Geri Dön

Pamukta (Gossypium hirsutum L.) renk özellikleri kalıtımının incelenmesi

Investigating the heredity of color traits in cotton (Gossypium hirsutum L.)

  1. Tez No: 775953
  2. Yazar: BÜLENT ÇETİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ÇOPUR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

Bu çalışmada, daha önce lif renk değerleri ölçülen 3 yeşil, 3 kahverengi ve 2 beyaz olduğu saptanan pamuk genotipleri ile bu anaçların Griffing (1956) yarım diallel kantitatif genetik analiz metoduna göre oluşturulan 28 adet F1 melez kombinasyonu ile populasyon oluşturulmuştur. Oluşturulan populasyon incelenen özellikler yönünden genel ve özel uyum yetenekleri, heterosis, heterobeltiosis değerleri ve diğer genetik parametreler yönünden değerlendirilerek; ıslah çalışmaları için uygun ebeveyn ve melez kombinasyonlarının saptanması amacı ile 2019 ve 2020 yıllarında GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü'ne ait deneme alanında yürütülmüştür. Ön varyans analizi sonuçlarına göre incelenen bütün özellikler yönünden oluşturulan melez populasyonunda varyasyonun yeterli olduğu saptanmıştır. Oluşturulan populasyonda üzerinde durulan 19 adet özellik bakımından genel ve özel uyuşma yeteneği etkileri incelenen tüm özellikler için önemli bulunmuştur. Araştırmada; odun dalı sayısı, ilk meyve dalı boğum sayısı, tek koza kütlü ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, erkencilik oranı, kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, lif verimi, lif uzunluğu, lif inceliği, lif kopma dayanıklılığı, iplik eğrilebilirlik indeksi (SCI), lif renk açıklık değeri L*, lif renk a* ve lif renk b* değerleri özellikleri yönetiminde eklemeli, bitki boyu, meyve dalı sayısı, koza sayısı, lif uniformite oranı özellikleri yönetiminde ise hem eklemeli hem eklemeli olmayan gen etkileri önemli bulunduğu saptanmıştır. Tek koza kütlü ağırlığı, çırçır randımanı, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif uniformite oranı ve iplik eğrilebilirlik indeksi (SCI) için Candia; erkencilik oranı, kütlü pamuk verimi, lif verimi, lif inceliği ve lif renk açıklık değeri L* için ST 498; bitki boyu ve odun dalı sayısı için GS-741; koza sayısı için GS-273 ve ST 498; meyve dalı sayısı için GS-223; ilk meyve dalı boğum sayısı için GS-273, GS-675 ve GS-741; 100 tohum ağırlığı için GS-372; lif renk a* GS-416; lif renk b* değeri için GS-675 pamuk çeşitleri en iyi genel uyuşma yeteneği etkisi gösteren ebeveynler olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study used cotton eight genotypes (3 green, 3 brown and 2 white) having pre-known fiber color values to develop 28 different F1 hybrid combinations according to half diallel quantitative genetic analysis method of Griffing (1956). The resultant population was evaluated for general and special combining abilities, heterosis, and heterobeltiosis values and other genetic parameters of the studied traits. The study was conducted at the experimental area of“GAP Agricultural Research Institute”during 2019 and 2020 to determine appropriate parent and hybrid combinations for breeding studies.Analysis of variance revealed the resulting hybrid population had sufficient variation for the studied traits. A total nineteen traits were studied and general and specific combining ability effects were significant for all traits in the resulting population. Number of monopodial branches , number of first sympodial branch nodes, single boll weight, 100 seed weight, earliness rate, seed cotton yield, ginning percentage, fiber yield, fiber length, fiber fineness, fiber strength, spinning consistency index (SCI), fiber color lightness value L*, fiber color a* and fiber color b* were influenced by additive gene effects. Similarly, plant height, number of bolls per plant, number of sympodial branches, and fiber uniformity ratio were significantly influenced by both additive and non-additive gene effects. Candia proved the best parent for single boll weight, ginning percentage, fiber length, fiber strength, fiber uniformity ratio and spinning consistency index (SCI). Similarly, ST 498 was found to be the best parent for earliness rate, seed cotton yield, fiber yield, fiber fineness and fiber lightness value L*. In the same way, GS-741 was considered the best parent for plant height and number of monopodial branches, GS-273 and ST 498 for the number of bolls and GS-223 for number of sympodial branches. Likewise, GS-273, GS-675 and GS-741 were best parents for number of first sympodial branches node, GS-372 for 100 seed weight, GS-416 for fiber color a*, and GS-675 for fiber color b* with the highest general combining abilities.

Benzer Tezler

  1. Doğal yeşil renkli pamukta (Gossypium hirsutum L.) lif renk genlerini kontrol eden dna markırlarının belirlenmesi ve quantitative trait locus (QTL) analizi

    Identification of DNA markers controlling fiber color genes in natural green colored cotton (Gossypium hirsutum L.) and quantitative trait locus (QTL) analysis

    DEVRİM SEMİZER CUMİNG

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    GenetikEge Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHATTİN TANYOLAÇ

  2. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) lif ve tohum özellikleri arasındaki ilişkilerin saptanması

    The determination of relationships between lint quality and seed characteristics in cotton (Gossypium hirsutum L.)

    NEDİM ÖZBEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatAdnan Menderes Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN ÜNAY

  3. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) hasat dönemi yağışların lif kalitesi üzerine etkileri

    The effects of harvest period rainfall on fiber quality in cotton (Gossypium hirsutum L.)

    KORHAN ÖZCEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜL GÖRMÜŞ

  4. İkinci ürün pamuk (Gossypium hirsutum l) tarımında defoliant uygulamalarının verim, lif ve tohum kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması

    Researches on effects of defoliant applications on yield, fiber and seed quality in second crop cotton (Gossypium hirsutum l.) cultivation

    YILDIZ SOKAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    ZiraatEge Üniversitesi

    Zootekni Bölümü

    PROF. DR. AYNUR GÜREL

  5. Doğal kahverenkli pamukta (Gossypium hirsutum L.) bağlantı gruplarının belirlenmesi, lif uzunluğu ve lif renk genlerinin haritalanması

    Constructing linkage groups, mapping fiber length and fiber color genes in natural brown colored cotton (Gossypium hirsutum L.)

    FİLİZ ALTAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BiyoteknolojiEge Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHATTİN TANYOLAÇ