Historical evolution of hostelry buildings with particular reference to those within the inner-city of İzmir from the 17th to the first quarter of the 20th centuries
17. yüzyıl ile 20. yüzyılın ilk çeyreği arasındaki İzmir kent içi konaklama yapıları özelinde konaklama yapılarının tarihsel evrimi
- Tez No: 77230
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP MERİÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 744
Özet
ÖZET Çağlar boyunca ticari, dini, askeri, turistik vb. değişen nedenlerle ve farklı biçimlerde gerçekleştirilen yolculuklar insanoğlunun temel eylemlerinden birisini teşkil etmiştir. Yolculuk eden kişilerin çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere tesis edilen ve ait oldukları uygarlıkların koşullan çerçevesinde gelişen konaklama yapılan, her dönemde önemli bir yapı grubunu oluşturdular. Asya ile Avrupa'yı bağlaması dolayısıyla işlek yol güzergahlarının geçtiği Anadolu'da ve etkileşim içinde olduğu yalcın bölgelerde, konaklama yapılarının uzun bir tarihsel süreç içerisindeki evrimini izleyebilmek mümkündür. Antik dönemde katagogionlar, Bizans döneminde ksenodokhionlar, Asya-Türk kültürlerinde ve Selçuklularda ribatlar, kervansaraylar ve hanlar konaklama yapılan olarak hizmet verdiler. Bu yapılar yüzyıllarca yollar üzerinde ve kentlerde ticari, dini ve askeri eylemlerin sürdürülebilmesi için gereken desteği sağladılar. Osmanlı dönemi içerisinde uzun bir süre konaklama fonksiyonunu kervansaraylar ve hanlar üstlendi. Özellikle kervan ticaretinin ihtiyaçlarına göre organize edilen bu yapılar, Hac yolculukları ve askeri seferler sırasında da kullanıldılar. 19. yüzyıldaki Batılılaşma döneminde ise konaklama mimarisinde bir dönüşüm gerçekleşmiş ve oteller ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet döneminde turizmin gelişmesine paralel olarak, bu yapılar da çeşitlenmiş, otel, motel, tatil köyü vb. tesislerin sayısı hızla artmıştır. Konaklama yapılarının Batı'daki evrim süreci, söz konusu yapı türündeki çağdaşlaşmanın öncelikle bu bölgede başlamış olması dolayısıyla önem taşır. Batı'daVI erken dönemlerde manastırlar tarafından verilen konaklama hizmeti, sonraları misafirhaneler ve hanlar tarafından üstlenilmiş, 18. yüzyıldan itibaren ise yeni bir anlayışla hizmet sunan oteller devreye girmiştir. Konaklama anlayışı ve mimarisi açısından bir dönüm noktasını oluşturan bu gelişme, 19. yüzyılda Batı'dan Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul ve İzmir gibi büyük kentlerine yansımıştır. 17. yüzyıl ile 20. yüzyılın ilk çeyreği arasına tarihlenen İzmir kent içi konaklama yapılan hem mimari karakteristikleri, hem de bu yapı türünün Osmanlı İmparatorluğu'ndaki evrim sürecine ışık tutan belgeler olmaları dolayısıyla incelenmeye değerdirler. Bu yapılar kentin içinde bulunduğu koşullara bağlı biçimde gelişmiştir. Sosyal, ekonomik ve kentsel koşulların değişimine bağlı olarak bu yapıların da değiştiği gözlenmektedir. İzmir'in 17. yüzyıldan 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar olan gelişimi, birincisi 17. ve 18. yüzyılları kapsayan, ikincisi ise 19. yüzyıldan 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar uzanan iki ayrı evre halinde ele alınabilir. Konaklama yapılarının farklı aşamalarını, farklı karakteristiklere sahip bu evrelerin içine oturtmak mümkündür. Birinci Evrede“hanlar”konaklama yapısı olarak hizmet verirken, İkinci Evrede yeni bir anlayışla organize edilen“oteller”onların yerini aldı. Ancak hanlarla oteller arasındaki bu dönüşüm bir anda değil, kavram, mimari, fonksiyon vb. açılardan karmaşık bir süreç içinde gerçekleşmiştir. İzmir'in tarihi konaklama yapılarının büyük bölümü günümüze ulaşamamıştır. Halen mevcut olan yapıların çoğu da orijinal fonksiyonlarını yitirmiş ve tahrip edilmiştir. Aşın derecede zarar görmüş bir yapı grubunu teşkil eden hanların, zaman geçirmeden bilinçli koruma uygulamalarına tabii tutulmaları gerekmektedir. Tarihi otellerin ise orijinal mimarileri ve fonksiyonları ile restore edilmeleri, hem kentteki ilk otel örneklerinin geleceğe ulaştırılabilmesi, hem de İzmir'in konaklama yapılarının evrim sürecindeki konumunun ortaya konulabilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT For ages, the act of traveling that has been realized in different ways due to the changing commercial, religious, militaristic, or touristic reasons, take place among the fundamental activities of humanbeings. The hostelry buildings, which have been established in order to encounter the varied necessities of those who travel, and which have developed within the framework of the specific conditions of the periods the civilizations belong to, constitute an important group of buildings in every period. In Anatolia, where, owing to the connection provided between