, Demokratik Vatandaşlık Eğitimi'nin yönünü belirlemek ve amaçlarını ortaya koymak bakımından değişebilir ve dönüşebilir bir yapıyı ifade etmektedir. Sonuç olarak bu çalışma, Demokratik Vatandaşlık eğitimi için belirlenen yeterliklerin aynılık ve benzerlikle değil; çeşitlilik, çok kültürlülük, anlayış, diyalog, iletişim, bağlantı kurma, demokratik katılım, ahlaki sorumluluk, eleştirel anlayış, bağımsız öğrenme, karşılıklı saygı, hoşgörüyle ilgili olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmada belirlenen Demokratik Vatandaşlık Yeterlikleri Çerçevesi (DVYÇ) gerek müfredat hazırlayanlar gerek yöneticiler gerekse öğretmenler tarafından analitik bir araç olarak kullanılabilir. Özellikle öğretmenler, sınıf içi ve dışı uygulamalarını yansıtmanın ve kontrol etmenin bir aracı olarak bu çerçeveden yararlanabilirler.
Özet (Çeviri)
This research is based on debates about which democratic citizenship competencies secondary school students are expected to acquire to participate in public life as active individuals in a democratic system. The research aims to draw a concrete framework regarding the democratic citizenship competencies that these students are expected to have. In the first stage of the research, the“exploratory sequential design”was used, which prioritizes the collection of qualitative data and then supports and explains these data with quantitative data. The Delphi technique was used in the research to increase the diversity of participants and data. In this context, expressions of knowledge, skills, values, attitudes, and tendencies for Democratic Citizenship Education (EDC) were determined and dimensioned in line with the views of 61 participants who are academics, teachers, independent researchers, and school administrators working on citizenship, citizenship education, democracy, and human rights in different disciplines. In the first phase of the research and the 1st Delphi round, the data were collected with a single open-ended question and coded with content analysis, then categories and competency clusters were created. In the 2nd Delphi round, the data were collected through the scoring of the developed framework and subjected to statistical analysis in the SPSS 25 program. In this round, the draft framework was scored as a result of the 1st Delphi and Approval rounds, and an expert consensus was sought on these statements. Thus, based on the statements reached in the first stage of the research, the process of identifying critical competencies for EDC was followed in the second stage. In the first stage of the study, three dimensions, namely“cognitive,”“effective,”and“skills,”which reflect EDC, were determined. In the second phase of the research, starting from the encounter areas and combinations of the dimensions determined in the first phase, five essential competencies have been determined: a) the competence to live together b) the competence of critical culture c) the competence of social and emotional learning, d) the competence of democratic participation and responsible action, and e) the competence of dialogue and understanding. This framework of competencies, which does not claim to define a certainty or reality, can provide ideas for who concerned about creating and disseminating democratic citizenship. The framework set out in this research represents a changeable and transformable structure in terms of determining the direction and revealing the goals of EDC. As a result, this study reveals that the competencies identified for EDC are not related to sameness and similarity to diversity, multiculturalism, understanding, dialogue, communication, connection, democratic participation, moral responsibility, critical understanding, independent learning, mutual respect, and tolerance. The Democratic Citizenship Competencies Framework determined in the research can be used as an analytical tool by curriculum developers, administrators, and teachers. Teachers, in particular, can benefit from this framework as a means of reflecting on and controlling their practices inside and outside the classroom.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel vatandaşlık ve sosyal bilgiler dersinde küresel vatandaşlık eğitimine yönelik algı ve görüşleri
Perceptions and opinions of social studies teachers towards global citizenship education in global citizenship and social studies lesson
ALİ ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DÖNDÜ ÖZDEMİR ÖZDEN
- Sosyal bilgiler öğretmenleri ve ortaokul öğrencilerinin çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algı ve farkındalıkları(Kocaeli örneği)
Perception and awareness of middle school students and social sciences teachers on multiculturalism and multicultural education (Kocaeli province as case study)
SERKAN ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE MEMİŞOĞLU
- Sosyal yapılandırmacılık bağlamında farklı sosyo-kültürel ve ekonomik çevrelerden gelen öğrencilerin vatandaşlık algılarının incelenmesi
Examination of citizenship perceptions students from different sociocultural and economic environments in the context of social constructivism
BANU BOĞAZLIYAN
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
DOÇ. DR. AHMET KATILMIŞ
- Sosyal bilgiler dersinde bağlam temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarısına, demokratik tutumlarına ve motivasyonlarına etkisi
The effect of context-based learning approach in social studies course on the academic success, democratic attitudes and motivation of students
ELVAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÖRTEN
- Türkiye'de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin hak, görev ve sorumluluklara yönelik görüşleri (Kastamonu ili örneği)
Opinions of foreign students education in Turkey on the rights, duties and responsibilities
HACER YALABAÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KARASU AVCI