Asia and Europe, the busy circulation routes pass through, and in its close surroundings that Anatolia is interactively involved with, it is possible to monitor the evolution of hostelry buildings within a considerably long period of historical process. These buildings have functioned as hostelry buildings as katagogions in Antique Era, xenedokions,“ksenodokhion”s, in the time of the Byzantine, and finally as ribats, caravansaries and khans in cultures of Asian-Turkish and the Seljuks. For centuries, they have provided for the support required to sustain the commercial, religious and militaristic activities at cities and all along the roads. In the Ottoman Era, the caravansaries and khans have taken over the function of lodging for a long period of time. These buildings, which are especially organized in accordance to the requirements of caravan trade, were used for travels of Pilgrimage as well as of militaristic purposes. As for the period of Westernization Period in the 19th Century, there has been a transformation experienced in hostelry architecture and hotels have emerged in this period. Parallel to the development of tourism during the Republican Period, these buildings have also become varied and the number of establishments such as hotels, motels or holiday resorts have shown a rapid increase.m The evolution process of hostelry buildings in the West is important for the fact that modernization of such type of buildings in question, have been initiated in this region. The service of lodging offered by monasteries in the West during the early periods have, in later times, been replaced by guest-houses and inns. Then, starting with the 18th Century, hotels which serve by a new kind of understanding have been put on the agenda. This development, constituting a turning point in terms of the understanding and architecture of lodging, has also been reflected in the large cities of the Ottoman Empire as Istanbul and İzmir. The inner-city hostelries of Izmir dated to the period between the 17th Century and the first quarter of the 20th Century, are worth to be analyzed owing to their architectural characteristics on one hand, and to the capability of highlighting the evolution process of this type of building in the Ottoman Empire, on the other. These buildings have developed to be consistent with the conditions of the city they have taken place within. It can, thus, be observed that these buildings have been changed according to the social, economical and urban conditions. The progress of İzmir in the period starting with the 17th Century, until the first quarter of the 20th Century, can be analyzed in two periods, with the first one as to comprise the 17th and 18th Centuries, and the second as to start with the 19th Century and end in the first quarter of the 20th Century. It is possible to place the different stages of these hostelry buildings within the two periods of different characteristics. Whereas in the first period,“khans”have served as hostelry buildings, in the second period, they have been replaced by hotels of a new understanding. However, this transformation from khans into hotels has not been realized at once, but rather in a much complex manner in terms of concepts, architecture, function etc. The majority of inner-city historical hostelries of Izmir could not be able to reach the current day. At present, most of those that still exist have lost their original functions and been damaged. It is required that khans as the over-damaged group of buildings, should be subject to conscious applications of conservation as soon asIV possible. As for the historical hotels, regarding the aim that they can be passed on to the future as the first examples of the city hotels on one hand, and that the position of İzmir within the specific evolution process of hostelry buildings can be exposed, it is considerably important to restore them as to keep their original architectural characteristics and function.
Benzer Tezler
- Tarihi gelişim içerisinde Türk hava harp sanayi
Historical evolution of Turkish air war industry
CEVAT SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu YönetimiGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KURTULUŞ DEMİRKOL
- Amasya kenti'nin fiziksel yapısının tarihsel gelişimi
Historical evolution of the physical structure of Amasya
KANİ KUŞUCULAR
- Türkiyede elektriğin tarihsel gelişimi (1900-1938)
Hıstorıcal evolutıon of electric in Turkey (1900-1938)
NAZİYE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EnerjiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A.LATİF ARMAĞAN
- Historical evolution of nationalism: Sub-state formation of the new Iraqi state and its failure
Başlık çevirisi yok
MEHMET ONUR ÖZER
